Rescue me

  • Amaia Ezpeldoi bagina bezala, Euskal Herriko lau bazterrak korritu ditugu kasik, egun bakar batean, autoan, Iruñetik Baionara, Baionatik Donostiara eta hortik, Gasteizko bidean, Euskal Herritik kanpora, musika festibal baterantz. Lagunez, eta maletez, bete dut autoa, eta pozik goaz bidaian, musika ozenki, baina Mozarten Libera me gabe; askoz jota Aretha Franklinen Rescue me. Hainbat kilometrotara egon arren, Gaztelan dagoeneko, Estatuan alegia, supituan Euskal Herrira bihurtu gaitu urrunean ikusitako polizia kontrol batek. Jatorrizko bekatuaz, lehen gurasoek egindakoez, zikindutako seme koitadu errugabeok, zer estrategia jarraitu darabilgu buruan, ez gaitzaten geldiaraz, eta geldiarazten bagaituzte ez gaitzaten susmagarritzat: diskoen artean requiem-a bilatu, gure naturaren arabera marikontxirena egin...
Angel Erro
Josu Santesteban
* * *

Orrialdea urdintzen doi hasia aurrean eta ni hutsari begira, idazten nagoen gelara lagun bat sartu da eta galdetu dit ea trantzean nagoen. Badaki gaur behar dudala hau idatzi, Itxarori erantzunez eta agur eginez bide batez, eta nire balizko gogoetetan murgilduta utzi nau. Dutxa hartzera joan da. Nik berrekin diot trantzeari, nola jarraitu baino areago, zergatik ez dudan aurrera egiten hausnartzen dudalarik: nondik datoz idazteko ideiak? Badakit zer kontatu baina ez nola. Idaztea, enetzat, beti da morfomakia.
Inspirazioa, esan zuen norbaitek, ehuneko laurogeita hamarrean transpirazioa da. Nik uste dut inspirazioaren portzentaia handi bat xahutu egiten dela burututako lana ez gorrotatzen ikasten, ahal duguntxoa onartzen. Poetak esan zuen bezala, “ez etsi, oraindik ez duzu esan / inoiz helduko ez diozun hori”. Poeta ni naiz.

Laguna, dutxatu eta jantzi berritan, sartu zait gelara, nire ondoan eseri ohean, eta folioari ez diodala hitz bakar bat ere gehitu ikusi du. Eskatu dit orain artekoa irakurtzen utz diezaiodala. Ez diot utzi, eta orrialdea hartu dit: “Honetarako horrenbeste denbora? Gainera, ez dugu Aretha Franklinenik ekarri, eta polizia kontrola azken unean istripu bategatik bildutako anbulantziak eta udaltzainak ziren, ez horrelako misteriorik. Gure argoteko marikontxia zer den ere inork ez dizu ulertuko”.

Horrela akuilaturik, lanari berregiteko gogoz betea, galdetu diot berak nola egingo zuen, nola helarazi nahi ditudan ideiak bata bestearen atzean ordenatu. Esan diot idatzi nahi dudala Summercasean ikusitakoaz. Euskal Herritik kanpo euskalduna izatearen zamaz –honetaz agian ez dut idatzi nahi–. Euskaldun begiradaz. Musika festibal erraldoia eta Nafarroa Oinez alderatu, adibidez.
Zein bitxia egiten zaidan pankartarik gabeko kontzertu bat, besta bai borroka ere bai gabekorik. Pastazko betaurrekoez ere hitz egin nahiko nuke. Gogoratzen dut Eider Rodríguezen zutabe bat, Berrian, pastazko betaurrekoen eta marradun kamiseten modari buruz modernotxoen artean. Eiderri idatzi nahi nioke marradun kamisetak zein poloak hasi direla desagertzen. Antonomasiaz euskal estilo kasual-borroka berreskura daiteke. Intelektualek, baina, itxaron beharko dute pastazko betaurrekoen monopolioa berrartu arte. Barra-barra ikusi ditugulako halako antiojoak.

“Asteburuaren kronika bat, beraz?”. Baina aldi berean Itxaro Bordak esandakoei segida eman, ohore bat izan dela berarekin ttakunkatzea, eta abuztuko oporrak aipatu, denbora bat egongo garelako hemen idatzi gabe, eta Jose Inazio Basterretxeari ere oina eman, irailera arte oihartzuna izan dezakeen gai handiren batekin.

“Begira, egingo dugu gauza bat, zu joan dutxatzera, bestela ez garelako hemendik inoiz mugituko eta ni arduratzen naiz guztiaz”.

Azkenak
1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude