Politikaren gainbehera (Gipuzkoa eta Nafarroa)

  • Gaurtik ikusita, ez dirudi –alderdi bakoitzaren emaitzen arabera– PNV-EA koalizioa haustea erabaki zuzena izan zenik. EAkoek ikaragarrizko liskarra eduki dute alderdian gai honi buruz: zuzendaritza nazionala koalizioa apurtzearen alde, Gipuzkoako zuzendaritza kontra. Kongresu berezia egin behar izan dute hau erabakitzeko eta kongresuan zuzendaritza nazionalak irabazi zuen: koalizioa hautsi egin behar zen eta alderdi bakoitza bakarrik aurkeztu behar zen hautesleen aurrean.
Jose Luis Elorza
Dani Blanco
Emaitza jakina da: Euskadin EAren emaitzak penagarriak Gipuzkoan ezik, Gipuzkoan nahiko onak. Koalizioa apurtzearen aldekoek zigor nabarmena jaso dute eta koalizioaren aldekoek emaitza txukunak atera dituzte. Emaitza horiekin, zer egin Gipuzkoan? Ikusita PNVk Gipuzkoan jasotako zigorra, Iñaki Galdos prest zegoen Miguel Buen sozialistarekin akordioa gauzatzeko eta Gipuzkoako Diputazioaren gobernua elkarrekin osatzeko. Baina –beti dago bainaren bat– euskal politikan, horrelako akordio batek arriskuan jarri zezakeen Lakuako hiruko gobernua, baita sostengatzen duen oreka jokoa ere, eta hau gai potoloetan sartzea da. Ondorioa, paradoxa baten antza handia du, PNV-EA koalizioa apurtzeko apustua egin zutenek ikaragarrizko presioak egin dizkiote Galdoseri PNVrekin akordioa adosteko Gipuzkoan.

Eta Nafarroan? Zer kalifikatibo erabili hangoa deskribatzeko? Hauteskundeetan erabakitzen zen gai nagusiena hauxe zen: Sanz kapaz izango zen gehiengo absolutua berritzeko UPN-CDN koalizioarentzat edo ez. Eta bigarren mailan, indar politiko bakoitzaren indarra ikustea hauteskundeen epaia pasa ondoren. Emaitzak oso garbiak izan dira lehenengo gaian, Sanzek ezin izan du gehiengo absolutua berritu. Bigarren gaian sorpresa inportantea: PSN bigarren indar politikoa izan beharren, hirugarren indarra da orain eta bere tokia NaBai koalizioak bereganatu du. PSNren apustua UPN gobernutik botatzea zen eta gobernu alternatiboa burutzea.

Gobernu alternatibo hau gauzatzeko, nahitaez, zenbakiek lagunduz gero behintzat, PSNkoak behartuta zeuden NaBai koalizioarekin akordio batera iristea, bestela garbi zegoen gobernu alternatiboa saltzea kea besterik ez zela. Bada, negoziaketen emaitzak ikusita kutsatutako ke ilun baten aztarnak nabariak dira. Zer egin behar du orain PSNk? Hauteskunde berriak ez dira izango seguru asko, baina izango balira zer eskaini lezake PSNk? UPNren gobernu alternatiboa egiteko PSNkoek beren amets beroenetan ere ez dute gehiengo absoluturik lortuko, nahitaez, akordioetara iritsi behar dira. Baina zeinekin adostu behar dute gobernu alternatiboa NaBairekin ez bada? Eta oraingoan gai ez badira izan akordioa egiteko, hauteskunde berrietan zer eskaini dezakete?

Azkenak
Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


2025-04-02 | Cira Crespo
Espainiako bandera

Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Haurtzaroaren denbora

Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]


2025-04-02 | Castillo Suárez
Erantzunak

Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]


2025-04-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirigintza militarra

Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]


Eguneraketa berriak daude