Karoshi: hiltzeraino lan egin
- Karoshi hitzak hiltzeraino lan egitea edota lan egiten hiltzea esan nahi du japonieraz, eta honen harira gehiegi lan egiteagatik loturiko gaitz soziala izango litzateke. Fenomeno hau 60eko eta 70eko hamarkadetan hasi zen, baina benetako garapena 80. hamarkadan zehar –Japoniako boom ekonomikoari lotuta– sendotu zen. Gaur egun, batzuek dioten arabera urtero 10.000 eta 20.000 langile dira Karoshiagatik edo gehiegi lan egiteagatik hiltzen direnak, oro har gizonezkoak (40-60 urte bitartekoak) eta bihotzekoak edota antzeko gaitzek jota.
Adibide japoniarra muturrekoa izanik ere, gero eta ohikoagoak dira ezaugarri hauek lurralde garatuetan, baita, noski, gure inguruan ere. Horrela bada, langile askok gero eta estres gehiago pairatzen dute beren lantokietan eta honek hainbat patologia sorrarazi ditu, fisikoak zein sozialak. Denok izan dugu hainbat gertakariren berri. Hauetako bat, duela gutxi komunikabideetan azaldu da, Renault enpresako Parisko egoitza batean gertatua: oso denbora gutxian hiru langilek –kargu eta soldata onekoak– bere buruaz beste egin zuten, zuzendaritzak ezarritako presioak eta erritmoak ezin jasanda. Lehen, hiru edo lau kotxe berri sortu behar bazituzten urtero, orain sei ziren egin beharrekoak. Orain dela aste gutxi halaber, Londresen euskal jatorriko goi exekutibo batekin gertatutako afera ere hor dugu, dirudienez jasan behar zituen presioek eta tentsioek eragin handia izan zuten bere portaeran.
Hortaz, multinazional eta enpresa handien atzean, langile perfektuen eta garaileen atzean, dena ez da urrea, dena ez da Silicon Valleyn marrazki bizidunetako istorio polit bat. Langileentzako balizko erosotasun eta laguntzen atzean iluntasunak daude eta askotan baldintza gogorrak ezkutatzen dira. Bide honetan, askotan langileen eta pertsonen aurka doazen lan baldintzak eta erritmo estresagarriak baino ez daude, nahiz eta gehienetan alde argitsua baino ez saldu.
Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.
Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.
------------------------------------------------
Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]