Never mind Pollock

  • Jackson Pollock taularen gainean bermatzen zen, isopatik behera isurtzen zitzaion pintura iluna oihal zurian barreiatzeko. Haren obrak denboraren botereaz egina dirudi. Ez dakit martiztarrek eta erreboltaz sodomizaturiko irakurleek astirik dutenez lana bururaino eramateko. Erakunde armatuak bederen ez die gogoetarako tarterik uzten, tregua iragarri eta zenbait hilabete beranduago tipustapastean hausten duenean. Badakigu arazoak betikoan daudela, badakigu poesia idaztea ez dela hain zuzen borrokaren bihotz, badakigu asko eta sobera, malgu eta ezjakintzat baldin bagauzkate ere. Euria ari du Baionan eta ttanttak leihoetan zartatzen dira, behialako Jackson Pollocken tinta malkoak bezala.
Gaizka Iroz
Ahantzia dugu erabat gauzen bukatzeko denbora behar dugula, denbora premiazkoa halaber bakea lortzeko, denbora gehiago oraino naski bakerainoko urratsaren luzamenaz ohartzeko. Helburuak eta irabaztea goi-mailan jarriak dituen jendartean gara: dirua, boterea, ohorea. Ez dugu besterik nahi, erakunde armatuak barne. Politika negargarriak egituratzen dira lehia horren ardatz, zerbitzatzen dudan kide haserretuak uste duelarik estresatua delako garaileen herronketan dagoela, hau da, G8an arraila mozkorra ikusi den –salbu Frantziako telebistetan–, Sarkozy lehendakari berriak goretsiriko “goizik jeikitzen diren frantses (euskaldunen)” multzo zoriontsuan. Baina zertarako balio du azkorrian esnatzeak, Josik aipatzen dituen sonanbulo horien antzera, egunak dirauen hogeita lau orduetan pairatzeko? Sokratesek eska lezake zer on eta zer eder konplitu duten eguzki-argitan? Zergatik ez dute bizitza den mihise zurbila, Jackson Pollockek zegien moldean emeki hornitzen?

Bospasei hamarkada duela lanak bere zatia baino ez zuen betetzen. Gaurkoan bizitza osoa itotzen du. Lanak eta batzuentzat jada ulertezin bilakatua zaigun borrokak. Nehor ez da lanetik kanpo daukan denbora librean dituen debaldeko egintzetaz mintzo. Ez da zilegi. Garai batean lanak, kultura, kirola edo elkarte-hara-honatak baimentzen zituen, lanean ari ginen funtsean aktibitate horietan gero ausatzeko. Mende bitxia dugu: denbora librea daukagu denek, ez denek ordu berdinetan bistan da, eta ez dakigu zer egin libertate horrekin, batetik diskurtso ofizialak denbora librea desbalorizatzen duelako, alabaina alferkeria zitala da, eta bestetik hainbeste gizaki langabe izanez, denbora libreaz gozatzea indezentea bihurtua delako. Jackson Pollockek ez zukeen, moralki zirikatu Europa zati honetan ukaldi xeheka margorik onduko.

Gobernu nazional-liberalek dagiten eran denbora librearen ideiarekin, erakunde armatua borrokarako deiak inarros arazten dituelarik euskalduntasunarenarekin jostatzen da. Ematen du ez duela nehondik, euskalduntasun libreaz plazara gaitezen desiratzen, alderantziz, euskalduntasuna tatxa, bekatu, mututasun, gurutze, kalbario, kopeta-apal eta ahalke bedi, borrokak iraun dezan, borrokak, erakundeak berak alegia, sekula ez, atsegin, askatasun indibidual edo fribolitate soil. Atzo, Mauletik etxerakoan, Arruta zeharkatzean, eki-sartze zoragarria miretsi dut, profundo carmesi bezain gorri. Nahiago dut zeruaren gorritasuna, gure-gureak izan arren aitzaki desbideratuen alde omen eror litekeen odolarena baino. Pentsatu dut, erakunde armatuak eta uhin urdinetan hedaturiko ideologia nazional-liberalak ez zidatela Larrunen gibeleko eguzki itzaltze erraldoiaren harrotasuna ebatsiko eta oroitu naiz Jackson Pollock-ek ez zuela egundaino tinta gorririk erabili.
Never Mind.

Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude