Bagdaden hasi eta amaitu den ihesaldi zapuztua
- Pasa den martxoan, Irakeko inbasioaren lau urte bete zirenean, kronika bat jaso genuen Bagdadeko hiritar baten eskutik. Samer S. Hassan gerraren kaosaren erdian bizitzeaz mintzo zen, eta “ihesa amets” hitzekin bukatu zuen kronika gordin hura. Oraingo honetan dioenez, Iraketik alde egiteko ametsa gero eta eskuraezinago bihurtzen ari da.
Martxoaren 18an nire lankide bat hilik azaldu zen lantegi ondoko kale batean. Bere delitua, sunita izatea auzo xiita batean. Hamidek bi egun zeramatzan lanera etorri gabe eta bere hilketak ez gintuen ezustean harrapatu. Handik bi egunera, Khalid beste lankide baten gorpua aurkitu zuen poliziak; Hamid azaldutako kale berean, hain justu. Oraingoan, biktima xiita zen, eta borreroak, mendeku bila zebiltzan sunitak. Katua eta saguaren joko amaigabea da hau, baina rolak etengabe trukatuz. Honi “biolentzia sektarioa” deritzo orain.
“Ez da zure herrialdea”
Sulaimanijako aireportura iristean pasaportea eskatu zidan aduanako segurtasun ofizialak. Nire herrialdean barrena bidaiatzen ari nintzelakoan nengoen, eta halaxe adierazi nion uniformedunari. “Hau ez da zure herrialdea”, erantzun zidan, aireportuan zegoen bandera bakarra seinalatuz; bandera kurdua, noski.
Nirekin etorritako gainontzeko bidaiariek ere ez zekiten pasaportea beharrezkoa zenik, eta han eman genituen denok lau bat ordu, haserre batzuk eta etsita besteak. Azkenean, goi-mailako beste ofizial bat inguratu zen, atea ireki eta, zorionez, Kurdistanen sartu ginen denak. “Zorte txarra izan duzue guardia horrekin. Dena den, ez ahaztu pasaportea hurrengoan”, azaldu zigun.
Hamar egun pasa nituen Sulaimanijan lan bila, baina ez nuen deus ere aurkitu. Bestalde, Kurdistanen gelditzeko erresidentzia-baimena ezinbestekoa zela jakinarazi zidaten Inmigrazio Sailean, eta hori lortzea lana aurkitzea baino askoz zailagoa zela konturatu nintzen. Hasteko, nire bizitza Bagdaden arriskuan dagoela baieztatzen duen agiri ofizial bat behar nuen. Ez nekien horrelakorik existitzen zenik, eta inmigrazio funtzionarioak ere ez zekien zeinek sinatu behar zuen. Bigarren baldintza Sulaimanijako hiritar baten gomendatze gutuna zen: “Sulaimanijako norbait izan behar du, ez Dahuk, Arbil edo Kirkukeko (hiri kurduak denak) hiritarra”, errepikatu zidan funtzionario berak. Kurdistango eskualdea bertako bi alderdi nagusien kontrolpean dago: Massud Barzani Kurdistango presidentearen PDK alderdiak eskualdeko ipar-mendebaldea kontrolatzen du. Aldiz, Jalal Talabaniren UPKa Kurdistango hego-ekialdean da nagusi. Sulaimanija da azken honetako hiri nagusia. Bi liderren arteko lehia antzinatik dator, hortik elkarrenganako mesfidantza eta desadostasuna. Gauza jakina da Kurdistanek independentzia inoiz lortzen badu, gerra zibila jasango duela segidan. Ekialde Hurbileko gaitz endemikoa da hau; Irak edo Palestina ikusi besterik ez dago.
Askoz ere baldintza gehiago zeuden erresidentzia baimena lortzeko, baina lehendabiziko biak gaindiezinak suertatu zitzaizkidan eta egitasmoa bertan behera utzi nuen. Ziur nago Suedia, Frantzia edota Europako beste edozein herrialdetan gelditzeko oztopo gutxiago jarriko zizkidatela.
Buelta Bagdadera
Bagdadera bueltatu nintzenean, Jordanian bizi den izebak telefonoz deitu zidan. Nonbait, Europako hainbat enbaxada bisak luzatzen ari omen zen irakiar errefuxiatuentzat. Maiatzean indarrean jarri den G pasaporte berria ezinbestekoa omen da tramiteak egiten hasteko, eta 600 dolar ordaindu behar izan ditut agiri berriagatik. Iraketik inoiz alde egitea ahalbidetzen badit, benetan merkea irudituko zait. Baina Jordanian, Ammango nazioarteko aireportura iritsi bezain laster, aduanako poliziek ni eta nirekin zetozen 23 irakiarrak atxilotu, gaua aireportuan pasatzera behartu eta Bagdaderako goizeko lehenengo hegaldian sartu gintuzten. Europako ateak ireki behar zizkidan 600 dolarreko pasaporte berriak ez du Jordaniako zigilua bera ere jaso.
Eta Bagdaden nago oraindik. Atzo nire etxetik gertuko tunela lehertu zuten, jende eta segurtasun tropen garraiorako oso garrantzitsua den errepidea moztuz. Susmoa dugu Bagdadeko komunikazio mapa birmarrazten ari direla, ekintza militar bat prestatzeko asmoz, ziurrenik.
Saddamen garaian ohiko ekintzak ziren horiek. Egun, ordea, ezin jakin nork jarri duen nire etxeko leiho guztiak txikitu dituen lehergailua: insurgentzia sunitak? Al Mahdiren milizia xiitak? AEBetako tropek? Egia esan, bost axola zait, galdera bakarra baitarabilkit buruan orain: nola irten hemendik?
http://www.argia.eus/argia-astekaria/2081/bagdad-1460-gaueko-amesgaiztoa
helbidean, Samer S. Hassanen lehenengo kronika.
AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea: Elena Diaz.
Zuzendaritza: Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]
Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.
Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.
Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Lursailaren jabeak hitzarmena sinatu du Lurgaia Fundazioarekin eta Sagarrak talde ekologistak deialdia zabaldu du landaketara batzeko. Zaraobe Institutuko ikasleak asteartean aritu ziren zuhaitzak landatzen.
Irunen autoinkulpazio sinadurak biltzeko deia luzatu dute San Juan plazan urtarrilaren 18an, larunbatarekin, 10:00etatik 13:00era. Urtarrilaren 26an «modu masiboan» Irunen hasiko den manifestazioan parte hartzera deitu dute eragileek, «migrazio politika... [+]
Ekainaren 5ean bota zituzten Desokupacyl enpresako bi matoi Sorazuletik, eta bi pertsona identifikatu zituen Poliziak. Urtarrilaren 29an deklaratu beharko du haietako batek.
Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demokratikorako Ministerioak atzera bota du Statkraf multinazionalak Araba eta Gipuzkoa artean eraiki nahi zuen Itsaraz parke eolikoa.
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.
Departamenduko Laborantza Ganbarako hauteskundeen kanpaina abiatu da. Urtarrilaren 14an bozetara aurkezten diren hiru sindikatuen ordezkariekin bi oreneko eztabaida sakona antolatu zuten Euskal Hedabideek, osoki euskaraz.