Egun ere, abeltzainak ez daude gustura animalia honekin. Otsoak, haragijale oportunista izanda, animalia motel eta “tontotuak” hobesten ditu. Askoz ere denbora eta energia gutxiago behar izaten du ardiak hiltzeko, orein, orkatz edota basurdeak akabatzeko baino. Gauzak horrela, artzainen ikuspuntua aztertzea ezinbestekoa da. Euskal Herriko abeltzaintza mota nagusia otsorik gabeko garaietan garatu zen. Hau da, ardiak larreratzeko orduan, otsoarengatik kezkatu beharrik ez zegoenean. Hala, urteko hilabeterik beroenetan, ardiak lasai-lasai ibiltzen dira mendian eta otsoarentzako harrapakin errazak dira. Orain arte, otsoek eragindako kalteak ez dira oso handiak izan, baina bai artzainak kezkatzeko modukoak. Pasa den urteko udazkenean zehar, egoeraren berri emateaz gain, konponbideren bat aldarrikatzeko helburuarekin manifestazio ugari egin zituzten abeltzainek. Abeltzain askoren ordezkaritza duten hainbat sindikatu eta elkartek –horien artean UAGA eta EHNE sindikatuek– Otsoaren hedapena, artzainen suntsipena leloa hartu dute oinarritzat. Otsoa artzainen jarduerarekin bateraezina dela azpimarratzearekin batera, bataren edo bestearen aldeko apustua egin beharra dagoela diote. Artzainen kezka nagusia ez da otsoek eragiten dituzten kalte ekonomikoak pairatzea, kalte horiek saihestearren egin beharreko ahalegina baizik. Beste modu batera esanda, ez daude mendian gau eta egun artaldea zaintzeko prest. Azken finean, dirua ez ezik bizi-kalitatea galtzeko arriskua ikusten dute.
 
Erakunde publikoen jarrera aztertuta, irizpide ezberdinak erabiltzen dituztela ondoriozta daiteke. Eusko Jaurlaritzak, esaterako, otsoa ez du bertokotzat hartzen. Azken urteotan egindako ikerketek ordea, Euskal Herrian finkaturiko otso-talderen bat badagoela argi utzi dute. Bestetik, Foru Aldundiei dagokienez, arazoari aurre egiteko hainbat konponbide proposatzen dituzte. Bizkaiko Foru Aldundiak otsoen aurrean ardiak babestea hobesten duen jarrera argia erakutsi du eta Arabako Foru Aldundiak artzaintzak eta otsoak bateragarriak izan beharko luketela adierazi du. Baina esanak eta izanak gehienetan ez datoz bat. Arabako Foru Aldundiak harturiko neurri batzuk oso egokiak badira ere, hala nola artzakurren erabileraren sustapena –ardiak otsoen erasotik babesten dituen zakurra– edota kalteen ordainketak, zalantzagarriak diren neurriak ere badira, basurdeak bezalako hainbat animaliaren uxaldiak antolatzen direnean, otsoak tirokatzeko aukera izatea, besteak beste. Dena den, Euskal Herria bezalako lurralde txikian bakoitzak sokari mutur ezberdinetik tiratzeak ez dirudi oso zentzuzkoa eta irizpide guztiak kontuan hartuko dituen hitzarmen baten beharra ikusten da.

Otsoaren garrantzi ekologikoa

Otsoaren kudeaketa egokia zehazteko, oinarri biologiko, ekonomiko eta sozialak izan behar dira kontuan. Otsoaren garrantzi ekologikoa oso handia da, kate trofikoaren goi-mailan baitago. Beraz, beste animalia batzuen populazioak kontrolatzen ditu (orkatzak, oreinak, basurdeak...), banako gaixo eta ahulduak akabatuz. Bestetik, otsoak benetan eragindako kalte ekonomikoen balioespena egin beharko litzateke. Hau da, hildako abereak, zauriturikoak, umea botatakoak, estresak jotakoak eta abarren zerrenda osatu beharko litzateke, beti ere zakur basatuek eragindako kalteak baztertuz. Datu guztiak bilduta, gune arazotsuenen kokapen zehatza ezagutuko genuke. Azkenik, gizartearen ikuspegia aztertu beharko litzateke, otsoarenganako aurreiritzi eta gezurrak dibulgazio-lan egokiaren bidez zuzenduz. Hori guztia kontuan izanda, leku jakin bateko otso-populazioa kanporatzeko beharra dagoela ondorioztatzen duten arrazoiak honakoak dira: abereetan eragindako kalteak handiak izatea, gizarte-gatazka gogorra egotea, behar adinako harrapakinik ez egotea eta balio naturalik gabeko ingurua izatea. Arrazoi horiek guztiak bete ezean, otsoaren kanporatzea edo hilketa ez litzateke batere gomendagarria izango. Euskal Herrian, otsoa kokatzen deneko tokietan behinik behin, harrapakin ugari eta balio natural handiko guneak daude. Ondorioz, irtenbide egokiagoren bat bilatu beharko da.

Kanpoko ereduak

Beste leku batzuetara so eginda, lagungarriak gerta daitezkeen adibideak aurkituko ditugu. Ipar Ameriketako hainbat lurraldetan antzeko arazoa pairatu ostean, otsoak erakarritako turismoari errentagarritasuna ateratzen saiatzen ari dira. Yellowstone Parke Nazionalean egindako ikerketa baten arabera, adibidez, urteko 70 milioi dolarreko irabaziak lortzen dituzte otsoaren kontura. Horren urruti joan gabe, aintzat hartu daitezkeen adibideak ere badaude, hala nola Asturiasekoa. Bertan, otso-populazioen kontserbazio eta jarraipena, gizartearen sentsibilizazioa eta landa eremuaren sustapena bateratzen saiatzen dira. Agian, gurean ere, hori izan daiteke abeltzaintza eta otsoa bateragarri egiteko bidea.