Zorionekoak euskaldun berriak...
- Duela hamar urtetik baino ez omen da euskalduna Angel. Hori aitortu digu bere azken ttakunean, eta datu zehatza jakiteak hunkitu egin nau. Gustura esango nioke –eta esan egingo diot–: Lasai, Angel, hamar urteko euskaldun berria izatea denborak konponduko duen gaixotasun arina baita. Dagoeneko, eta nik egindako liburu-hegalak gezurrik esaten ez badu (ez da aurreneko aldia izango), bere bizitzaren ia herena pasatu du euskaldun, eta kontuan hartzen badugu lehen bizpahiru urteetan hizkuntza guztiak antzekoak direla, herena baino gehiago, beraz.
Inbidia pixka bat ematen dit hamar urteko euskaldunak, ez dut ukatuko: Pitxu zer edo nor den ez dakienak, oraindik gauza asko ikasteko eta deskubritzeko daukanak. Baina inbidiaren puntu gorena, Filipe Bidart nor den ez jakiteak ematen dit. Hunkitu egin nau, Angel. Ez naiz hemen gurasokeriaz Angel jaio zenean ni zertan nenbilen esaten hasiko. Bego, beraz. Baina ezin dut burutik kendu, beharbada, Angel bezalako euskaldun berri asko beharko genukeela, eta ez naiz ari hizkuntzaren ikasketaz sortzen den euskaradun berriei dagokionez bakarrik.
* * *
Batak, Angelek, bere hamar urteko euskaltasuna aitortu digu; Itxarok, berriz, ia barkamena eskatzen digu Pitxuri hitz lotsagabea pasatzeko orduan “ez zuberotarrez prefosta, iparraldeko euskara, barbaro arraroa, zailegia eta kasik ulertezina bilakatua zaizuelakoan jadanik”. Bitxia da nire bi ttakunkideen jarrera. Ez al dira konturatzen ustezko akatsa abantaila dutela? Eta zer esan behar dut nik orain? Barkamena eskatu behar ote dut euskaldun berri zahar eta gipuzkoarra naizelako? “Earki gatxek”, esango luke gure osaba elebakar –hura bai– euskaldun zaharrak. Gogoan dut aspaldi (Angel oso erdaldun eta umea zen garaian), eta nire joera gorri samarra ikusita, gure osaba baserritar horrek berak nola esaten zidan “gauza handia egin nahi duzue zuek alajainetan, itaie-ta-mallue ekarri: hortik lehendik ere bazeukaagu nahikoa”. Beldur naiz zuberera eta euskaldun berrien kontu honetan ere ez ote garen ari igitaia eta mailua lehendik ere nahikoa ezagutzen duenari ekartzen.
Argumentu berriak zor dizkiogula iruditzen zait euskaldungoari, euskaldun berri –ez bakarrik hizkuntzaz berri– egin dadin.
* * *
Iritzia eman beharrak mozkortu egiten du. Guztiaren eta guztien gainetik jartzeko arrisku hordigarria du garaiz neurririk hartzen ez duenak. Urtebete pasatu da ttakun-herrengintzan hasi nintzela. Mozkor sentitzen naiz. Txispatu puntua pasatuta. Zailtasun berezia dauka berarekin beste ttakunkideei erantzuna eman beharrak hiru asteko epean, haiek erantzuna eman dezaten bideak zabalduz gainera.
Zer esan ttakunkideei buruz. Esker ona zor diet. Lagun nituen lehendik eta lagun ditut oraindik ere. Ez da gutxi. Ez dakit nahikoa den. Adiskide zorrotza datorkie ttakungintzara. Josi Basterretxea. Zorrotza gizona, zintzoa haatik –Machadoren zentzu onean–. Berari pasatzen dizkiot makilak. Herren polita egingo du inondik ere.
Mozkor sentitzen naiz beraz. Lagun batek erakutsi zidan, gehiegi edan denean, hoberena espanturik gabe alde egitea dela, agur hitzak luzatzen ibili gabe, mozkorraren orratzak inork suma ez ditzan. Adio doi bat, buelta erdi eta aurreneko kale-kantoia pasatu arte, behintzat, xuxen joaten saiatu…
Heriotza-zigorra eskatzeko argudio gisa, "indarkeria politikoko ekintza" izan zela adierazi du AEBetako Fiskal Nagusiak.
Palestinarekin Elkartasuna plataformaren ekimenez, txirrindularitzarekin lotura duten 70 bat pertsonak eskatu dute talde sionistak ez dezala txapelketan parte hartu, eta lortu dute.
Ion Aranburu koma egoeran eta ZIUan ingresatuta egon zen hainbat astez, erasoaren ondorioz.
Lekukotasunak, autopsia txostenak eta atxiloaldian izenpeturiko adierazpenak bildu ditu The Independent komunikabide britainiarrak. 2023ko urriaren 7az geroztik 70 palestinarrek dute bizia galdu Israelgo presondegietan. Palestinar presoen alde dabilen Addameer elkartearen... [+]
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]