Siderurgia India eta Brasilen esku


2021eko uztailaren 27an
Pasa den martxoan, aldizkari honetan bertan adierazi genuen euskal siderurgia atzerriko multinazionalen esku geldituko zela. Artikuluari honako izenburua eman genion: Euskal siderurgia urakanaren begian. Hilabete batzuk geroago, aurreikuspen hori betetzen joan da. Euskal siderurgiaren zati handi bat Indiak eta Brasilek kontrolatzen dute; Indiako (Mittal Steel) eta Brasilgo (Gerdau) multinazionalek Arcelor talde europarra -Euskal Herrian lantegiak ditu- eta Sidenor eta GSB erosi izanari esker. Bi taldeen euskal lantegien erabaki guneak oso urruti daude gure herritik, beraz. Eta haien etorkizuna bi multinazionalen behar eta planen baitan egongo da. Euskal lurretako siderurgia lantegietako 10.000 lanpostu baino gehiago multinazional horien esku egongo dira hemendik aurrera.

Euskal siderurgia tradizionalean, oraingoz, altzairuzko hodien sektorea gelditzen da -Tubacex eta Tubos Reunidos, enpresa laguntzaile edo elkartuekin batera-, eta Euskal Herritik bertatik kontrolatzen da. Altzairu arruntaren sektorea, adibide nagusitzat Ezkerraldean dagoen Nervacero euskal lantegia duena, Celsa talde katalanaren esku dago duela urtebetetik. Hemen jarraitzen duten eta talde ezberdinekin harremanak dituzten isolatutako beste euskal enpresa batzuk ere badira; hala nola, Inox Olarra, Layde, Arania Bizkaian; Theis Araban; Perfinasa Nafarroan; Garay eta Chinchurreta Gipuzkoan.


Sidenortik Gerdaura GSBtik pasatuta

Une honetan, ia-ia bukatuta dago euskal altzairu berezien sektorearen kontzentrazio prozesua, eta Brasilgo Gerdau multinazionalaren eskuetara pasatu da. Duela urtebete hartu zuen Brasilgo multinazionalak Sidenor taldearen kontrola. Talde hori Euskal Herrian zeuden altzairu berezietako enpresen kontzentraziotik sortu zen (SA Echevarria, Aceros de Llodio, Olarra, Forjas Alavesas). Sidenor baino lehen, Aceralia eta Acenor talde publikoak izan ziren. Orduan, Bizkaiko altzairu berezien taldearekin, GSBrekin, kontzentratzeko saiakera egin zen, baina operazioak porrot egin zuen eta bakoitzak bere bideari jarraitu zion. 1995ean, pribatizatu zenean, Sidenor sortu zen, eta 11 milioi euro ordaindu ziren harengatik. Enpresaren buru EAJtik zetorren Sabino Arrieta egon zen. Duela urtebete enpresa multinazional brasildarrari saldu zion 443,8 milioi euroren truke. Sidenorrek 2.300 langile ditu euskal lantegietan eta Espainiar Estatuko gainerako lantegietan. Haren ekoizpenak 800.000 tona gainditzen ditu urtean.

Pasa den azaroan, Sidenor-Gerdau taldeak CIE Automotive-ren esku zegoen Azkoitia-Legazpiko GSB altzairua erosiko zuela esan zen. Operazioa 125 milioi euro kostatu da eta urte berri honetan Brasilgo multinazionalak kudeatu eta kontrolatzen du Azkoitiko altzairu berezien enpresa. Horrela ixten da euskal altzairu berezien sektorearen kontzentrazio prozesua. Ez da ahaztu behar sektore honek Espainiar Estatuan dituen lantegi gehienak euskal lurretan daudela. GSB altzairua 1993an sortu zen Azkoitiko Acerías y Forjas (Aforasa) eta Patricio Echeverria Aceros enpresek bat eginda. Lantegiak ditu Azkoitian eta Legazpin; bertan, 700 pertsona inguruk egiten dute lan, eta 200.000 tona inguru altzairu berezi ekoizten ditu urtean. Sindikatuek kezka adierazi dute, lantegien eta lanpostuen mantenua dela-eta.


Indiako multinazionalak Arcelor kontrolatzen du

Europako Arcelor taldea, Euskal Herrian hamaika lantegi dituena eta 4.000 pertsona baino gehiagori lana ematen diena, Mittal Steel Indiako multinazionalaren kontrolpean gelditu da. Honek Herbehereetan du egoitza, eta duela urtebete EEP (OPA) areriotsua egin zuen Europako taldearen aurka; ondorioz, Arcelorren ia %100 kontrolatzen du. Arcelor 2002an Aceraliak (Espainiar Estatua) Usinor-ek (Frantzia) eta Arbed-ek (Luxenburgo) bat egitearen ondorio da.

Arcelorrek Euskal Herrian dituen lantegiak honakoak dira: ACB (AHVren ordezkoa) eta Aceralia-Planos, Bizkaian; Esteban Orbegozo, Marcial Ucin, Olabarria-Aristrain, AHB-Aristrain eta Mallas Ucin, Gipuzkoan; Aceralia-Laminación eta Aceralia-Construcción, Nafarroan; Acería del Atlántico eta ADA, Lapurdin. Azken lantegi hori orain dela gutxi saldu diote Frantziako talde bati.

Tubacex-ek eta Tubos Reunidos-ek independente eusten diote
Euskal siderurgia sektorearen bi enpresa garrantzitsu dira Tubacex (TU) eta Tubos Reunidos (TR), Laudion eta Amurrion dituzten lantegi nagusiekin, eta, oraingoz, modu independentean jarraitzen dute, inolako multinazionalen kontrolik gabe. Haien kapitala euskal familia eta erakundeen esku dago, eta, TRren kasuan, Neguriko oligarkiako familien esku, bereziki. Nazioartean proiekzio handia duten enpresak dira eta soldadurarik gabeko hodiak ekoizten dituzte. Zenbait unetan bi enpresa hauen bat-egiteari buruz hitz egin den arren, beti ukatu izan dute aukera hori. Dena dela, jakina da TRren erreferentzia diren akziodunak, BBVA buru dutela, aztertzen ari direla beren partaidetzak saltzeko aukera. Urte hau maila altuko operazioren baterako unea izan daiteke.

Tubacexek (1.650 langile) ekoizpen industrialeko lantegiak ditu Laudion, Amurrion eta Artziniegan, baita beste bi Austrian eta AEBetan ere. Beste hiru enpresaren bidez merkaturatzen ditu produktuak; bata Bartzelonan, bestea Amurrion eta bestea Lyonen. Tubacex-ek salmenta errekorra lortu zuen 2005ean, 460,50 milioi eurorekin eta 2006ko datuek (oraindik ez dakizkigu) aurreko urteko errekorra gaindituko dute. 2005eko datuen etekin gordina 25,4 milioi eurokoa izan zen, aurreko urtekoa bikoiztuz.

Tubos Reunidos-ek (1.726 langile) soldadurarik gabeko hodiak ekoizten dituzten lantegiak dauzka Amurrion eta Trapagaranen, Bizkaian. Automobilgintzako produktuak egiten dituzten beste lantegi batzuk Amurrion eta Iruñean daude (Acecsa). 2006ko datuak ezagutzeko gauden honetan, Tubos Reunidos-ek 2005ean 515 milioi euroko fakturazioa lortu zuen. Etekin gordina 32,1 milioi eurokoa izan zen, 2004ko etekina hirukoiztuz. Urte horretan bertan, 22,2 milioi euro inbertitu zituen.


Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Eguneraketa berriak daude