Arraina kontsumitzearen mesedeak
Azken urteotan, ordea, itsasoak gero eta kutsatuago daudenez, produktu kimiko ugari aurkitu dira kontsumitzen ditugun arrainetan -merkurioa, dioxinak....- eta horrek kezka sorrarazi du zenbait aditurengan. 2004. urtean Elikagaien Segurtasunerako Europako Batzordeak kezka hori plazaratu zuen, batik bat bularreko haurrengatik arduratuta, metil merkurioak haur jaioberrien garapen neuronala kaltetu dezakeelako.
Horregatik guztiagatik Harvard-eko Osasun Publikoko Eskolan ari den ikertzaile-talde batek arraina jateak osasunarentzat dakartzan mesedeei eta sor ditzakeen kalteei buruzko ikerketa zientifiko guztiak -edo gehienak bederen- berrikusi ditu. Orain aste batzuk argitaratu dituzte azterketa horren emaitzak Ameriketako Elkarte Medikoaren aldizkarian.
Adituek diotenez, kutsatzaile posibleen arriskuak onartuta ere, arraina kontsumitzeak dakartzan mesedea askoz ere handiagoa da arrisku potentziala baino. Arraina astean behin edo bitan jateak, batez ere omega 3 gantz-azido asko duten arrainak -izokina edo antxoa esate baterako- % 36 gutxitzen du heriotza koronario arriskua, eta % 17 heriotza-arriskua orohar. Arrainean dagoen merkurioaren albo-ondorioak jasateko arriskurik gehien dutenentzat -haurdun dauden emakumeentzat eta haur jaioberrientzat bereziki-, astean pare bat aldiz izokina bezalako arrainak jatea gomendatzen dute, arrain horiek haurren garunaren garapenean dituen eragin mesedegarriak aprobetxatzeko; eta hegaluze kontsumoa murriztea merkurio gehiago izan ohi duelako.
Espainiako Estatutik Frantziakora “legez kanpoko” gero eta migratzaile gehiago igarotzen direla argudiatuta, mugetako kontrolak indartzea begi onez ikusi du Pirinio Atlantikoetako prefetak. Migratzaileek delitu txikietan “eragin hautemangarria” dutela... [+]
Poloniako Maszycka kobazuloan duela 18.000 urteko arrastoak topatu zituzten XIX. mendearen amaieran. Baina berriki giza hezurrak teknologia berriak erabiliz aztertu eta kanibalismo zantzu garbiak aurkitu dituzte.
Ez da ikerlan bat ondorio horretara iristen den lehen... [+]
Porzheim (Alemania), 1945eko otsailaren 23a. Iluntzeko zortziak jotzear zirela, hegazkin aliatuak hiria bonbardatzen hasi ziren bonba su-eragileekin. Erasoak sarraski izugarria eragin zuen denbora gutxian. Baina Pforzheimen gertatutakoa itzalean geratu zen, egun batzuk lehenago,... [+]
Matematika, zientzia, euskara, gaztelania eta ingelesa konpetentzietan EAEko ikasleek duten maila neurtzen duen ebaluazio diagnostikoaren emaitza festan, 13-14 urteko ikasleek zientzia eta gaztelanian izan duten deskalabrua "zuhurtziaz" gogoetatzeko beharra adierazi... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Emakumearen familiako kideek jarri dute salaketa Bilboko Kolonbiaren kontsulatuan. Otsailaren 1ean jasan zuen erasoa, Donostiako Manterola kaleko diskoteka baten atarian. Hainbat testigantzen arabera, konorterik gabe egon arren berari kolpeka jarraitu zuen ertzain batek.
Ilezko prakak, gerritik oinetaraino, latexa besoetan eta soinean, eta adatsa laranja gori. Horrela aurkeztu du La Furiak bere bosgarren lan luzea: Ultra. Horrek guztiak ederki islatzen du rap abeslariaren apustua: dena eman, bere irizpideen arabera.
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
Petronorrek adierazi du asmoa duela hidrogenoa ekoizteko lantegia abiatzeko Bilboko Portuan eta erregai mota hori Tubacex, Tubos edota Vidrala enpresetara heltzeko, beharrezkoa izango dela hidroduktoa eraikitzea.
Etxebizitza berrien promozioak ez atzeratzea da Eusko Jaurlaritzako Gobernu Kontseiluak onartu duen dekretuaren helburu nagusietako bat. Zentzu horretan, udalei "autonomia" gehiago emango diela ziurtatu du Denis Itxaso sailburuak.
Mozambiken gas eremu zabal batean erauzketa prozesu bat martxan ezartzeko prest zen 2020an TotalEnergies enpresa frantsesa, eta gunearen segurtasuna bermatzeko Mozambikeko unitate militar bat kontratatu zuen. Baina Afrikan egitekoa zuen "inoizko inbertsio pribaturik... [+]
Bai, bai, holaxe. Ez naiz harago joatera menturatzen. Pleonasmo bat dela? Tautologia bat agian? Baliteke, baina egia-oste deitzen dioten garai honetan, oinarri-oinarrizko egitateak beharrezkoak dira. Begira, bestela, “Ez da ez!” lelo indartsuari. Bagenekien hori... [+]
Baneukan lagun bat Porcelana Irabian lan egin zuena itxi zuten arte, eta jatetxe edo taberna batera joaten ginen aldiro kikara eta plateraren ipurdia begiratzen zituena pieza non egina zegoen jakiteko. Gauza bera egiten dut nik gauza zaharren azoketara joaten naizenetan:... [+]