argia.eus
INPRIMATU
Zahartu bai baina gaixotu ez
Jabier Agirre 2007ko otsailaren 21
Zahartzaroko gaixotasunik arruntenak aldatu egiten dira, gizonetatik emakumeetara. Kasu bietan tumore txarrak dira gehien ikusten diren prozesuak, baina arnas aparatuko minbiziak dira usuenak gizonen artean, eta bularrekoak emakumeetan. Odoleko zirkulazioarekin lotutako gaixotasunak dira heriotza eta ospitaleratze arrazoi nagusietakoak 65 urtetik gorako pertsonetan.

74-75 urtetik aurrera, ordea, ez da hainbeste tumore txar izaten eta gertatzen direnean ere tumore horiek garapen oso motelekoak izaten dira. Adin-tarte horretan gaixotasun kardiobaskularrak bihurtzen dira heriotza edo gaixotasun arrazoi nagusiak. Horregatik, zirkulazio eskasa da gizonezkoentzat ospitalean ingresatzeko arrazoi garrantzitsuena 65 urtetik aurrera. 80tik aurrera berriz, arnas arazoak. Diabetesa eta tiroideko edota giltzurruneko arazoak ere hartu behar dira kontuan adin horietan, guruin endokrinoak zahartzearekin lotuak dauden heinean. Agian ez dira aurrekoak bezain nabarmenak ospitaleratzeari edo heriotza tasari begira, baina gaitz kronikoak diren aldetik etengabeko arreta eta osasun laguntza eskatzen dute.

Begi-bistakoa den bezala, gorputza hondatuz doa adinak aurrera egin ahala, baina bizimodu osasuntsuak eta eguneroko jarduerak osasun arazo ugari arintzea lortzen dute. Horretarako komeni da adineko pertsonek aholku sinple batzuk jarraitzea:

- Ariketa neurri egokia mantendu behar da: egunero ibiltzea, gimnasia arina edo bestelako ariketak, leunak noski, ezinbestekoak dira.

- Elikadura, bizitzaren edozein sasoitan garrantzitsua baldin bada, are funtsezkoagoa da adineko pertsonentzat. Dieta egokiak osasun ona dakar.

- Kontrol medikoa ere beharrezkoa da. Kontuz automedikazioarekin.

- Arreta berezia eskaini behar zaie eroriko eta traumatismoei. 65 urtetik gorakoen % 34k, urtean gutxienez erorketa bat izaten du.

- Adimenez ere aktibo mantentzea ezinbestekoa da: irakurri, jendearekin hitz egin eta harremanetan jarri, telebista ikusi edo gurutzegramak egin. Horrek adimena bizkor eta bizi izaten lagunduko dizu.