08:00. Berrogei ordu urtea amaitzeko. Urtegiak lehor, mendiak ihar. Neguan sartu gara, baina giroak bere horretan darrai, txepel. Jendearen aldartea ere halakoxea da: barruak ilunpean eta entxuferik ez argi artifizialentzat. Errauste planta Zubietan. Presoak gogoan, urteko azken ostiralean. Saddan Hussein goizaldean urkatzekotan. Urtebete barruko egoera gaurkoa baino hobea izango omen da Zapaterorentzat. Euskal Herri sendo eta elkar lotutako bakarra Euskal Herri kulturala, Aingeru Epaltzarentzat. Kafetera dantzan. Isiltasuna. Denak lo etxean.

13:00. Hego haize epela bazterretan. Egunak aukera ezin hobea oparitu dio aldarte grisari. Goiza amen batean joan da. Hiru labadora jarri ditut, etxea aireatu dut, argizaria eman diot zoruari. Arropa zaharrak oparitu dizkiot Oldberri edukiontziari. Mezuak ezabatu eta egunean jarri dut ordenadorea: zirriborro zaharrak zaborretara eta ideia berriak karpeta berrira. Bazkaria puntu-puntuan, urteko azken aurreko egunean. Irratia piztu dut, albistegien hasieran. Hitz ilunak, deklarazio neurtuak, ahots estuak... Zerbait gertatu da! Telebista piztu dut. Urkamendiko irudiekin hasi da Gabon Zaharretako feria. Eta gudarako aproposagoak diren sarraski irudiekin bete da ondorengo ordu laurdena. Oraindik ez dago datu zehatzik, baina irudiek argi erakusten dute agerian dagoena.

14:30. Denboraldiko azken Sautrela, gaurkoa. Zeru urdina dakusat leihotik. Deika ari den laguna dirudi: "bazatoz kalera?". Gaur ez, gaur neure baitan egoteko gogoa daukat. Eta poetaren kanta tristeak entzuteko gogoa. Eta kantariaren hitz poetikoekin gehiago goibeltzeko gogoa. Xabier Letek estereotipo guztiak hautsi dizkit, ordea, eta, jario aberats bezain sakona eskaini dit. Loaren ataurre goxoan aditu dizkiot denak, hitz ozenak eta baita haien oihartzun iradokitzaileak ere. Zapore goxo, kulunkari batek bildu nau malenkoniaren altzora. Ez dut begirik bildu, ordea. Berrirakurtzeko dudan Koaderno gorriari heldu diot mantapean. Eta hantxe irentsi dut dena, mokadu batean, eta Arantxa Urretabizkaiaren protagonistak metafora ederra eskaintzen digula pentsatu dut: borroka politikoagatik seme-alabak lapurtu zizkioten harena, izan ama izan herria.

21:00. Gau giro bikaina. Ez goaz inora, ordea. Afari goxoa, musika leuna eta atsedenerako tartea. Bihar gabon zahar. Plazako gabon doinuak komunikabide nagusietako albisteekin nahasten dira: «Jesus, Jesus jaio da, Beeelenen, Jesus jaio da, goazen, goazen...». Lozorrotik atera dira kazetariak. Lanpetuta daude aspaldiko partez. Jaio da notizia, titularrak beteta ageri dira argazki erraldoietan. Esatarien aurpegietan urjentzia eta iritsi ezina. Irudi berberak, ordea, ordu berean, kate ezberdinetan.

Agur Jesustxo, agur izartxo, agur zoriona, agur bakea.

Goizaldean. Eremu arrotza, ez-lekua. Hustasunak egonezina dakar beti. Errazagoa da zaharrari eustea. Nahiago lur antzuan erein, berri bila abiatu baino. Bakeak kafe marka izaten jarraitu beharko du, batek daki noiz arte. Hasi da berriz partida: bat eta huts. Hasi da berriz lehia: zuk hau nik hori. Hasi da berriz gerra: zuk bonba, nik herria.

Egutegi berriez jantziko ditugu hormak, aurki. Baina albiste berberak ikusiko ditugu, ordu berean, kate batetik bestera salto egin arren.
Rotuladoreak hartu eta mapa berriak marraztera noa. Sinestu nahi dut badela beste modu bat. Sinestu nahi dut badela beste era bat. Sinestu nahi dut badela bizitza irudikatzeko beste eredu bat.

Gure umeentzat nahi dugun hori, adibidez.