Kupeletik museora


2007ko otsailaren 21ean
Astigarragako Sagardoetxea Sagardun partzuergoak kudeatzen du. Duela hiru urte sortu zen partzuergo hori, eta Astigarragako Udalak, bertako zazpi kultur taldek eta hamabi sagardogilek osatzen dute. Sagardoetxea kudeatzeaz gain, sagardoari lotutako beste hainbat ekintza ere antolatzen ditu. Joxe Mari Alberro da Sagarduneko kudeatzaile eta Sagardoetxeko arduraduna. Sagardogile honen hitzetan, «txotx boladan produktuaren atzean zer dagoen jendeari erakusteko beharra ikusi genuen. Horretarako balio du Sagardoetxeak: sagardoa nola egiten den ikus daiteke eta sagastia eta dastatze gunea ditugu, besteak beste. Bisitariak modu aktiboan parte hartzen du bisitaldian».

Pasa den irailean ateak ireki zituen gunea hiru zatitan dago banatua: museoa, sagastia eta dastatze lekua. Museoan, panel informatiko, material interaktibo, argazki eta jokoen bidez sagarraren eta sagardoaren mundua nolakoa izan den eta gaur egun nolakoa den erakusten da. Baita horrek guztiak Euskal Herriko kulturan duen garrantzia ere. Sagastia kanpoaldean dago. Sagarraren kulturaren berri ematea da helburua, modu dinamiko eta pedagogikoan. Horregatik, sagarraren bilakaera guztia ikus daiteke hemen, urtaroen araberako erakusketen bidez (txertaketak, sagar bilketa eta abar). Sagarra lantzeko dauden sistema desberdinak ikusteko eta aztertzeko aukera eskaintzen du Sagardoetxeak, baita Euskal Herriko hainbat sagar barietate ezagutzera emateko ere. Azkenik, dastatze gunean sagardoa proba daiteke.

Alberroren esanetan, «oso dinamikoa da Sagardoetxea; bisitariak denboraldiaren arabera gauza bat edo bestea ikus eta ikas dezake. Urte sasoi zehatz batean sagastiak loretan ikusiko ditu, beste garai batean txertaketak egiten arituko dira eta udazken aldera, berriz, kizkiak hartu eta sagarrak bilduko dituzte. Gainera, nahi izanez gero ondoren sagarrak pisoiarekin txikitu ahal izango dituzte».

Ezkio-Itsasoko Igartubeiti interpretazio zentroa

Igartubeiti XVI. mendeko dolare baserria da, sagardoa egiteko habe handi batean oinarritutako dolarea baitago bertan. 1991n Gipuzkoako Foru Aldundiak baserria erosi zuen, ondare horri eusteko asmoarekin. Hala, 1993 eta 2001 urteen artean zaharberritu egin zuten, XVI. mendeko baserri baten jatorrizko ezaugarri guztiak errespetatuz. Baserri giroan, argiztapenean eta usainetan ahaldegin berezia egin dute. Irudi, soinu eta usainekin, emozioen bidez, bisitaria garai hartara gerturatzea da xedea.

Egun, baserriaren osagarri izango den interpretazio zentro bat abian jartzeko asmoa dago, ondorengo ezaugarriak izango dituena: Igartubeitiren eta euskal baserriaren jatorri eta bilakaera lantzea -dolarean arreta berezia jarriz-; Baserri tipologiak lantzea; eta historian zehar baserriko kideek izan duten bizimodua, ohiturak, ekoizpen moduak, gizarte antolakuntza... ezagutzera ematea. Halaber, teknologia berrietan oinarritutako ikus-entzunezko aurkezpen sistema berritzaileak erabiliko dira. Interpretazio zentroa egiteko lanak 2004an abiatu ziren eta 2007an amaitzea espero dute antolatzaileek.

Hernaniko Sagardo Gunea

Hernaniko Udala, Gipuzkoako Sagardo Naturalaren Elkartearekin batera, SagardoGunea izango denaren proiektua lantzen ari da. SagardoGunea Hernaniko Villa Ave Maria etxaldean kokatuko litzateke. Udalak duela bi urte eskuratu zuen Hernaniko erdialdean kokatuta dagoen eta 1920 inguruan sortu zuten eraikin hori, eta orain sagardogintzaren sektoreak bere jardunerako erabili ahal izango du. Eraikin zahar horren ondoan beste berri bat eraikiko da: diseinu moderno eta funtzionala izango du, baina jatorrizko nortasuna galdu gabe (ikus ezkerreko irudia). Egungo garai eta kontsumo joeretara egokitzen asmatu duen sagardogintzaren berri ematea da asmoa. Horretarako, hainbat erakusketa gune izango ditu: dastatze gunea, dokumentazio zentroa, proiekzio edo ekitaldi aretoa, denda eta erakusketa aretoa. Jatetxe bat ere aurreikusita dago eta sagardoaren menuetan espezializatuko litzateke.

Jose Luis Loinaz arkitektoak egin du egitasmoa; bi eraikinen artean, guztira 2.800 metro koadro izango ditu. Rafa Zulaika SagardoGunearen arduradun teknikoaren arabera, «Gipuzkoa osorako zerbitzua emango duen zentroa izango da. Sagardoaren lurraldea izango da bere oinarria eta sagardoaren kultura eta sagardogintza izango ditu ardatz». Zehazki, honako helburuak jarri ditu SagardoGuneak: sagardogintzaren ezagutza, ikerketa eta prestakuntza garatzea; sagardoaren ezaugarriak eta potentzialtasunak erakustea; eta komunitate horren baloreak transmititzea -lan, jai giro eta osasunari lotuak-.

Proiektuaren sustatzaileen ustez, sagardoa eta sagardogintza, sagastia eta sagarra dira lurralde honi paisaian, kulturan eta ekonomian nortasuna ematen diotenak. Datozen belaunaldiei balore horiek helarazi nahi dizkiete.

Azkenak
2025-01-09 | Julene Flamarique
Santander bankuak familia bat etxegabetu nahi duela salatu dute Iruñean

Auzoko familia bat etxea galtzeko arriskuan dagoela salatu du Berriozarreko Hipotekak Kaltetuen plataformak, hipoteka 600 eurotik 1.150 eurora igo eta gero. Familiarentzako irtenbide bat eskatu du plataformak.


Groenlandia, Panamako Kanala, Kanada eta Gaza: Trumpen inposaketen mehatxupean

Groenlandia eta Kanada AEBen barne eta Panamako Kanala bere kontrol zuzenaren pean nahi ditu Trumpek. Gazari begira ere argi utzi du: israeldar bahituak ez badituzte berehala askatzen, "infernua" zabalduko du Ekialde Hurbilean. Azkenik, Mexikoko Golkoari izena aldatu... [+]


Txikitasunean handi… handitasunean txiki?

2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.

Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]


Aurrera egiteko aukera

Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]


Hego Euskal Herrirako gutxieneko soldata propioaren alde batu dira euskal sindikatuak

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiruk herri ekimen legegilea aurkeztu dute Eusko Legebiltzarrean eta Nafarroako Parlamentuan, gutxieneko soldata propio baten alde. Lanbide arteko akordio bat lortzeko ekimen bateratuak ere iragarri dituzte. Eusko Jaurlaritzak begi onez ikusi... [+]


2025-01-09 | Joan Mari Beloki
Ukrainan argitzekoak

Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]


2025-01-09 | Julene Flamarique
BSH Ezkirotzeko enpresa batzordea ez da izango ostiraleko Madrilgo bileran

Espainiako Industria Ministerioak antolatu du bilera, eta langileek jakinarazi dutenez, ez dituzte gonbidatua, "gure interesak ordezkatuko dituena Nafarroako Gobernuaren ordezkaritza izango baita". Langileek elkarretaratzea egingo dute ostiralean 12:00etan enpresaren... [+]


Herbehereetatik etxera

2017an Indonesiak eta Herbehereek akordio bat sinatu zuten, Europako herrialdeak hiru mendeko kolonialismoaren ondorioz lapurtutako ondarea  itzul tzeko helburuarekin. Gusti Agung Wesaka Puja itzultze prozesuaren arduradun indonesiarraren hitzetan, akordio hori... [+]


Grezia, mende erdia monarkiarik gabe

Grezia, 1975. Herrialdeak urtea errepublika gisa hasi zuen, hiru aste lehenago, 1974ko abenduaren 8ko erreferendumean, herritarrek monarkiaren amaiera erabaki ondoren.

Hamarkada bat lehenago, 1964an, Pablo I.a erregea hil zenean, Konstantino semeak hartu zuen tronua, 23 urte... [+]


2025-01-09 | Sustatu
Metaren irizpide berriak: bazterkeria libre Instagram eta Facebooken

Metak bere moderazio politikak eta irizpideak irauli ditu Donald Trump Etxe Zurira itzultzeko bezperatan. Fact checker edo egiaztatzaile zerbitzuak etengo dituzte, eta komunitatearen oharrak jarri horren ordez (X/Twitterren bezala), eta aldi berean "adierazpen... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


Jean-Marie Le Pen: nazismoa eta “arrazen mailakatzea” asumitzen zituen politikaria

96 urterekin hil da Jean-Marie Le Pen, eskuin-muturreko aurpegi ezaguna, Frantziako Estatuan urtez urte indartu egin den Fronte Nazionalaren sortzailea. Ahoan bilorik gabe aritu izan da beti eta beti bere ideia arrazistak zabaltzen. Ideia arrazistak ereiten, eta uztak jasotzen:... [+]


2025-01-09 | Estitxu Eizagirre
Ekimen bat gehituta, hauek dira aurtengo euskara hutsezko liburu eta diskoen bederatzi plazak

Euskal kulturako berritasunak ezagutu nahi dituenak eta egile zein argitaletxeei zuzenean erosi nahi dizkienak urtean zehar baditu hainbat azoka eta ekimen aukeran. Urte askotako tradizioa dute horietako batzuek eta berriagoak dira besteak; tematikoak dira horietako asko eta... [+]


2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen hilketa matxista salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Hego Euskal Herrian

2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]


Eguneraketa berriak daude