Hipoteka berriak eta garestiagoak


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Hipotekak gero eta garestiagoak dira. Hain zuzen, gazteei eragingo die gehien, batez ere beraiek erabiltzen baitute mailegu hipotekarioa lehenengo etxebizitzaren erosketa finantzatzeko. Horixe ondoriozta daiteke adituek epe motzera egindako azterketa eta aurreikuspenetatik. Horiek horrela, epe motzean hipotekak 1.300 euro arte igo daitezke urtean, 2007-2008 urteetan Euribor indizea 1,50 euro igotzen bada. 2006ko amaieran %4koa zen Euriborra eta aipaturiko igoera hori gertatzen bada, %5,11koa izango da Espainiako Hipoteka Elkarteak (EHE) egindako aurreikuspenen arabera. Euriborra zer den eta azken urteetan nola garatu den jakiteko, irakurleak ondoko orriko koadroan azalpen txiki bat aurkituko du.

Kontuan izan behar dugu kreditu hipotekarioen %98,15ek interes-tasa aldakorra dutela, eta %1,9k interes-tasa finkoa. Interes-tasa aldakorren artean, Euriborra izan zen hipotekak egiterakoan erabiliena, eta kontratu berrien %83,7tan erabili da. Datu horiek ofizialak dira eta Espainiako Estatistika Institutu Nazionalak (EIN) argitaraturikoak.

2007tik aurrera, ordea, hein batean, hipotekak ez dira horren garestiak izango. Hipoteka aldatzea -interes aldakorretik finkora edo alderantziz- edo beste banketxe batera eramatea -errentagarriagoa delako- merkeagoa izango da. Izan ere, urte honen erdialdea baino lehen indarrean sartuko den lege baten arabera, mailegu bat epea amaitu aurretik kitatzeagatik banketxeek eta kutxek bezeroei kobratzen dieten komisio maximoa %1etik %0,5era murriztea aurreikusten du Espainiako Gobernuak. Notariotzako eta erregistroko gastuak ere %40 murriztuko dira hipoteka kitatu, aldatu edo subrogatzen denean.


Mailegu hipotekario berrienak, garestiago

Epe motzean, mailegu hipotekario berrienak, hau da, 2002tik kontrataturikoak, garestituko dira gehien. Urtean 900 eta 1.200 euro artean garestituko dira, litekeena delako Euriborra 1,5 puntu igotzea, eta batez beste 0,75eko diferentziala izango dutelako. Kontrataturiko hipoteka zenbat eta zaharragoa izan igoera hori ez da horren handia izango. Horiek horrela, 1997 eta 2001 urteen artean formalizaturiko mailegu hipotekarioak 500 eta 800 euro artean garestituko dira urtean. 1997. urtea baino lehen kontrataturiko maileguak, berriz, 500 euro baino gutxiago garestituko dira urtean.

Espainiako Hipoteka Elkarteak egoeraren aurreikuspen ezkorragoa egin du, kuota hipotekarioak kalkulatzeko ohiko erreferentzia indizeak epe ertain edo luzean -bi eta sei urte artean- Europako Diru Batasuna sortu zenetik izandako maila handienera iristen badira (6,390). Hori gertatuko balitz, hipotekak 1.800 euro garestituko lirateke urtean. Elkarteak egindako kalkuluen arabera, kalte gehien mailegu berriek jasango lukete, urtean 1.200 eta 1.800 euro artean garestituko lirateke eta. 1997 eta 2001 urteen artean kontrataturikoak 700 eta 1.000 euro artean garestituko lirateke, eta zaharragoak, gehienez ere 700 euro urtean. Aurreikuspen horien arabera, hilabete honetan batez beste 137.000 euro inguruko hipotekaren bat kontratatzen dutenek, 26 urteren buruan itzultzeko, egungo tasekin 8.271 euro ordainduko dituzte urtean. Kopuru hori 10.290 eurokoa izatera iritsi daiteke epe motzean, eta 10.826 eurokoa epe ertain eta luzean.

Bankuak eta Aurrezki Kutxak dira kredituen politika honetako onuradun nagusiak. Hain zuzen, 2006an bankuko kontuetan kreditu hipotekarioak hazi dira gehien. Eta hari horretatik, bankuen eta aurrezki kutxen irabaziak hipotekak garestitu direlako handitu dira. Espainiar Estatuko bost banku talde handiek (BBVA barne) 12.892 milioi euro irabazi zituzten lehenengo bederatzi hilabeteetan -2005ean baino %41 gehiago- eta Espainiar Estatuko Aurrezki Kutxa guztiek -euskal aurrezki kutxek barne- 6.234 milioi irabazi zituzten -2005ean baino %33 gehiago-.

65 urtetik gorakoentzako hipotekak
Bideratzen ari diren lege hipotekarioaren arabera, 2007tik aurrera, 65 urtetik gorakoek edo mendeko pertsonek mailegu hipotekarioa eskatu ahal izango dute beren ohiko etxebizitzarako, erretiroa hobetzeko, etxebizitza hobetzeko lanak egiteko edo eragiketaren bat egiteko, zaintzaile bati ordaintzeko, negozio bat zabaltzeko, eta abar. «Alderantzizko hipoteka» da. Hainbat finantza erakunde produktu hori merkaturatzen ari dira eta etorkizun handikoa dirudi negozio hipotekarioarentzat, 2050ean herritarren %30 65 urtetik gorakoak izango baitira.

Mendeko pertsona bati edo 65 urtetik gorako pertsona bati -adineko pertsonen %87 inguru beren jabetzako etxebizitzan bizi dira eta %81ek ez dute zorrik- ohiko etxebizitzarekin bermatutako mailegu bat da. Etxebizitza tasatu ostean, hipoteka eskatzen duenak etxebizitzaren balioaren gainean nahi duen ehunekoaren mailegua eskatu ahal izango du -balioaren %20koa, %50ekoa edota %100ekoa- eta dirua hilero, urtero edo aldi batean jasoko du.

Kobratze horiengatik ez dituzte zergak ordainduko. Finantza erakundeak jabeari ematen dion alokairua xahutu arren, alderantzizko hipotekaren titularrak bere etxean jarraitu ahal izango du hil arte, eta tarte horretan interesak pilatu egingo dira, erakundeak eta eskatzaileak adosturikoaren arabera. Bezeroa izango da beti etxearen titularra. Hil ostean, oinordekoek etxea saldu ahal izango dute, bankuak edo kutxak emandakoa itzulita -interesak barne-. Bestela, zorra ordaindu eta etxea berreskuratzeko modua ere izango dute. Gainera, etxebizitzaren oinordekoek ez diote beren ondare pertsonalarekin erantzungo zorrari.

Zer da Euriborra?
Kreditu hipotekarioen tasak negoziatzean erabiltzen den erreferentziako interes-tasa aldagarria da Euriborra. Hortaz, erreferentzia hipotekario nagusia da. Interes-tasa hori zenbat eta txikiagoa izan, orduan eta gastu gutxiago sortuko dira mailegu hipotekarioan. Aldiz, tasa zenbat eta handiagoa izan, orduan eta garestiagoak izango dira maileguak. Orain dela bi urtetik interes-tasa hori handitzen ari da etengabe eta ondorioz, kreditu edo mailegu hipotekarioak egunetik egunera gero eta garestiagoak dira. Hari horretatik, 2005ean Euriborra %2,78koa izan zen, 2002ko abendutik -orduan %2,87koa izan zen- izandako prezio garestiena, hain zuzen. 2006ko urtarrilean, berriz, interes-tasa hori %2,86koa zen. 2006ko ekitaldiaren amaieran, interes-tasa %4koa da ia.

Orain dela urtebete, Espainiako Hipoteka Elkarteak egindako aurreikuspen guztiak bete dira, eta zenbaitetan gainditu ere bai. Epe luzean -bi eta sei urte bitartean- Euriborra Europar Batasunean inoiz izan ez duen mailara iritsiko dela aurreikusi du elkarteak, %6,39ra alegia. Euribor eta antzeko erreferentzia adierazleak nola aldatzen diren gertutik jakiteko lagungarria da oso Espainiako Hipoteka Elkartearen web orrialdea. www.ahe.es atarian hiru hilez behin eguneratzen dira datuak.


Azkenak
Leire Amenabar. Harrera-herrirantz
“Deserosotasunik barik ez da ezer aldatuko”

Harrera-herri euskaldun nola izan gaitezkeen galdetu zion Leire Amenabarrek bere buruari eta parean zituenei iaz, Gasteizen, harrera-hizkuntzari buruzko jardunaldietan, eta galdera horrexetan sakontzeko elkartu gara berarekin hilabete batzuk geroago. Amenabarrek argi du... [+]


2025-03-12 | Ibai Trebiño
Esku odoltsuen matxinada

Esku odoltsu bat sinbolo gisa erabilita, iazko azaro bukaeratik ustelkeriaren aurkako mobilizazio erraldoiak egiten ari dira Serbian, “blokada” izenpean, azken garaietan Europa zaharrean ikusitako handienak. Asanblearioak, masiboak, ideologiarik gabekoak... Bertatik,... [+]


Teknologia
Komentokrazia

Sare sozialetan badira zenbait pertsona eragin gaitasun handikoak. Jarraitzaile ugari dute, eta euren iritziak egiatzat hartzen dira. Askok, ordea, egia barik, interes propioa edo klase baten interesak iraunkortzea bilatzen dute. Ameriketan komentokrata deitzen zaie. Alegia,... [+]


2025-03-12 | Mati Iturralde
Gudaren jauntxoak

1986. urtean Espainiako Estatuak NATOn jarraitzearen aurkako botoa eman zuen euskal gizarteak. Denborak ematen duen perspektibak oraindik ez du azaldu zeintzuk izan ziren gizartearen arrazoi sakonak gerra erakundean parte hartzeari uko egiteko.

Felipe Gonzálezen... [+]


Ikusezinak

Martxoaren lehenengo lanegunarekin batera, komunikabideetan azalduko ez diren aldaketak etorri dira EHUn. Azken Lan Publikoko Eskaintzaren ondorioz, ehunka langile –arlo tekniko eta administrazio zerbitzutakoak– orain arte okupatzen zuten lanpostutik atera eta beste... [+]


Bolo-bolo

Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]


Elle-aren biya

Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]


Lankidetzaren aldeko aldarria

Unibertsitateko ikasleen artean, maiz topatzen ditugu beste lurraldetakoak ere, bereziki gradu ondorengo ikasketetan. Topaketa horiek badira errealitate berriak ezagutzeko bide, baita besteak entzun eta besteez ikasteko parada ere. Garapenerako lankidetzari loturiko gaiak izan... [+]


Mickael Forrest: “Arbasoek ziotena errepikatzen ari gara: gu ez gara frantsesak”

Kanakyko Gobernuko kide gisa edo Parisekilako elkarrizketa-mahaiko kide gisa hitz egin zezakeen, baina argi utzi digu FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakaren kanpo harremanen idazkari gisa mintzatuko zitzaigula. Hitz bakoitzak duelako bere pisua eta ondorena,... [+]


Kanaky Herria
2024: deskolonizaziorako aukera oro sinesgaitz bihurtu zuen urtea

Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]


Autobiografia linguistikoak eskolan euskara hauspotzeko

Eskolako zenbait gurasok euskalduntzeko egindako ahalegina ikusarazi, eta hezkuntza komunitatean euskararen aldeko jarrerak piztu. Helburu horiekin bultzatu du Autobiografia Linguistikoak ekimena Ramon Bajo ikastetxeko Basartea gurasoen elkarteak, Gasteizko Alde Zaharrean. Pozik... [+]


Chantal Akerman eta urrezko 80ak

Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]


Eguneraketa berriak daude