Makina bat kontu


Landareak ere erregai

Joan den hamarkadaren erditik AEBetako Minnesotako unibertsitateko David Tilman ikerlaria eta berak gidatzen duen taldea belarren balioa probatzen ari da erregai gisa erabili ahal izateko. Horretarako nekazal lur txiroetan hainbat landare landatu dituzte.

Gehiegi ustiatutako lurrak agortu egiten dira eta belarretako utzi gehienetan. Zelaiko landareek karbono dioxido asko xurgatzen dute, isurtzen dutena eta ereiteko zein jasotzeko behar dena batuta baino gehiago. Horregatik landare horietan oinarritutako bioerregaien ekoizpena ekologikoki errentagarria izan daiteke.
Egun artoa bioetanol eta soia biodiesel bihur daitezke, baina hainbat ikerlarirentzat ur eta produktu kimiko gehiegi erabili behar dira uzta txukunak lortzeko.

Tilmanen arabera, zelaietan belar-mota desberdinak landatzea komeni da, errendimendua belar-mota bakarra landatuta baino %238 hobea delako.

Science aldizkarian abenduaren hasieran argitara emandako artikuluaren arabera belarrek artoak baino askoz karbono dioxido gehiago xurgatzen dute, sei-hamasei bider gehiago.

Belar-motari dagokionez ikerlariek ez dute zehaztasun gehiegirik eman, baina oso belar arruntekin ari direla lanean azpimarratu dute.


Ozeano Barea bero

Ozeano Pazifikoa satelite batetik ikusita bi kolore ditu, nagusia urdina bada ere, berdeak indarra du. Kolore berdeak klorofilaren presentzia adierazten du eta ondorioz phytoplaktonaren ekoizpena.

Azken bederatzi urteotan AEBetako Oregon State University-ko Michael Behrenfeld-ek zuzendutako ekipoak NASAren OrbView-2 sateliteak lortutako informazioa aztertu dute. Satelite horrek bi egunez behin eskaneatzen du ozeano pazifikoa eta, beraz, mapetako koloreen eboluzioari jarraitzeko aukera izan dute Behrenfeld eta enparauek. Ikerketaren emaitza Nature aldizkarian argitaratu berri dute.

1997 eta 1999 artean, El Niño igaro berria zenean hain zuzen ere, itsasoa hoztu eta phytoplaktonaren ekoizpena hazi egin zen. Aldiz, 2000. urtetik aurrera klimaren berotzea nabarmen azkartu denez phytoplaktonaren ekoizpena txikitu egin da. Ez da azalera guztian berdin gertatu, baina orokorrean balantzea negatiboa da.

Phytoplaktona itsas azalean sortzen da, eguzki-argia eta itsas azpiko korronte hotzek ekarritako elikagaiak behar dituelako. Elikagaiak eta phytoplaktonak biomasa osatzen dute eta biomasa bi eta sei egunen artean kontsumitzen dela uste da.

Horregatik biomasaren aldaketa txiki batek eragin handia izan dezake itsasoko bizidunengan, horretan datza ikerketaren garrantzia.


Azkenak
Bridgestonek 335 langile kaleratu nahi ditu Basauriko plantatik

Japoniako multinazionalak egin nahi duen erregulazio txostenak plantako langileen herenari baino gehiagori eragingo die. Enpresa batzordeko kide Luis Escalonak adierazi du "langileen aurkako eraso bat" dela, eta lanuzteak egingo dituztela iragarri du.


2025-04-01 | Axier Lopez
Eskuindar nahiz progre, 10 urtez mozalarekin

Duela hamar urteko martxoaren 31an Espainiako Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu zuten denok Mozal Legea gisa ezagutzen dugun araudia. Espainiako Estatuan ez ezik, nazioartean parekorik gabeko aurkakotasuna eragin zuen lege makurra. Hamarkada pasa da eta jaio zenean bezain... [+]


Badago lotura Euskal Yaren eta AHTren artean Nafarroan

Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]


Apirilak 6, justizia euskararentzat

Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]


Espainiako polizia bat bi urtez infiltratu zen Lleidako mugimendu politiko eta sozialetan

Directa hedabideak ikertu eta argitaratu du poliziaren infiltrazioa. 2019ko irailean hurbildu zen lehen aldiz Lleidako Ateneu Cooperatiu taldera, Joan Llobet García izenpean, eta 2021eko azaroan utzi zuen militantzia, Bartzelonan lana aurkitu zuela eta amonaren... [+]


Migratzaileen kontrako makro-operazioa: 135 pertsona atxiki ditu Poliziak Irun-Hendaia artean

350 poliziako "Force Frontière" dispositiboa baliatu dute Gipuzkoako eta Lapurdiko mugetan migratzaileen kontra egiteko martxoaren 26 eta 27an. Aurrez "terrorismo islamistaren" aurka egiteko aitzakiaz erabiltzen zituzten dispositiboak, orain "migrazio... [+]


Asteazkenean ere kanpaldia egingo dute irakasleek Lakuan, Jaurlaritzak ez baitu negoziatuko “mobilizazioak amaitu arte”

ARGIAri jakinarazi diotenez, 40-50 irakasle inguruk Eusko Jaurlaritzaren Lakuako egoitzaren pareko belardian igaro dute gaua. Dozena bat kide identifikatu ditu gauerdian Udaltzaingoak.

Gaurko greba deialdiak %75eko jarraipena izan du sindikatu deitzaileen arabera... [+]


EAEko espetxeetako kultur emanaldiei Jaurlaritzak ezarri nahi dien “zentsura”-ren aurkako manifestua sinatu dute 51 kulturgilek

'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]


Laborantza lur sail bati buruzko eztabaida piztu da berriz Arbonan

Kriztian Borda hautetsi ohia eta Lurzaindia elkarteko kideak sare sozialetan zabaldu duen bideo baten harira piztu da ika-mika. Arbonan laborantza lurrak "arriskuan" daudela salatu du Bordak, eta jakinarazi du Arbonako Herriko Etxeak bere kirol zelaia Baionako promotore... [+]


2025-04-01 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmar: lurrikarak ekar ote dezake gerraren amaiera?

Triskantzaren balantze humano eta ekonomiko ilunaren esperoan, galdera berehala bururatzen zaigu urrutiko begirale baino asko gehiago ezin izan garenoi: zer gertatuko da orain gerra zibil horretan? Nolako eragina izango du lurrikararen suntsiketak? “Nargis efektu”... [+]


Nafarroako artzapezpikua immatrikulatutako ondasunak itzultzeko prest, “epaile batek eskatzen badigu”

Iruñeko artzapezpiku Florencio Rosello eta Tuterako gotzain Joseba Segura Nafarroako Elizak immatrikulatutako ondasunak itzultzeko prest azaldu dira epaitegiek hala aginduz gero, baina inmatrikulazioak legezkoak izan direla defendatu dute.


Eskolaz kanpoko jarduerek kanpoan uzten dituzte premia bereziak dituzten haurrak

Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]


2025-04-01 | dantzan.eus
Zuberoa dantzan batuko da berriz ‘Aitzina Biga’ ikusgarrian

Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]


Eguneraketa berriak daude