Angula galzorian
Angularen prezioa izugarri igotzen ari da urtetik urtera, eta luxuzko jaki bilakatu zaigu. Urrutira joan gabe, aurtengo apirilean kiloko 680 euroan ikusi genuen arrain preziatua arrandegi onenetako baten erakusleihoetan. Eta egoerak ez badu onera egiten, litekeena da eguberrietan prezioak kiloko 1.000 eurotik gora egotea. Angula garestitzeko arrazoiak bi dira: alde batetik, angula eskasia eta, bestetik, Txinak eta Japoniak merkatu euskaldun, galiziar eta asturiarrean egiten dituzten angula erosketek prezioetan eragiten dituzten distortsioak. Kalkuluen arabera, Iberiar penintsulara iristen diren angulen %20 jateko harrapatzen dira; %10 akuikulturako haztegietara eramateko -Gipuzkoan halako bat dago-, %60 Asiara bidaltzeko, eta %10 besterik ez da gelditzen Europako iparraldeko ur kontinentalak birpopulatzeko.
Egoera konpontzeko, Europar Batasunak hainbat neurri hartu ditu: espeziearen bizitzaren zenbait fasetan harrapaketak debekatu ditu, zenbait arrantza tresna ere bai, eta angularen arrantzan jardun ahal izateko baimena eskuratu behar da. Bestalde, habitat naturalak lehengoratzeko larrialdiko neurriak eta ekimenak bultzatuko ditu, harrapatu ahal izateko angulen gutxieneko neurriak ezarriko ditu eta aingirei jarraipena egingo die bizi zikloko hiru faseetan: angulak direnetik aingira hori bilakatu eta aingira zilarkara bihurtzen direnera arte.
Hilabete bakoitzeko aurreneko hamabost egunetan angularen arrantza debekatzea da Europar Batasunak begietsitako neurrietako bat. Neurri horrekin, harrapaketak gutxieneko kopurura murriztuko lirateke, espezie hau ilberrian bakarrik harrapatzen baita.
Batek baino gehiagok galdetuko dio bere buruari galiziarrek ere zergatik ez ote duten japoniarrek egiten duten berbera egiten. Egia esan, ahalegindu ahalegindu dira, baina porrot egin ere bai. Erreboiloak klima egokia behar du eta Galiziako uretan aurkitzen du; aingira hazteko ere, klima egokia behar da, baina Galiziakoa baino epelxeagoa behar du.
Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Sailaren Sustrai aldizkarian argitaratutako albistearen arabera, AZTIri dei egin diote Europa mailako Intereg-Indicang proiektuan parte har dezan. Proiektu horren bidez angularen etorkizuna bermatu nahi da Atlantikoko kostetan. Oria arroko arrantza tradizioa, arroaren tamaina eta azpiegiturak direla eta, kokagune horixe aukeratu dute aingiraren lehenengo laginketak egiteko. Era berean, Butroi arroan azterlan osagarriak egingo dira bertako arrantzaleen laguntzarekin.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esaten du TikTokek.
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]