Miren Agur Meabe: «Biktimentzat betiko anputazioa dira gerrak»


2021eko uztailaren 19an
Nola sortu zen Urtebete itsasargian?
Bulkada sentimental baten ondorioz. Iaz, Lekeitioko Kale Antzerki Jaialdian Ez zaitez Gernikara joan, Lauaxeta ikusi nuen. Balde bat negar egin nuen, eta hain hunkituta geratu nintzen «honetaz idatzi behar dut» erabaki nuela. Inoiz ez nuen pentsatu gerra zibilari buruz jardungo nuenik, besteak beste errezeloz begiratu izan diedalako beti epika handiei eta epika horren kontatzaileei. Horregatik, liburuan gertaera handi bat kontatzen bada ere, pertsona txiki baten ahoan ipintzea iruditu zitzaidan egokiena.

Zer asmorekin dago idatzia eleberri hau?
Jon da gerraren kronista sentibera. Samurtasuna eta gordintasuna, beldurra eta ausardia, maitasuna eta gorrotoa, erotismoa eta lizunkeria, heroismoa eta saldukeria, elkartasuna eta zekenkeria ezagutuko ditu. Gizakiaren handitasuna eta miseriak. Biktimentzat betiko anputazioa izaten dira gerrak. Gerra hau euskalduntasunaren ikuspegitik kontatua dago. Istorioaren asmoa, kontakizun entretenigarri baten bidez gozarazteaz gain, gazteenei gerrari buruzko hausnarketa eragitea da.

Nola gauza daiteke hausnarketa hori?
Azken orrialdetan laburbiltzen dira alderdi nagusiak. Jonen galderak dira, irakurleak bere erantzuna eman diezaien. Adibidez, gerrako azken eguna al da bakearen lehen eguna? Iragana lurperatu egin behar da ala ez? Zergatik gerrak? Edo, gerra guztiak dira berdinak? Gainera, gogoeta etikoaz aparte, etekin pedagogikoa ere atera dakioke liburuari, hainbat aipamen geografiko eta kultural erreal egiten direlako.

----------------------------------------------------------------------
Urtebete itsasargian
Miren Agur Meabe
Elkar
136 orrialde
9,50 euro
Miren Agur Meabek 1936ko gerraz idatzitakoa
Gaztetxoei begira idatzi du Miren Agur Meabek. Urtebete itsasargian eleberriak 1936ko gerrak Euskal Herrian izan zuen bilakaera hamairu urteko mutiko baten ahotan jartzen du. Gerraren eraginez Bilbon gauzak okertzen hasi zirenean, kostaldeko herri batean farozain gisa lanean aritzen zen osaba baten etxera eraman zuen amak bere seme gaztea, han babestuago eta hobeto egongo zelakoan. Baina gerraren gorabeherak laster sentitu ziren Lekeitioren irudipen literarioa izan daitekeen Garraitzetan ere. Urtebeteko egonaldian bizi izan eta entzundako guztiak kontatzen ditu gaztetxoak eleberrian. Itsasargiari buruz osabarekin ikasitakoak, bere lehen maitasuna, herrian ezagutu zituen lagunen berezitasunak, Lauaxetak oparitu zion liburuarena, eta, gehienbat, gerrak ekarri zituen kalteak. Faxisten matxinadatik hasi etaSantoñako errendiziora bitartean Euskal Herrian gertatu zirenak: lubakiak eta gudaldiak, Gipuzkoa erori ondoren handik ihesi etorritakoen izua, alemanek airez egiten zituzten bonbardaketak, Garraitzetan bertan sortutako suntsipena, Gernika bonbardatu zutenekoa, Lauaxeta, Aitzol eta beste hainbaten fusilamenduak... Hau da, gerraren tragedia deitoragarria.


Azkenak
2024-10-18 | ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.


Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]


Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]


Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]


2024-10-18 | Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.


Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]


2024-10-18 | Hala Bedi
Makroproiektuen aurkako manifestaziora deitu du Gasteizen Araba Bizirik!-ek, urriaren 26rako

“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]


Zergatik daude Renfeko trenak inoiz baino grafiti gehiagorekin margotuta?

Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.


2024-10-18 | Urumeako Kronika
‘Hariak’ zinemaldia erresistentzia istorioen lekuko, azaroaren 7tik 17ra Hernanin

Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.


2024-10-18 | Uriola.eus
Bazter Fest ospatuko dute Bilbon azaroaren 9an, protagonistak emakumeak diren hip-hop jaialdia

Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.


Xamarrek ‘Orhipean, Gure Herria ezagutzen’ liburuaren edizio berria aurkeztu du

Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.


“Beti gainerakoei jartzen diegu oxigeno maskara, eta denbora badago, norberari”

Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.


Eguneraketa berriak daude