Euskararen inguruko albiste laburrak


Behatokia eta Elebide

Bazetorren eta iritsi da... eta hautsak harrotu ditu. Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak Elebide sortu du, «Hizkuntz Eskubideak bermatzeko zerbitzua». Egiteko nagusietako batzuk honakoak izango dira: kexak jasotzea eta bideratzea, hizkuntz eskubideak urratu direlako edo horiek erabiltzeagatik kaltea jaso delako; kexaren xede diren erakundeei aholkularitza eta baliabideak eskaintzea, hizkuntz eskubideak errespetatuak izan daitezen; kontsumitzaileen eta erabiltzaileen eskubideak babesteko ardura duten Administrazio Orokorreko organoekin eta Sail ezberdinekin lankidetzan aritzea hizkuntza araudia bete dadin. Baztarrika sailburuordeak Elebideren aurkezpenean azaldu zuenez, Elebide ez da izango inori koloreak ateratzeko edo errieta egiteko zerbitzua, hizkuntz eskubideen urratzaileei laguntza, aholkularitza elkarlana eta bitartekoak eskainiko dizkiete. Baztarrikaren ustez, «Elebide ez da Behatokiaren kopia eta harantzago doa. Hizkuntz eskubideen osasuna eta urraketak behatzeaz gain, konpondu egin behar dira. Hori herri aginteen egitekoa da».

Berrian, Paul Bilbao Hizkuntza Eskubideen Behatokiko zuzendariari egindako elkarrizketan, kazetariak Behatokia eta Elebide osagarriak diren galdetu zion. Hona erantzuna: «Bai. Hor dago Kataluniako adibidea. Alde batetik, Katalunian badago gizarte mugimendu bat: Observatori de la Llengua Catalana. Nazio izaera du, Herrialde Katalanak osorik hartzen ditu eta egoeraren diagnosiak egiten ditu. Bestetik, hizkuntz eskubideak bermatzea Administrazio Publikoari dagokionez, Administrazioak hizkuntz eskubideak bermatzeko politikak abian jartzen ditu, Observatorik jasotzen duen informazioa aintzat hartuta. Osagarriak izan behar dugu, bakoitzak bere rola jokatzen badu».

Elebide sortu izanak izan du oihartzuna sarean. Sustatun (sustatu.com) Elebideren albisteak hamar bat erantzun izan ditu eta Tirakan ere (Jaurlaritzan lan egiten duen hainbat euskaltzaleren ekimena da: tiraka.blogspot.com,) hainbat iruzkin izan da.


Ezabaketa Astea

Euskal Herrian Euskaraz-ek azaroaren 13tik 18ra artean egingo du Ezabaketa Astea, eta eman zuen prentsaurrean adierazi zuenez, Hizkuntz Eskubideen Eguna maiatzaren 6an izango da. Prentsaurrea ez zen izan ordea, aipatutako bi ekintza horien aurkezpen soila egiteko, datozen hilabeteotan aurreikusten dituzten mobilizazio handien abisua baizik. Besteren artean, eskolak euskalduntzearen aldeko ekintzak indartzea izango da helburuetako bat.


Euskararen Lege berriari ezetz

Batasunak proposatu eta EABk aurkeztutako Euskal Herri osorako Euskara Berreskuratzeko Lege proposamena ez eztabaidatzea erabaki berri du Eusko Legebiltzarrak. EAJ, PSE-EE, EA, PP eta EB-Berdeak alderdiek eman zuten lege proposamena aintzat hartzearen aurkako botoa. Aralar berriz, proposamena eztabaidatzearen alde agertu zen.


Azkenak
Jon Tartas
‘Ontsa hiltzeko bidea’: apez neurotikoak pistolarekin eskribatua

Joan Tartas (Sohüta, 1610 - heriotza data ezezaguna) ez da gure letren historiako idazle famatuenetarik eta, hala ere, ediren dugu gauza onik “pieza mendre” honetan, zeinaren titulua, onar dezagun hasieratik, ez den segur aski mundu honetan paraturiko izenburuen... [+]


DBHn azterketa tradizionalen eskema apurtzea ez da utopia bat

Ikasgaia ba ote dakizun frogatzeko eta horren arabera nota jartzeko hiruhileko amaierako azterketarik ez dago Laskorain ikastolan, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzaren lehen zikloan. Baina orduan, nola ebaluatzen dituzte ikasleak? Nondik ateratzen da azken kalifikazioa?... [+]


2025-01-08
Ez duzu lapurtuko

Nafarren 2.952 ondasunaren jabetza beretzat hartu ditu Eliza Katolikoak. Nafarroako 267 herritan barreiatutako 981 parrokia, tenplu, ermita, eliza, abadia eta basilika; 234 baratze; 195 zelai; 216 zereal-sail; 181 lehorreko soro, 16 labore ureztatu, 187 etxebizitza eta 101... [+]


Teknologia
2025ak dakarrena?

2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]


2025-01-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxearen planetan

Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]


2025-01-08 | Jon Alonso
Hiru abiadurako Euskal Herria

Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.

Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]


2025-01-08 | Castillo Suárez
Elurra

Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]


Palestinarenak (eta munduarenak) egin du

Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:

  • Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]

2025-01-08 | Bea Salaberri
Büxarik ez, milesker

Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]


2025-01-08 | Ximun Fuchs
Zenbat da inportantea?

Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]


2025-01-08 | Onintza Enbeita
Garazi Murua. Taldeko kapitaina
“Gabarra ez da gizonezkoen sinbolo esklusiboa: guztiona da”

2002an ikusi zituen lehenengoz hamaika emakume kamiseta zuri-gorriarekin San Mamesen. Bere ametsa egia bihurtzeko aukerak errealak zirela ulertu zuen Garazi Muruak. Athleticeko nesken taldeko kapitaina izatera iritsi zen, baina lesio batek behar baino lehen ekarri dio... [+]


2025-01-08 | Julene Flamarique
12 urtetik beherakoentzako doako garraio publikoa EAEra iritsi da: Araba asteartean hasi da eta Bizkaia eta Gipuzkoa otsailean

Pilaketak saihesteko, Euskotrenek aparteko neurriak ezarri ditu Bat txartel pertsonalizatua tramitatzeko. Neurriaren lehen hilabetean, nahikoa izango da NANa edo familia-liburua aurkeztea doako garraioa eskuratzeko.


Eguneraketa berriak daude