Makina bat kontu


Itsas elefantea informazio iturri

Foka motarik handienaren igeri egiteko ohiturei probetxua atera nahi die AEBetako Santa Cruz-en dagoen Kaliforniako Unibertsitateko Dan Costa Biologoak. Ikerlari honek Hego Poloko izozpean dauden itsas korronteak ezagutzea du helburu.

1998. urtean, Costak bederatzi itsas elefanteri tenperatura, sakonera eta kokapena neurtzen zituzten hargailuak jarri zizkien. Saiakera horren helburua El Niño izenarekin Ozeano Pazifikoan sortzen diren korronte beroen aurrean animaliek dituzten ohiturak ezagutzea izan zen. Ikerketa hartan, ikusi zuten beste emaitza batzuen artean, itsas elefanteak itsasoan egunero batez beste 60 aldiz murgiltzen zirela eta lortzen zuten sakonera batzuetan 2.000 metrokoa zela. Datu horiekin, itsasoko tenperatura aldaketen profil oso zehatzak eskaini ditzaketela ere ikusi zuten.

Orain arte, horrelako neurketak egin ahal izateko buiak edo itsaspekoak erabili izan dira. Baina kontuan hartzen badugu Hego Poloko izozpean ezin dela urpekorik erabili eta buiek igortzen dituzten seinaleek ezin dutela izotz geruza zeharkatu, itsas elefanteek aukera berria eskaintzen digute.

Ideia hori baliatuz, Costak Hego Poloko itsas elefanteak erabili nahi ditu urtero bertako itsasoari buruzko 10.000 datu lortzeko.


Lehenbizi emeak eta arrak ondoren

Carpodacus mexicanus deituriko txori emeak arrautzak bi txandatan jartzen ditu; lehenbizi emeei dagozkienak eta ondoren arrei dagozkienak. Arizonako Unibertsitateko Alexander Badyaev eta bere taldeak arestian esandakoaren zergatia argitu berri dute.

Antza, txoria leku erdi idorretan bizi denez, habia egin bezain azkar Pellonyssus reedi deituriko akaroen inbasioa jasaten du eta hauek kumeak akabatu ditzakete. Aipatu txorien kasuan, hormonengatik emeak arrak baino indartsuagoak direnez, txoriak lehenengo emeei dagozkien arrautzak ipintzen ditu eta egun batzuk beranduago, arrarenak. Hala, lehenbizi emeak jaiotzen direnez, parasitoekin borrokatzen dira eta habia dezente garbitzen dute; hartara, arrak jaiotzean parasitoekin borroka gutxiago egin behar izaten dute.
Heltzean, arrak eta emeak tamaina berdinekoak izaten dira, baina arrautza jartzeko sistema honi esker, txori arren heriotza kopurua ia %15 gutxitzen da.


Azkenak
EHUk eskolak ematea debekatu dio, behin-behinean, “mezu faxistak” zabaldu dituen irakasleari

Euskal Herriko Unibertsitateak jakinarazi duenez, gutxienez astebetez ez du eskolarik emango Zuzenbide Fakultateko irakasleak. Astelehen goizean Leioako campuseko ehunka ikaslek sare sozialetan frankismoa goraipatzea eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak hedatu izana salatu... [+]


Turistifikazioaren Aurkako Urria antolatu dute, hiri bizigarri baten alde

Turismoaren Nazioarteko Egunean, joan den ostiralean, aurkeztu zuen Bizilagunekin plataformak Turistikazioaren Aurkako Urria egitasmoa.


2024-09-30 | ARGIA
Barakaldoko tiroketaren harira zazpi pertsona atxilotu dituzte

Gizon bat hil eta beste bi pertsona zauritu dituzte igandean, Barakaldon izandako tiroketan. Ertzaintzak zazpi lagun atxilotu ditu –bost gizon eta bi emakume–, eta ikerketa zabalik da oraindik.


2024-09-30 | ARGIA
Israelek dozenaka lagun hil ditu Libanon eta Yemenen, Hezbollah eta Hamaseko buruak tartean

Israelen bonbardaketek ez dute etenik. Beirut (Libano) eta Yemengo hainbat azpiegitura izan ditu jo-puntuan azken egunotan, eta dozenaka herritar hil erasoetan. Horien artean, Hezbollah erakunde xiitako buruzagi Hassan Nasrallah eta Segurtasun Prebentiboko komandante Nabil... [+]


2024-09-30 | ARGIA
Ultraeskuinak irabazi ditu hauteskundeak Austrian, lehen aldiz Bigarren Mundu Gerraz geroztik

Botoen %28,8 lortu ditu FPÖ alderdi ultranazionalistak, 2019an baino %13 gehiago. ÖVP Alderdi Popularrak botoen %26,3 jaso du eta hirugarren indarra izan da SPÖ alderdi sozialdemokrata, botoen %21,1ekin. Alderdi nagusiek uko egin diote ultraeskuinari gobernatzeko... [+]


Pilar Garaialde, Gogora Institututik kanpo utzi duten estatuaren biktima:
“Beti zoru etikoa ahoan, baina ez dakit hori non ote dagoen”

Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]


2024-09-30 | Bertsozale.eus
Eneritz Artetxe Eizagirre nagusi Hondarribian
Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako bosgarren final-zortzirena jokatu da gaur Hondarribiko Itsas Etxean. Artetxe, saioa irabaztearekin bat, final-laurdenetara sailkatu da.

Eguneraketa berriak daude