Satorra eta azeria


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Ehizan artea badu etxeko katuak, Marikarmenek. Uraren eran menditik jaitsia da etxera larre motxean zaildutako ehiztari iaioa. Kumeak tripa beteta gozo lo utzi eta belazean behera hor doa. Gehienetan txoriren batekin bueltatzen da, baina bestelakoak ere azaltzen ditu. Mainaz eta jukutriaz azpilanean, sator-lanean arituta hor ekartzen du, tarteka, garaikurren bat. Garaikurra bai, ehizatu eta ez berak eta ez kumeek jateko imintzio zirkinik ere egin gabe ate aurrean, gure hankapean uzten baitu. Azkenekoak hiru sator sailean!

Katutarra ez baina zakur jende artekoa da azeria, letaginak zorrotz eta atzaparrak bizi denek. Satorrek gure Marikarmenekin adinakoa azeriekin, beldurra. Azeri usaina den alorretik, dituztenak eta ez dituztenak, denak emanda alde egiten omen dute.

Landareek ere badute satorra eta azeriaren artekoaren berri. Landare batzuk azeria nahiago satorra baino, honek sustraiz gora eraitsi dezake eta hark bakean lagako du. Fritillaria imperialisek adibidez. Lurpean erreboilak, lurrazalean hosto motots bat eta honen gainetik, gara sendo baten muturrean ezkila itxurako lore multzo deigarria ditu. Landare osoak, erreboilak batik bat, azeri usain nabarmena duela aspalditik ezaguna da. Lorategi eta baratzen ertzetan landatzen da satorrak uxatzeko.

Oraingoan Herbeheretako Wageningengo unibertsitateko Johannes Petrus Franciscus Gerardus Helsper irakaslearen gidaritzapean egindako ikerketa baten arabera, Fritillariak azeri usaina sustantzia soil batekin sortzen du, terpeno sulfuroso bat. Konturatzerako satorrak uxatzen dituen gai miragarriren bat eskainiko digute, lore eder hauek pixkanaka gure baratzetatik desagertuko dira eta haren lana produktu sintetiko batekin egingo da. Dagoenerako enpresari bihurriren bat terpenoaren formularen atzetik dabil, azeri. Horrelakoxea izan zen aspirinaren negoziotzarraren hasiera, sahatsaren azalean azido azetilsalizilikoa zela jabetu eta horra, egun buruko mindunik ez dut sahatsen xerka ikusten.

Neuk Fritillaria eta Marikarmen ondo zaintzea hobe dut...


Azkenak
2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian, Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irragularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 25, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala nagusitu da Uruguain bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Eguneraketa berriak daude