Enzo txikiaren amets handia

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Modena, Italia, 1898. Otsailaren 16an jaio zen Enzo Ferrari, baina erregistroan data erratu eta dokumentuetan otsailaren 18a ageri da bere jaioteguna bezala. Gazte hil zen bere aita eta horregatik ezin izan zuen eskola amaitu. Aurrera atera ahal izateko hiriko suhiltzaileen tailerrean hasi zen lanean, eta hor hasi zen Enzo eta motorren arteko maitasun harremana.

Lehen Mundu Gerran soldadu izan ondoren, froga pilotu eta pieza fabrikatzaile moduan hasi zen, Turinen lehenik eta Milango Construzioni Meccaniche Nazionali mendiko autoen enpresan geroago. 1919an Parma-Berceto lasterketa izan zen bere lehen lehia ofiziala. Urtebete beranduago hasi zen lanean Alfa Romeo etxean eta 20 urtez aritu zen bertan, froga pilotu gisa lehenik, pilotu ofizial bezala gero, salmenta laguntzaile aurrerago eta lehiaketa ataleko zuzendari azkenik.

Baina bitartean bere enpresa ere sortu zuen. 1929an Bolonian, kalamu merkataritzan aritzen ziren Caniati anaiekin eta geroago hainbat lasterketa irabaziko zituen Marco Tardinirekin afaldu zuen Enzo Ferrarik. Lehiaketako autoak egiteko elkarte anonimoa sortuko zuten eta bazkideak pilotuak izango zirela erabaki zuten. Baina, mahaikideek berehala Enzok baino gogo gutxiago erakutsi zuten amets hura egi bihurtzeko eta Ferrarik heldu zion erronkari. Hasieran Alfa Romeo barruko lehiaketa taldea izan zen, baina 1940an bien arteko lotura eten zen.

1943an, Bigarren Mundu Gerraren erdian, Ferrariren fabrika Modenatik 16 kilometrora mugitu zuten, Maranello herrira. Urte horretan Industriaren Deszentralizazio Legea jarri zen martxan Italian; industriaren kontzentrazioa saihestu nahi zuten, aliatuen bonbardaketei helburua ez errazteko. Baina Auto Avio Costruzioni Ferrariren toki aldaketa alferrik izan zen. 1944an bonbardatu eta suntsitu zuten. Bi urte geroago berreraiki zuten fabrika, 1946an. Eta 47an «Il caballino rampante» ezaguna eta SF (Scuderia Ferrari) letrak zituen lehen autoa irten zen Via Abetoneko tailerretatik.

1950an 1 Formulan estreinatu zen. Eta ordutik hona ez da sortu auto fabrikatzailerik Ferrariri palmaresean itzal egingo dionik: 57 denboraldi, 700dik gora sari nagusi, ia 200 garaipen eta 18 munduko txapelketa (19.a aurki lortzeko aukerekin, Alonsozaleen zoritxarrerako).

Askorentzat arrakastaren paradigma, Enzo Ferrarik ez zuen iritzi bera bere buruaz: «Akatsa da irabazlea naizela esatea. Bizitzan dena galdu dut: Laura emaztea, Dino semea, lehen fabrika, gaztaroa, ikusmena, emakumeekiko pasioa, lasterketa asko eta auto asko».

1988ko abuztuaren 13an hil zen Enzo Ferrari. Bere eskariz, heriotzaren berri ez zuten bi egun beranduago arte eman. Bizia akatsik gabeko autoaren bila eman zuen gizonak, bere jaiotzaren erregistroan egindako akatsa zuzendu nahi izan zuen.


Arrastoak

PROFANAZIOA. Horixe da Valentziako Udalak egin omen duena eta bertako entzutegia aztertzen ari dena.

Duela aste batzuk Valentziako F-rum per la Mem-ria delakoak Valentziako hilerrian egindako ikerketen emaitza jakinarazi zuen. Hiriko udalak hilerrian 1.000 horma-hilobi berri eraikitzeko lanak abiatu ditu, hain zuzen, 36ko Gerran tropa frankistek hildako 26.300 errepublikar lurperatuta dauden hobiaren gainean. F-rum per la Mem-ria taldearen arabera, udalak giza eskubideak eta gorpuak lurpetik ateratzeko nazioarteko arautegia urratu ditu.

Valentziako entzutegiak lanak gerarazi zituen, baina egun batzuk geroago afera gehiago nahasi zen, lan horietatik ateratako lurra kamioietan Saguntoko zabortegira eraman zutenean. Bertako langileek harriduraz ikusi zuten ekarritako lurrean giza hezur ugari zegoela. Batzuentzat arrasto hauek azaleratzeak Valentziako Udalaren utzikeria agerian uzten du. Baina askorentzat PPko udalaren ekintza planifikatua da, 1939ko apiriletik aurrera eta 1945a bitarte frankistek hil eta lurperatutako pertsonen memoria ezabatzeko operazioa.


Azkenak
Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian, Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala nagusitu da Uruguain bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Eguneraketa berriak daude