Uraza sasoia
Bero zakar hauetan edanaz ezin osa eta jateko gogo zipitzik ere ez. Honelakoetan baserritarrak nahikoa uraza edo letxu sortu ezinik ibili ohi dira. Tonaka letxu dabil gure errepidetan.
Milaka urte batzuk badaramazkigu uraza jaten. India aldetik ekarria, Mediterraneoko kulturen ur aparretan hedatu zen. Egipton, duela lau mila bat urte jaki estimatua zen eta garaiko aldaretako ikonografian maiz azaltzen da igebelar edo nenufareen aldamenean. Erroman izan zuen gero pagotxa, kana erdiko gerri moko finen eskariz barietateak hobetu ziren, estimuari eutsi eta zabalduz. Hortik egun ere letxu arruntari «erromatarra» deitzearena…
Gerriak kana osatzen eta mokoak txepetxarenak bainoago xorroxten ari diren garaiotan letxu aukera ederra dugu: berdeak, gorriak, kizkurrak, kizkurragoak, buru handiak, barbanak… Hauek denak bezatutako letxu makatzetatik datoz; milaka urtetan makina bat ortuarik hoberenetan onenak bereiziz egindako lana. Makatzok geure inguruan ditugu oraindik ere eta azkena jandako urazaren aldamenean jarriz gero antzik ezetz atzeman! Uraza jende hau Lactuca generoan biltzen da. Lactuca-k esne kolorekoa esan nahi du, hostoa edo zurtoina hautsiz gero esne antzeko izerdi lodia jariatzen baitu. Izerdi honekin «laktuario» sonatua egiten da, opioaren ordezko narkotikoa, lasaigarria, hipnotikoa eta onirogenoa. Botika hau erruz erabili da, lo harrarazteko eta larrutarako gogoa pizteko. Botikako beste drogen aldean ona da, ez baitu zeharkako kalterik eragiten. Letxu makatza, Lactuca virosa, topatzen baduzu hona laktuarioa sortzeko bidea: hostaila eta zurtoina txikitu eta 50 gramoko litro erdi bat uretan jarri, berotu baina irakin gabe eta zortzi bat orduz honela eduki, iragazi eta horko ur arrea berriro berotzen jarri; ur guztia lurrindu eta goma ilun baten antza duenean hoztu eta jaso. Surik gabe erre behar da, hautsa egin eta tabakoari gehitzen zaio nahastuta edo pipatxoetan. Tamainan hartuta eragina ederra da, pasata hor ibiliko zara ez zerurako ez larrutarako.
Mugimendu feministak manifestazioak egin ditu goizean Donostian, Gasteizen eta Iruñean eta arratsaldean Baionan eta Bilbon. Oinarrizko irakurketa partekatu dute, eta horri gehitu diote hiri bakoitzean bertako problematika, eragile eta ekimenen erreferentzia.
Bilgune Feministak Heldulekuak argi, Euskal Herria feminista leloa baliatu du M8an, azpimarratzeko feminismoak ematen dituela “datorrenari aurre egiteko tresnak”, eta gogorarazteko faxismoaren gorakadaren testuinguru hau helduleku horretatik irakurri eta borrokatu... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Josu Estarrona EH Bilduko Arabako senatariak egindako galderari erantzun dio Espainiako Sustapen Ministerioak, eta hor berretsi du Ezkioko aukera zailtasunez beteta dagoela.
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.
------------------------------------------------
Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]