Astoaren lastoa


2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Prentsa idatzia krisi handia pasatzen ari da eta izugarri aldatu da azken urte hauetan. Begi-bistan dira bi gauzak eta, segur aski, lotuak: lehena bigarrenaren kausa dateke, baina ez da esana alderantziz ere ez dela gertatzen.

Berrikitan, Libération egunkaritik haizatua izan da Serge July, haren zuzendaria eta sortzailetarik bat, Sartrerekin batera. Rothschildek 20 milioi euro inbertitu zituen igaz kazetan, eta akzionista nagusi bilakatu zen, Julyk berak atea zabaldurik. «Otsoa arditegian» ohartarazten du mikatz irakurle batek. Gaur egunean berriro diruaren premia gorrian dago Libé, eta horren ekartzeko zuzendaritzaren aldaketa exigitu du nagusiak. Lerro editoriala aldatuko dute, urrean, eta ez prezeski erradikaltze aldera.

Ideologien gainetik, ordea, denetan berdina da konsigna, berritu ala hil, eta beti ikus-entzunezko komunikabideek bultzatzen omen duten aldera egiten dute, gero eta arinago, gero eta koloretsuago bilakatuz, hau da, testu gutxi eta irudi asko. Le Monde bezalako egunkari erreferentzial serioak ortzadar itxura dauka jadanik; Iparraldeko Herria astekari ez aberatsak ere eman du urrats hori eta, hemen gaindi, Enbatak bakarrik irauten du bere zuri-beltzetan.

Argazkien kopurua eta handitasuna neurri gabe hazi da. Testuaren osagarri behar lirateke, ontsalaz, informazio zerbait ekarri. Eta ez da hala izaten: askotan, bereziki jende polit ospetsuen kasuetan, lehen planoak izaten dira, edo berdin aurpegiaren erdia, larruaren txindor eta poroak erakusteko moduan; «cinemascope»an, gainera, eremuaren hiru laurdenak beretuz. People magazine aire bat hartu dute egunkariek.

Aldi berean titularrak eta hizkiak ere handitu dira. Eta gehigarriak; hasiera batean, aspaldian, astean bat; orain egunean bi edo. Batzuk oso estimagarriak; beste batzuk, aldiz... Jaiak, adibidez: «Sanferminak: zapi gorrien uholdeak hartu ditu Iruñeko plazak eta kaleak: eromena izan da nagusi». Edo moda, tisanak, etxea eta holako: «Oihalek jantzi egiten dute gela: goxotasuna eta nortasuna ematen dizkiote dekorazioari», eta ondoan marken izenak; haiek finantzatu orriak badira, ongi litzateke irakurleari jakinaraztea.

Edukiez hustu arau, puzten joan dira gure kazetak. «Astoarentzako lastoa» esan ohi zaio kartetan jokoa eraman duenari, tanto txikiak besterik biltzen ez dituenean. Astoak gustuko du lastoa, pantza ederra badu haren digeritzeko. Baina guk, urdail bat baizik ez, «erabil eta bota» mokanes gisa baliatzen dugu zelulosa. Zer egin? Egunkariak Interneten irakurri? Salmentak gutxiagotuko dira eta orduan lasto «erakargarri» gehiago sartzera behartuak izango dira. Erosiko ditugu? Papera birziklatzen omen da.


Azkenak
Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


2024-11-29 | Irutxuloko Hitza
Donostiako musika teknikari ezagun bat salatu dute hainbat emakumek, sexu jazarpenagatik

Atzo hasi ziren zabaltzen Iñaki Castro musika teknikariaren kontrako salaketak '@denuncias_euskalherria' kontuan, eta dagoeneko dozenatik gora emakumeren testigantzak bildu dira.


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


2024-11-29 | Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan

Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.


2024-11-28 | Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasua artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik

Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.


2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


Eguneraketa berriak daude