Xabier Mendiguren Elizegi: «Guztiz lotsarik gabe aritu naiz ipuinok idazten, “inpudiko”»


2021eko uztailaren 12an
Arima enkoniatuak deitu dituzu. Arrazoia?
Hiztegian datorren hitza da «enkoniatu», sumindu eta tristatu adierekin. Ipuin hauek bigarren esnahai horrekin lukete lotura, malenkoniaren zentzuan edo. Horrez gain, hitz joko gaiztoagoetarako bidea irekitzen du, noski, baina hor norberaren kontzientziak edo maleziak agintzen du..

Zure azken liburu honen ezaugarri nagusia?
Guztiz lotsarik gabe aritu naizela ipuinok idazten. «Inpudiko» hitza datorkit gogora. Oro har, gorputza nahiz sentimenduak erakusteak sortzen ahal digute herabetasun hori, bigarrenak gehiago lehenak baino. Bada, nire pertsonaiek striptease emozional osoa egiten dute, eta batzuek gorputzarena ere bai. Erregistro aldaketa bat ekarri dit honek, ni izatez aski herabea bainaiz kontu horietarako. Bestalde, pertsonaia emakumezkoak sortzen eta haien barruan sartzen saiatu naiz. Lagun batek aipatu dit, adarra joz, ea nire alderdi femeninoa askatu dudan; ez dakit hala den, baina, dena dela, gustura aritu naiz langintza horretan eta pozik nago emaitzarekin.

Zer alde dute ipuinok Bihotz gosetien kluba-koekin?
Alde batera utzi dut haietan erabilitako tonu jostalaria, han-hemenka umore-ukituak sartzeari uko ezin egin izan diodan arren. Istorio sentimentalak kontatzera jo dut, pertsonen barrenean arakatzera, isiltzen direnak ozenki esatera, eta hor umore doinuak ez zuen hain ondo ematen. Baina, kasualitatez, aurreko liburuan Trip, kartzelako bisitaren ipuin serioa zen salbuespena. Eta hemen ere bada politika-ukitua duen ipuin bat, Hankapalo, eta horixe da ironia eta zinismoa agertzen diren istorio bakarra.


* * * * * * * * * * * * * * * *

Arima
enkoniatuak
Xabier Mendiguren Elizegi
Elkar
206 or. / 15,05 euro

Grinak eskatzen duena betetzerik ez dagoenean

Drama-komedia jokoa erabili du Xabier Mendiguren Elizegik Arima enkoniatuak izenburuko liburuan agertzen diren lau ipuinak idaztekorekoan. Egilearen ustez, zer nahi dugun ondo bageneki, egoera bakoitzaren on-gaitzak neurtu eta erabaki onuragarriena hartuko genuke beti; baina kontraesankorrak garenez, sarritan ez dugu horrelakorik egiten Eta horixe da ipuin horietako protagonisten ezaugarria, beren nahien eta besteen desiren artean igeri dabiltzala, biktima eta borrero aldi berean. Gutun hau, aurreneko kontakizunean, bere ikasle gazteaz maitemintzen den irakasle helduak bizi behar izaten duena agertzen du; Tximeleta ez bezala-n, musika talde baten partaide biren eta beraietako baten neskalagunaren arteako triangelu ezinezkoa; Hankapalo-n, berriz, lagunaren sexu-arrakastak ematen zion inbidiak bultzaturik, bestearen bizitza hondatzeko egin zuen lotsagarrikeria azaltzen duen gizonarekin egingo dugu topo. Eta Arrautza frijituak izenburukoan, bizitzaren erdialdera iritsitako emakume bik, ernalkuntza zentroan daudela, elkarri kontatzen dizkioten gaztetako kontuekin: nerabe zela gizon zahar batekin egindakoa bezala, beherakoa zuelako zaindu zuen mutilarekin ezinezkoa izan zena.

Azkenak
2025-01-29 | Julene Flamarique
Greba mugagabea hasiko dute Trapagarango MFS enpresaren 104 langileen kanporatzearen aurka

ELAk eta LABek EREa baztertu eta berau erretiratzea galdegin dute. Sindikatu biek gogoratu dute 2023an antzeko neurriak geldiaraztea lortu zutela mobilizazioen bitartez


2025-01-29 | Julene Flamarique
Marokok “inolako azalpenik eman gabe” El Aaiunen sartzea eragotzi die Eusko Legebiltzarreko ordezkariei

Mendebaldeko Saharako giza-eskubideen egoeraren azterketa egiteko bidaia egin dute Euskal Fondoko eta Eusko Legebiltzarreko kide batzuek. Hegazkinetik ezin izan dute jaitsi ere egin. Legebiltzarkideek Marokoren jarrera “lotsagarria eta onartezina” dela adierazi dute.


2025-01-29 | Leire Ibar
Urriaren 7ra atzeratu dute Korrikan migratzaileei muga zeharkatzen laguntzea egotzi zietenen epaiketa

Astearte honetan Baionan egitekoa zen zazpi herritarren aurkako epaiketa zortzi hilabetez atzeratu dute. Iazko Korrikan, Irun eta Hendaia arteko Santiago zubia zeharkatuz, 36 migratzaileri Ipar Euskal Herrian sartzen lagundu izana egotzi die Frantziako Justiziak. Defentsak... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


2025-01-29 | Leire Artola Arin
Isela González eta Amada Chavez
Elkar babestuz borrokatzen duten emakume ekintzaileak

Mexikoko bi emakume hauen bizitzak indarkeriak eta desplazamenduak zeharkatzen ditu. Haien familiako edo komunitateko kideak hiltzen ikusi dituzte, eta krimen antolatuak zabaltzen duen terrorea azalean sentitu dute; mehatxuak, jazarpena... ohiko dituzte. Baina horrek guztiak... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude