Ariketa fisikoa, osasun iturri
Ariketa fisikoa egiteak hainbat muskulu martxan jartzea esan nahi du, eta horrekin batera gorputz osoak erantzuten du, muskuluei oxigeno eta energia edo janari gehiago eskaintzeko, eta ariketaren ondorioz sortzen diren beroa eta hondakin metabolikoak kanporatzeko. Ariketa fisikoa. Osasunaren talismana izeneko liburuaren arabera, asko eta oso mesedegarriak dira ariketa fisikoaren eraginak:
- Gaixotasun kardiobaskularren heriotza-tasa gutxitzen du, eta odoleko profil lipidikoa -koipeak, kolesterola eta abar- hobetzen da.
- Hipertentsio arteriala atzeratu edo gaitzari aurrea hartzen dio, eta jadanik hipertentsoak direnetan tentsioaren zifrak gutxitu egiten ditu.
- Pertsona helduetan diabetesa izateko arriskua gutxitzen du. Azukre eta karbohidratoak erretzen laguntzen du.
- Pisuaren kontrola eta gantzen kanporatzea errazten ditu, horrek dakarren mesede estetikoarekin.
- Hesteetako iragapena hobetu eta hesteak libratzea edo hustea errazten du. Bizimodu sedentarioak, aldiz, arazo horiek areagotzen ditu.
- Gaixotasun infekziosoak ez harrapatzeko, gorputzaren erresistentzia gehitzen du. Gorputza indartu egiten da.
- Minbizi batzuk (bularrekoa edo kolonekoa) jasateko arriskua gutxitzen laguntzen du.
- Gaitasun funtzionala eta muskuluen erresistentzia hobetzen ditu, eguneroko bizimoduan, lanean edo aisian egin beharreko jardueretarako; giltzaduren funtzioa hobetu eta artrosiaren agerpenari aurrea hartzen dio.
- Insomnioa prebenitu eta hobetzen du; estresa kontrolatzen laguntzen du; irudi pertsonala hobetzen du, optimismoa gehitu eta antsietate edo depresioaren sintomak hobetzen ditu.
- Ibiltzea, igeri egitea, bizikletan ibiltzea, yoga, gimnastika... bezalakoak ariketa fisikoa egiteko modu errazak dira. Baina ariketa erregulartasunez egin behar da, 45 minututan, astean 3 aldiz.
Ariketa fisikoak gorputzari 3 mailatan eragiten dio: maila zentralean -bihotzak eta birikek oxigenoa gorputz osoan barrena hedatzen duten bitartean-, maila periferikoan -arteriek eta muskuluek osatzen dute maila hau-, eta nerbio-sistemaren gain -aurreko bi mailak koordinatzen dituena-.
"EITB euskalduna, zuzendaritzatik hasita!" lelopean, otsailaren 25ean egingo dute elkarretaratzea, asteartean, EITBko ELA, LAB eta ESK sindikatuek nahiz Aldatu Gidoia ekimenak deituta.
Lizarraldean euskara sustatzeko lana egiten duen Bagara elkarteak egin du salaketa: "Sorkuntzarako gaitasuna bultzatzen da eta pentsamendua kritikoa lantzen, hori guztia ikuspegi ludikotik, gozamenean oinarrituta".
Future Game proiektuak EAEko gazteen osasun mentalaren inguruko ikerketa egin du. 18-35 urteko gazteen %87,7ak osasun mentaleko tratamenduak osasun publikoak bere gain hartu beharko lituzkeela pentsatzen du; %64,5ak osasun mentalaz hitz egitean haien iritzia kontuan hartzen ez... [+]
Ukrainako gerra hasi zenetik, bi potentziak ez dira mahai beraren bueltan eseri. Negoziatu egingo dute nola amaitu gatazka belikoa. Ukrainako presidenteak, ordea, esan du ez duela mahai horretan adosten den ezer onartuko, bera ez baitute gonbidatu.
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
Lau urteko kartzela zigorra, zazpi urteko inhabilitazioa eta hiru urtez 12 urteko biktimarengandik urruntzeko agindua eman du Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak. Neskari 6.000 euro ere ordaindu beharko dizkio erasotzaileak kalte-ordainetan.
$LIBRA izeneko kripto-txanponean inbertitzeko deia egin zuen Argentinako presidenteak sare sozialetan. Une batean 4.500 milioi euroko balioa izatera iritsi zen arren, ordu gutxiren ostean behea jo zuen kripto-txanponak eta galera asko eragin zizkien bezeroei. 100 salaketa baino... [+]
Estatu Batuen muga-zergak nahiko buruhauste ez balira, pasa den asteko albiste xalo samar batek dardara-uhinak helarazi ditu mundu-parte handi bateko otordu-mahaietaraino: Japoniako gobernuak bere arroz-gordekin estrategikoetako 210 mila tona merkaturatzeko agindua eman du,... [+]
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
44 urte ditu, ama mexikarra, eta eskoziarra aita. Mexiko Berrian jaio zen, Utah-n hazi, eta duela hogei urte izan zuen euskararen berri, Cadizen Zinemagintza ikasten ari zela, norbaitek abizen euskalduna zuela esan zionean. Duela bi urtetik Donostian bizi da eta euskara ikasten... [+]
Irakasleek urtetan pilatutako jakintza kontuan hartzea, klaustroek erabakiak hartzeko autonomia bermatzea, IKTen “uneoroko erabilera” sustatzen duten planak geldiaraztea, eta ikasgeletan aldaketa metodologikoak sartu aurretik dituzten ondorioak tentuz aztertzea... [+]
«I will overturn, overturn, overturn, it[…]»
Ezekiel 21:27 – King James Version
«Algoritmo guztien gainetik, algoritmo guztien azpitik»
Xabier Landabidea
Deseroso nago, deseroso gure jendarteak teknologiarekiko hartu duen jarrera kasik... [+]
Hizkuntzarako ere gurasoak haurrentzako eredu direla kontuan hartuta, euskararen erabilera eta irakaskuntzari buruz sentsibilizatzeko helburua duen hamabostaldia antolatu dute Hendaia, Urruña, Donibane Lohizune eta Ziburuko herriek. Martxoaren 15etik 30era guraso... [+]
Apirilean zen sartzekoa araua baina atzeratzea erabaki dute. Derrigorrezkoa izanen da ibilgailuetan agiria eramatea, ez soilik hiri eta herri nagusienetan sartu ahal izateko, baita kostalde osoko errepideetan mugitu ahal izateko ere.