Lurra jasaten ari den berokuntza efektuaren eraginean, jaten dugunak erabiltzen dugun automobilaren garrantziaren antzekoa du, hori dio Chicagoko unibertsitateko Gidon Eshel eta Pamela Martin irakasleek zuzendutako azterketak.

Janaria sortzeko erretzen diren erregai fosilak eta aziendaren jardueragatik sortzen diren hondakin ez-karbonikoak dira arazoaren muina.

AEBetan batez-besteko dietaren (3.774 kaloria eguneko) eraginez tona eta erdi berotegi-gas gehiago askatzen dira egunero dieta begetarianoa erabilita askatuko litzakeena baino.

Eshel-ek dioenez, "Ez ditugu dauden baloreak epaitu nahi, ezta baieztapen absolutu bat egin nahi ere; egin nahi duguna konstatazio bat baino ez da, hots, dieta begetarianotik zenbat eta hurbilago egon gero eta mesede handiagoa egiten diogu gure planetari. Ez dugu esaten jendeak mutur batetik bestera igaro behar duenik, baina astero bi hanburgesa jan beharrean bakarra janez gero, ekarpen eraginkorra egingo zaio ingurumenari".

Zenbat eta haragi gehiago jan gero eta azienda zabalagoak behar dira eta ondorioz, aziendak sortutako hondakinak hazi egingo dira. Hondakinetan sortzen diren gasen artean nagusietakoak metanoa eta oxido nitrosoa dira eta ez da ahaztu behar horiek CO2ak baino 50 aldiz indar handiagoz eragiten dutela negutegi-efektuan.

Baleen eta izurdeen arbasoek orain 35 milioi urte galdu zituzten hankak eta ia erabat itsaskari bihurtu ziren. 15 milioi urte lehenago lehortarrak ziren ugaztunak igeri egiten hasi ziren eta pixkanaka gorputza horretara egokitu zitzaien.

Ohio-ko unibertsitateko Hans Thewissen ikerlariak zuzendutako ekipoak hainbat itsas ugaztunen fosilak aztertu ditu eta batez ere, izurdeen enbrioien garapena ikertu du hanken desagerpen-prozesua hobeto ulertzeko.

Horren arabera, prozesu luze baten ondoren aldaketa genetiko azkar bat gertatu zen. Hasieran, poliki-poliki hankak txikitzen joan zitzaizkien, baina esan bezala, une batean eten egin zen hankak sortzeko garapena. Hain zuzen ere, hanken hazkundean zerikusia duen Sonic hedgehog (Shh) deituriko proteina desaktibatua geratu zen.

Umaldiaren hasieran hankak sortzen hasten baziren ere, geroxeago desagertu egiten ziren; horren arrazoia Shh aktibatzen duen Hand2 deituriko genearen desagerpenean datza.

Beraz, eboluzio baten nondik norakoa hobeto ezagutzen dugu jada, baina oraindik galdera batzuk badaude erantzuteke, hala nola, Hand2 genea desagertzeak zer eragin zuen?