Bihotza behar bezala elikatzeko
Jan-neurri mediterraneoaren mesedeak askotan aipatu ditugu. Gaurkoan gaixotasun kardiobaskularren kontrako borrokan egin ditzakeen mesedeak ikusiko ditugu. Gaixotasun kardiobaskularrak dira, hain zuzen ere, gurea bezalako gizarte garatuetan heriotza guztien % 40aren arrazoia. Eta aditu guztiek goraipatzen dituzte fruitu lehorrak gaixotasun koronarioetatik babesten gaituztelako. Eta baita zuntza ere, kolesterol maila gutxitzen duelako. Bestetik, gauza jakina da opilgintzako produktuetan, aurrekozinatuetan, patata frijitu industrialetan eta margarinetan dauden koipeak lotuago daudela arrisku kardiobaskularrarekin beste koipe batzuk baino. Beraz, gomendio orokor bezala, janari aurrekozinatuak, gantz industrialak eta zapore-indartzaileak baztertu, eta jan-neurri mediterraneoa, koipe gutxi duten esnekiak, oliba-olioa, arraina, fruta eta berdurak, eta produktu freskoak bultzatu behar genituzke, gure bihotza zaintzeko.
Adibide soil batekin hobeto ulertuko delakoan, eguneroko dietara intxaur batzuk gehitzeak bihotza babesteko nahikoak diren Omega 3 gantz-azido poli-intsaturatuak eransten dizkio. Horixe frogatu dute Australiako Wollongong Unibertsitateko ikertzaileek: intxaurrak egunero kontsumitzeak gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua gutxitu omen dezake, batez ere 2. motako diabetesa duten gaixoetan. Journal of the American Dietetic Association aldizkari ospetsuak argitaratu duen ikerketaren konklusioa zera da: "egunero zortzi-hamar intxaur kontsumitzeak koipe-mota horren eguneroko kopuru gomendatuak estaltzen ditu, bestelako kontrako eraginik ekarri gabe".
Intxaurraren eragin mesedegarriak pertsona diabetikoek berez duten gaitz kardiobaskularrak jasateko probabilitate handiagoari aurre egiten dio. Diabetesak esan nahi du odoleko azukre-maila behar lukeena baino askoz ere altuagoa dela. Odolean azukre gehiegi edukitzeak gorputzeko beste atal batzuk ere honda ditzake, horien artean odol-hodiak. Diabetikoentzako bezalaxe, intxaurrak gaixotasun kardiobaskularrei aurre hartzeko modu egokia dira gainerako biztanle guztientzat ere.
Sektoreko gidarien "egoera prekarioa" salatu eta lan baldintzak hobetzeko premia azpimarratzeko egin dituzte deialdiak CCOO eta UGT sindikatuek. Hiru sindikatuak eskaerak "oso motz" geratu direla kritikatu du. Hego Euskal Herrian 50.000 langile inguru daude... [+]
Bi eguneko egitarau oparoa osatu du Zangozako ikastolak urriaren 19rako eta 20rako: 3,5 kilometroko ibilbidea, hiru gune eta hamaika ekitaldi Nafarroako ikastolen festa handirako.
“Pantaila aurrean denbora gutxiago igarotzeko esaten diegu gazteei, eta aldi berean ikastetxean derrigortzen ditugu gailu digitaletara konektatzera”. Eskoletako digitalizazio prozesuei frenoa jartzeko eta teknologiak (ez bakarrik hezkuntzan) gure gain duen kontrolaz... [+]
Duela aste batzuetatik aktibatuta dago Telegramen euskararako itzulpen automatikoa (bertsio mugikorrean, bederen). Hau da, ingelesezko edo beste edozein erdaratan jasotako mezu batean, klik batekin, euskarazko itzulpena irakur dezakezu.
Euskal Herrian Euskarazek manifestazio nazionala deitu du abenduaren 7an. "Hizkuntza larrialdiaren aurrean Euskararen Errepublika eraikitzea beharrezkoa" dela aldarrikatu du mugimendu euskaltzaleak. Mundu mailako eskuin muturraren hazkundeari “euskaratik eta... [+]
.jpg)
Euskarazko film batek inoiz zineman izan duen ikusle kopururik handiena du Irati filmak: 160.000 pertsona.
2022ko uztailean egin zuten blokeo eguna, euskal presoen egoerari "aterabidea ematea" eskatzeko. Bederatzi pertsona auzipetu zituzten.
Euskal Herriko herri guztietan elkartasun ekitaldiak antolatzeko eskatu du mugimenduak. Goizean, sindikatuen eta hezkuntza komunitatearen manifestazioak izango dira, eta arratsaldean herri guztietako udaletxeen aurrean elkarretaratzeak egitera deitu dute.
Irakurtzen eta idazten ikasteko prozesuan traba handia da dislexia, eta hainbat ikerketaren arabera hamar haurretik batek sufritzen du, baina maiz ez da detektatzen, eta ondorioak ditu frustrazioan, autoestimuan eta ikas-ibilbidean. “Tuntuna eta despistatua nintzela uste... [+]
'Nafarroako Intxaurra' marka kolektibo berriak Lizarraldeako, Erdialdeko eta Goi Erriberako zortzi ekoizle biltzen ditu. Kanpaina honetan 200 bat tona intxaur merkaturatuko dituzte, Nafarroan ekoizten den intxaur kopuruaren %46 inguru.
Gurutzegramen zaletuek –eta beste inork gutxik– ezagutu ohi dute Txagos uhartediaren izena. Irla haietan handiena, Diego Garcia, aipatzen bada, gehixeago izango ginateke aditzera dugunak: ospea –ez batere gozoa– lortu du bertan dagoen base militar... [+]
Lan-istripu larria izan zen igandean Funesen (Nafarroa), Elaborados Naturales de la Ribera del Ebro elikagai-enpresan. 29 urteko gizona gauean bertan erietxean hil zela jakinarazi zuen Foruzaingoak.
Espainiako Auzitegi Gorenak ebatzi duenez, bizilagunen komunitateek eraikin edo urbanizazio batean etxe turistiko gehiago jartzea debekatzeko ahalmena izango dute, betiere bostetik hiruko gehiengoa lortuz gero. Modu horretan, atzera bota ditu Espainiako Estatuan etxe turistikoen... [+]