Himalaiarekin harreman handia izandako idazlea da Josep-Francesc Delgado katalana (Bartzelona, 1960). Antton Olanok euskaratutako Nima, Namtxeko sherpa izenburuko nobelaren egilea dugu eta Txomo-lungma, mendebaldarrok Everest bezala ezagutzen dugun munduko mendirik garaienaren ondoan bizi den herriaren sinesmenak eta ohiturak agertzen ditu gazteei zuzendutako fantasia handiko lan honetan. Jaio berri zela hartzek berekin eraman zuten Nima, orain hamabi urte dituen sherpa, du kontakizunak protagonista nagusia. Hartzak ulertzeko gai denez, bertakoek Hartz Txikia deitzen diote. Parapentean ibili nahiko luke eta sei mila metrotara dagoen leize batean omen den bere aitaren espiritua askatzea. Eta lortuko du.

Santiago Yaniz argazkilari bilbotarrak hogei urtetan jaso dituen irudietatik aukeratuak izan dira Sua edizioak plazaratu duen liburu eder honetako argazkiak. Gipuzkoako 100 irudi, bere mendi eta haranak, ibaiak, baserriak, herriak zein hiriak agertuz, urtaro bakoitzaren joan-etorrian eta argiaren intentsitate ezberdinekin. Aizkorriko gailurrak, Ipiñarrieta dorrea, Arditurriko meategiak, Lareoko urtegia, Uliako labarrak, Haizearen orrazea, Atauruko trikuharria, Leintz Gatzaga herria, Txindoki mendia, Zumaiako itsas aldea, Orendaingo baserriak, Donostiako kaia, Mutrikuko bokalea, Idiazabalgo alde zaharra, Aloñako mendilerroa... Euskaraz gain, azalpenak gaztelaniaz, ingelesez eta frantsesez emanak daude.

Hiriaren eta literaturaren arteko zubiak eraikitzea izan dute gai nagusi Hegats literatur aldizkarikoek 37. zenbaki honetan. Hiriaren gaineko irudiak, gutunak, iradokizunak edota ideologiak agertu dituzte bertan parte hartu dutenek. Literaturbideak atalean, Kanpoko hiriaz dihardute Harkaitz Canok, Basamortua ez dago esplikatzerik lanean, eta Gotzon Garatek, New Yorketik idatzitako gutunekin. Txosten monografikoa atalean, berriz, Itxaro Bordak Metropolis idatzi du, eta Joseba Iriondok Suntsitzen ditugun hiriak, Afganistango Jalalabatetik bidali zituen kroniketatik hiru eskainiz. Bestalde, Maite Gonzalez Esnalek Donostiako Arkitektura Fakultateko irakaslea den Asun Sarobe elkarrizketatu du, Juan Ramon Makusok Hiri politikotik hiri poetikora lana idatzi du eta Urtzi Urrutikoetxeak Bilbo gure literaturan.

Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak plazaratzen duen Boletin aldizkariaren azkeneko zenbakian, bere aurrekaria sortu zeneko uneak gogoratzen ditu José Maria Aycart Orbegozok El nacimiento de un Boletín Real Sociedad Bascongada de los Amigos del País / Euskalerriaren adiskideen elkartea izenburuko lanean. Horrez gain historiaren kutxa aberatsean arakatzen duten beste ekarpen asko ere azaltzen ditu. Adibidez, argitaratu gabeko txostenen bidez Juan de Guilisastik XIII. mendetik XVI. mendera arteko Zarauzko historiari eskainitako fruitua dakarkigu Iago Irijoak gogora; Xabier Ibarzabalek 1900-1940 bitartean medikuntzan osasungintza etiologikoaren sartzeak izan zituen ondorioak; eta Alfredo Tamayok Jainkoarenganako bide gisa aurkezten du Xavier Zubiri.

Emakume edo gizon orok barruan izan ditzakegun irrikak ditu oinarri Ana Urkizak 2000. urtean euskaraz kaleratutako Desira izoztuak ipuin bildumak. Orain, Bego Montoriok egindako itzulpena bide, Deseos de hielo izenburuarekin gaztelaniaz kaleratu berria da. Hamabi kontakizun labur eskaintzen dira bertan. Beti ere uste hau dute: edozein dela ere daukagun zerbaiterako edo norbaiterako grinak edo nahi biziak nolabait pott egiten digula behin irrika hori eskuratu eta gero. Hau da, lortutako amets eta pasioak eskuratu aurretik gugan pizten zuten su hura itzali egiten zaigula hainbeste desiratutako hura eskuratu orduko, eta horren ondorioz gu geu ere hiltzen garela pixka bat.

Etxeko txikienak gogoan Gero argitaletxearen bidez Karlos Santistebanek eta Belén Lucasek plazaratu duten kontakizun honen protagonista Eider da, marrubiak erruz gustatzen zitzaizkion neskatoa. Ez zen inoiz fruitu gorri horiek jaten aspertzen, aukeran gordinean baino esnegainarekin nahiago zituen arren. Ikasi zuen oso ondo haiek prestatzen ere. Urte batean, negua inoiz baino luzeago eta hotzago gertatu zitzaien, ordea. Eta orduan zuriz jantzitako mendi gailur batean ikusi zuen Eiderrek marrubia.

Rene Magritteren koadroak azalarazten duten botere iradokitzailea aldarrikatzen du Fito Rodriguezek Jose Luis Alvarez Santa Cristinaren hitzaurrearekin Txalaparta argitaletxearen eskutik plazaratu duen Jeu de Paume eleberrian. Baina pintore belgikarraren margoek bere idazlanaren protagonistari eragiten dizkioten gogamenaz harago, bada hitza eta irudia nahasten dituen Jeu de Paume-en zorionaz eta heriotzaz bezala, bizitzako beste kezka nagusien gainean guganaino iritsi den giza-kulturak bere hastapenetatik izan dituen pentsalaririk handienak eskaini dizkiguten ondorioei buruzko hausnarketa franko. Rene Magritteren koadroz horniturik dagoen liburuan, aipatu margolariaren erakusketa batera doan gizon euskaldun bati gertatutako ezbeharra azaltzen zaigu. Magritten lanak ikusiz gozatzeko asmotan Parisko Jeu de Paume museora gerturatu den Galder giltzapeturik gelditu da hango komunean. Izan ere, Irakeko inbasioaren aurkako manifestazio bat egitekotan dira han inguruan egun horretan, eta hori dela-eta museoa itxi egingo dute. Galder museoko komunean dago eta jakina, handik nola atera asmatu ahal izateko, ezin pentsatu besterik egin.