Argitalpenak


2021eko uztailaren 27an
Eta dena katu beltz baten erruz
M. Teresa Aretzaga
Giltza
192 orrialde 6,60 euro

Mundua katu baten begietatik

Hamar urtetik aurrera dituzten neska-mutikoei zuzenduta dago Maria Teresa Aretzaga arrigorriagarrak idatzitako eta Antxiñe Mendizabal Aranburuk euskaratutako kontakizun hau. Mutiko batek eta bere osaba gazteenak katu beltz bati jarraika ezagutu ahal izan zuten mundu zoragarriaren berri ematen digu. Eraitsiko duten etxe zahar baten leihoan ezagutuko du mutiko kontalariak katu beltz polita, eta berehalakoan animaliatxo jostari hura non bizi ez duela geldituko dela konturatuta, babesa emango dion pertsona egokiaren bila hasten da Hektor. Berarengatik balitz, gurasoekin bizi den etxean emango lioke ostatu gustura, baina badaki ezin izango duela, amaren iritziak ezagututa. Horrela bada, osaba Karlosi eskatuko dio laguntza.

Senez
Batzuen artean
Eizie
122 orrialde

Jokin Muñozen Hausturak ipuina beste lau hizkuntzatan

Zenbaki berezia eta monografikoa dute Senezekoek 29.a. EIZIEk antolatutako Itzultzaileak, idazlea lagun itzulpen mintegiaren emaitza da, eta 2004. urtean Euskadi Saria irabazi zuen Jokin Muñoz idazlearen Hausturak liburuan jasotako izen bereko ipuinari eskaini diote oso-osorik. Senez 29. honen irakurleak, bi mutikoen arteko etsaitasun latzak izan zituen ondorio tamalgarriak azaltzen dituen kontakizun hunkigarria aurkituko du. Jokin Muñozek idatzi zuen bezala, hau da, euskaraz irakurri ahal izateaz gainera, beste lau hizkuntzatan ere leitu dezake: alemanez (Gabriele Schwabek itzulia), italieraz (Roberta Gozziri esker), katalanez (Daniel Lujánek egindako lanaren bidez) eta polonieraz (Adam Zawiszewskiren itzulpenean). y

Pipitaki
Juan Kruz Igerabide
Aizkorri
36 orrialde
5,50 euro

Igarkizunak, irakurle hasiberrientzat

Lorena Martínez Oronozek marraztu dituen Juan Kruz Igerabideren igarkizun berri bezain poetiko hauek lehen irakurle hasiberrientzat dira, eta jakina, zail diruditenek ere badute lagunbiderik, Juan Kruzen errimak erantzuna bideratzen duelako, edo igarkizuna irudikatzen duen Lorena Martínezen marrazkiak soluzioa izan daitekeenaren arrastoren bat eskaintzen duelako. Pipitakia, igarkizun kontuetan aditu den Igerabidek adierazitakoaren arabera, igarkizunari deitzeko beste modu bat da, Pipitaki, papataki hitzak esanaz hasten baitira igarkizun asko. Adibidez, ipuin itxurako liburuxka hau ireki eta berehala aurki daitekeen honakoxe hau: Pipitaki, papataki/ nork daki, nork daki/ zein dagoen etxe barruan/ isilik-misilik/ eta atea zabaltzean/ isildu ezinik?/ Esango dut, esango dut.../ mingainaren puntan dut...

Euskerazaintza
Batzuen artean
Euskeraren Erri Akademia
64 orrialde Harpidetza: borondatea

Latxagak bildutako kanta zaharrak

Etxarri-Aranatzen baina bertako kaletik urrun, Arzabaingo malkorpean dagoen Artxulo baserrian jaso zituen José María San Sebastián Latxagak Euskeraren Erri Akademiak plazaratzen duen Euskerazaintza aldizkariaren azken zenbakian jasota dauden hogeita bat kanta zaharrak. 1973an Artxulo baserrian bizi zirenek abestu zizkioten kanta horiek, hau da, Jose Maiza eta Mari Krutz Auzmendi senar-emazteek eta haien seme-alabek. Beren aurrekoei entzunak zizkioten. Guztien berri sakona eskaintzen du Latxagak aldizkarian, haiek buruan gordetako kantak aurkezteko garaian, hala nola bere biltze lana lehenago ez argitaratzearen arrazoiak: munduan zehar ibilia dugu urte askotan. Kantuak, berriz, batzuk eliz girokoak dira, beste batzuk amodiozko kopla zaharrak, denak ederrak.

Txuntxuneroak
Karlos Sánchez Ekiza
Altaffaylla
268 orrialde 22 euro

Txistulari eta tuntun-jotzaileak historian

Karlos Sánchez Ekizak Altaffayllaren bitartez kaleratu duen saio honen izenburu zehatza Txuntxuneroak. Narrativas, identidades e ideología en la historia de los txistularis da, eta musika tresna horiek bateratuta jotzen hasi zirenen nondik norakoak, eta Erdi Arotik 1936ko gerraondorena bitartean historian zehar Euskal Herrian batzuengatik zein besteengatik nola izan diren ikusiak, jasan behar izan duten jazarpena eta alditako satanizazioa agertzen du. Hamalau urte zituenean ekin zion egileak txistua eta danbolina jotzen ikasteari. Etnomusikologoa ere badugu, eta orain aurkezten duen lana 2000. urtean nota gorena lortuz defendatu zuen doktore tesiaren bertsio «gizatiarra» dela dio.

El filo de la hierba
Harkaitz Cano
Alberdania
104 orrialde

Canoren Belarraren ahoa, azken Euskadi Saria gaztelaniaz

Harkaitz Canok berak itzuli du Cervantesen hizkuntzara iaz Euskadi literatur saria eskuratzea ahalbideratu zion nobela, Belarraren ahoa. Beraz, euskaraz jakin ez, baina gaztelania menperatzen dutenek El filo de la hierba irakurri ahal izango dute, eta jakin nola jabetu zen Hitler Manhattanez, bere urpekoan preso eta torturaturik gorrotatzen zuen Charles Chaplin zuela; eta azken honek jaso zuen laguntza, Amerikara Askatasunaren Estatua zeraman ontzian polizoi joandako gizon handi bati esker.

José Miguel de Barandiaran. Diario Personal (1917-1936)
J.M. Barandiaran
Fundazioa
789 orrialde

On Joxe Miel Barandiaran gaztearen egunerokoa

Jesus Altunak koordinatu du José Miguel de Barandiarán. Diario personal. Volumen I (1917-1936). Desde los primeros trabajos científicos, hasta el inicio del exilio izenburuko lana, non arkeologo ospetsuak bere gazte garaian idatzitako egunerokoa jasotzen den, harik eta Franco eta bereen Errepublikaren kontrako jazarraldiaren ondorioz, 1936ko irailaren 21ean Donibane Lohizunera ihes egin behar izan zuen arte. Barandiaranek, 1917ko urtarrilaren 3an eman zion hasiera bere kontakizunari, 27 urte zituenean, Ataun eta Burunda arteko mendietan barrena egindako ibilaldian lau trikuharri aurkitu zituela azalduta. Hortik aurrera, hainbat indusketetan egindako lanak, gure bazterretan jasotako elezaharrak, izan zituen galerak -1922an Huescan hil zitzaion arreba nagusiarena, adibidez-, Gasteizko Seminarioko buruzagiengandik jasan behar izan zituen kritikak, Errepublika indarrean jarri zenetik egindako gogoetak, eta 1936ko Gerraren atarikoetan zein lehertu ondoren izan zituen bizipenak agertzen ditu. Guztia, bi liburukitan kaleratu dute. Batean, On Joxe Mielek Vademécum deitzen zuena, faksimile eran dago; eta bestean, orri horiek guztiak zehatz erreproduzitu dituzte.


ASTEKARIA
2006ko apirilaren 16a
Azoka
Azkenak
2024-12-19 | Leire Ibar
Ia urtebete daramate soldatarik gabe Bilboko ikastetxe bateko langileek, funts putre batek eraikina erosi ondoren

Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.


2024-12-19 | Gedar
Europan, pentsiodunen %13k jarraitu behar dute lanean

Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.


2024-12-19 | Axier Lopez
Palestinaren askatasunaren aldeko 10 orduko elkarretaratzea egingo dute Lekeition

Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.


Ernairen kontrako 290.500 euroko isunak indargabetu ala nabarmen apaltzea onartu dute epaileek

Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.


2024-12-19 | Julene Flamarique
TikToken karbono-aztarna Greziako urteko emisioa baino handiagoa da, ikerketa baten arabera

Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.


Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Eguneraketa berriak daude