Bizkaie!: Bizkaierazko agerkari elektroniko bakarrak lau urte


2021eko uztailaren 19an
2002ko apirilaren 8an aurkeztu zen jendaurrean Bizkaie! aldizkari elektronikoa, Koldo Isusi zuzendariak gogorarazi digunez: «Hutsunea ikusten genuen bizkaierari dagokionez, bai gizartean bai Interneten. Paperezko produktu bat ateratzeko aukera ere bageneukan, baina azkenean sarea aukeratu genuen. Paperean askoz eskaintza zabalagoa dago eta».

Ekimena Bizikai irabazi asmorik gabeko elkarteari zor zaio. Euskara munduan dabilen jendea da, kasu askotan hedabideetan ere aritua. Isusi, konparazio baterako, Bizkaia Irratiko esataria izan zen hamabi urtez. Gaur egun, berak eta Saioa Torre kazetariak osatzen dute Bizkaie!-ko erredakzio txikia. Egun erdiz diharduten beste langile bi eta kolaboratzaile sorta ederra dira argitalpenaren gainerako «errudunak».

Hasieran, hamabostean behin berritzen zituzten Bizkaie!-ren edukiak. Baina hori, Interneten, fosilizazioaren parekoa da. Orain pare bat urte-edo, astekari bihurtu ziren, baina ez erabat. Atal batzuk hamabostekariak dira oraindik ere eta, aitzitik, Barriak barri atala egunerokoa da, informazioa jaso ahala berrizten baitira edukiak, bizkaierara egokitu ostean noski. Mundu osoko berriak ematen ditu Bizkaie!-k, edozein egunkarik bezala, eta informazio iturri nagusia Internet bera du. Horrez gain, egunkari gehienetan gutxitan agertuko diren Bizkaiko kontuei arreta eskaintzen ahalegintzen dira. Baina lan-talde apala dute (kopuruz), eta ez da erraza denera iristea, Koldo Isusik aitortu digunez. Gainerakoan, astelehenero sareratzen dituzte eduki berriak. Kulturaren ingurukoak, gehienak.


Bisita luzeak jasotzen dituzte

Ikerketarik egin ez badute ere, 25 eta 45 urte bitarteko irakurleak jotzen dituzte bezerotzat. Uste hori, hein handi batean, Durangoko Azokan jendearekin izaten dituzten harremanek ematen diete. Fideltasunari dagokionez, 2004an neurtu zuten azkeneko aldiz bisitari kopurua: 90.000 lagun urte osoan. «Guk, hala ere, garrantzi handiagoa ematen diogu bisitari kopuruari baino bisitaren iraupenari», azpimarratu du Koldo Isusik, «halako argitalpenetan lauzpabost minutukoa izaten da eta gurean, berriz, hamar eta hamahiru minutu bitartekoa. Jendeak denbora hartzen du Bizkaie! irakurtzeko».

Aspaldidanik, Bizkaie!-ren egileak argitalpenean aldaketa sakona egiteko gogoz ibili dira. Lehen zeharo moteltzat jo dugu hamabostean behingo maiztasuna; egia esateko, asterokoa ere ez da nahikoa Internetez ari garelarik. Laster beraz, edizio jarraia egiten hasiko dira. Horrek ez du esan gura egunero aldatuko direnik atal guztietako edukiak, baina bai behintzat jaso ahala sareratuko dituztela kolaboratzaileen lanak. Horrekin lotuta, mantxetan ere aldaketak egingo dituzte: oraindik orain izenaren ondoan ikus daitekeen "bizkaierazko aldizkari elektronikoa" leloa desagertu egingo da. Bizkaie! izango da hemendik aurrera, beste barik.


Blogak, berrikuntzarik nabarmenetakoa

Atal gehienak bere horretan utziko dituzte, baina hainbat blog sartuko dute ohiko edukien osagarri. Egitasmoa guztiz finkatu gabe badago ere, Isusi pare bat iragarpen egiteko moduan izan da behintzat. Batetik, euskarari buruzko blog bat izango da Erramun Osaren ardurapean, eta beste bat -bertsolaritzarekin lotura edukiko duena- Xabier Payarenean. Biak ere Bizkaie!-ko ohiko kolaboratzaileak dira.

Aldaketok laugarren urteurrenerako eduki nahi zituzten prest, baina egutegia azkarragoa izan da. Hala ere, aste gutxiren buruan izango dira Bizkaie! berria aurkezteko moduan. Laster, beraz, zeuen begiz ikusi ahal izango duzue, betiko helbidean: www.bizkaie.biz.

Noizbait hitz egin beharko dugu .biz domeinuaren sorrerak Bizkaiko elkarte askori egin dion mesede galantaz.

Labayruren arau liburuak Biblia
Uste zabaldua da euskalki batean idatzi nahi dutenek oztopo handia edukitzen dutela parean: araubide falta. Bizkaierari dagokionez, ordea, uste hori ustel bihurtu du Labayru Ikastegiaren ahaleginak, hainbat lan argitaratu baitute euskalki horretan jarduteko arauak emanez. Bizkaie! bezalako komunikabideei sekulako mesedea egin die horrek. «Guretzat Bibliak dira Labayruren liburuak, hiztegia batetik eta jarraibide liburua bestetik», dio Koldo Isusik. «Hala eta guztiz ere, zalantza ugari edukitzen dugu, oraindik dena ez dagoelako normalizatuta. Batuaz dudak izaten baditugu, pentsa bizkaieraz!». Zuzendariak azaldu digunez, euskalkiaren ahalik eta erarik jasoenean, estandarrenean, idazten ahalegintzen dira, txokokerietatik urrunduz. Bestalde, Bizkaie!-k erabiltzen duen euskara eredua edozein euskaldunek ulertzeko modukoa dela uste du Isusik, bizkaitarra, gipuzkoarra zein zuberotarra izan. «Alfabetatuta egonez gero, erraz gainera».

Egañak bizkaieraz egin zuenekoa
Bizkaierazko argitalpena da Bizkaie!, eta ez duzu bertan beste euskara motarik topatuko, irakurleek bidalitako iritzietan izan ezik (horietan jatorrizkoari eusten zaio). Horrela esanda, tontakeria galanta ematen du; bizkaierazkoa izanda, zer beste euskalki sartu behar zuten bada? Kontua da Bizkaie!-n ez beste inon irakur dezakegula esaldi hau Laura Mintegiren ahoan: «Lotsea galdu eta emakumearen apologia egin dot», edo beste hau Andoni Egañarenean: «Konplexurik bako apustu bat egin genduan, eta badirudi ondo urten deuskula».
«Bizkaiera hutsean idazten dugu aldizkari osoa, eta argi dago Andoni Egañaren berba egiteko era, esaterako, ez dela hori. Halakoetan guk moldaketa egiten dugu gero»; dio Koldo Isusik. «Kritika egingo digute seguruenik: zergatik ez dugu euskaldun bakoitzaren hizkera errespetatzen? Baina jokabide hori oso argi eduki dugu hasieratik». Eta egia esan, oso jokabide arrunta da euskarazko hedabideetan, baina alderantzizko norantzan. Edo inork pentsatzen al du Koldo Isusiren ahozko jardunak lerrootan irakur daitekeena bezalakoa dela, hitzez hitz?


ASTEKARIA
2006ko apirilaren 09a
Azoka
Azkenak
Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan

Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]


Txatbot hoberenaren bila

Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]


2025-02-11 | Sustatu
Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez?

AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]


Akordioa erdietsi dute haur eskoletako langileen baldintzak hobetzeko, bi greba deialdien atarian

16 urteren ostean, Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak akordioa erdietsi dute astelehen iluntzean lan-hitzarmena berritzeko. Greba deituta zegoen asteazken eta ostegun honetarako, eta LABek eta Steilasek indarrik gabe utzi dituzte bi deialdiak. Asteartean mintzatuko... [+]


Bigarren itzulian erabakiko da nor izango den Ekuadorko presidentea

Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.


2025-02-10 | ARGIA
Traktoreak Gasteizko, Baionako eta Tafallako kaleetan, azken protesten urtemugan

Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.


Goya sariak eta esaten (ez) diren hainbat kontu

Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.


Altzairuari eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.


Bosgarren preso trukea egin dute Hamasek eta Israelek

Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.


Carrefourren kontrako boikot eguna antolatu du larunbaterako BDZk

Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan. 


Mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakasleak salatu du sareetan identitatea ordezkatu diotela

"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]


EH Bilduk zerrenda bateratuak osatzeko eskua luzatu die EAJri eta ezker konfederalari, Espainiara eta Europara begira

"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.


Eguneraketa berriak daude