argia.eus
INPRIMATU
Cerasonteko geretzia
Jakoba Errekondo 2021eko uztailaren 28a

Elorri beltzaren laguntzarekin gereziondoak bazterrak zuritzen ari dira, epelenetik abiatu eta, etengabeko txandan, ospel laiotzeraino. Erramilota zuriek ekin duten udaberria liliño xuri horiek emango dituzten haziek lurra hartzen dutenean amaituko da. Lur hartze hori eragozteko hor sartuko dira tartean txori ugariren mokoa eta pajaro askoren atzaparra. Eta jai gorriak dantzatuko dituzte Milagron, Etxaurin, Itsasun…

Erromatarrak inguru hauetan lapurreta bizian zebiltzanean ezagutu omen zuen gereziondoak lur hau. Mami samurra kenduta haziak, aho-balak barreiatuko zituzten mertzenarioek kai, meategi, galsoro, mahasti eta galtzaratan. Hartu eta eraman soilik ez, utzi ere zerbait utzi zuten. Gereziondoarekin bateratsu etorriak ditugu pikondoa, muxika, albertxikoa, intxaurrondoa, gaztainondoa…

Gereziondoen jatorriaz aspaldi dago gerra piztua. Pliniok dionez Lucullus generalak Erromaratu zuen Pertsiako Cerasonte (egun Turkia) hiria konkistatutakoan, hortik latinezko izena: Prunus cerasus. Arkeologo eta historialari ugarik dionez, ordea, ume etruskoek ordurako ba omen zebilzkiten belarrietan dilindan.

Gereziak ondo murtxikatu behar dira baldin eta liseriketa lasaia izan nahi bada. Era berean Prunus generoko beste landare jendeak bezalaxe hosto, azal, hezur eta abarretan zianida sortzen du eta tamainatik gora janez gero pozoitzea gerta daiteke. Ezaguna da AEBetako lasterketetarako behor-ukuilu batzuetan gertatutako gaitza, moxalak hilda jaio edo jaio eta berehala hiltzen ziren gereziondo-hosto gehitxo jateagatik.

Sasoia aitzakia, gereziondo lorerik oparitzen badizute orokorrean gizabide ona adierazten duela jakin ezazu, baina maitasunean »nork dakarzkizu?» etsipena azaltzen du.