Etxebizitza babestuen prezioa gehiago igo zen iaz libreena baino
- Hipoteka kredituek zerikusi handia dute ikaragarri garesti jarraitzen duten etxebizitzen prezioarekin. Urteroko gehikuntzaren abiadura moteltzen ari dela dirudi ordea. Hego Euskal Herriko etxebizitza babestuen prezioak Espainiako garestienak dira. Katalunia, Balearrak eta Madril dira Hegoaldea bezala metro koadroko 1.000 eurotik gora ordaindu behar izaten dutenak. Ipar Euskal Herriko etxebizitzen prezioen igoera ere ez da gelditzen; igoera hori Hegoaldekoa baino handiagoa izatera iritsi da.
Etxebizitza librearen prezioa 2005ean %12,8 igo zen Espainiako Estatuan eta hain zuzen ere hori izan zen azken lau urteetako gorakadarik apalena. Etxebizitza babestuaren prezioa -araututa dago prezio hori- %5,5 hazi zen, eta etxebizitza librea nahiz babestua barruan hartzen dituen prezioen indize orokorra, berriz, %12,6. 2005eko abenduaren 31n, etxebizitza librearen prezioa metro koadroko 1.824,3 eurokoa zen eta etxebizitza babestuarena, metro koadroko 945 eurokoa. Hala ondorioztatzen da Espainiako Gobernuaren Etxebizitza Ministerioak emandako datu ofizialetatik. Ministerioaren estatistiketan EAE eta Nafarroaren datuak ere badatoz.
Horrela, eta betiere datu ofizialen arabera, Hego Euskal Herriko etxebizitza librearen prezioa -EAEren eta Nafarroaren artean alde txiki batzuk daudela kontuan hartuz- metro koadroko 2.585,7 eurokoa zen 2005ean; %8,9 igo zen, beraz. Hegoaldeko etxebizitza babestuei dagokienez, 2005ean 1.161 euro balio zuten metro koadroko. Hortaz, hazkuntza %11,3koa izan zen.
Ipar Euskal Herriari erreparatzen badiogu, eskuragarri dauden datuek adierazten dute azken hiru urteetan etxebizitzaren prezioa %15 igo dela eta aurreikuspenen arabera datozen urteetan igoera moteldu eta %10ean kokatuko dela. Hona hemen adibide zehatz batzuk: Miarritzen gaur egun 3.800 euro inguru ordaindu behar da metro koadroa; 2000n, aldiz, 1.900 euro inguru nahikoak ziren. Lapurdiko hirietan metro koadroa 2.900 euroan dago; orain dela bost urte, berriz, 1.300 euro inguruan zegoen. Beraz, %17 igo da prezioa.
Espainiako Estatuko etxebizitzen prezioaren gorakadari dagokionez, gaur egun abiadura modu ordenatuan moteltzen ari da, 80ko eta 90eko hamarkaden hasieran izandako bat bateko moteltzearekin alderatuta. Halaxe ziurtatu du BBVAko Ikerketa Zerbitzuak egindako Higiezinen Egoera izeneko azken txostenak. Txostenak gaineratzen du etxebizitzen igoeraren moteltzea 2003aren bukaeran hasi zela, Espainiako Gobernuaren Etxebizitza Ministerioak prezio berrien inguruan egindako analisi zehatzak erakusten duenez. Zentzu horretan, urtarokotasun datuak eta elementu irregularrak araztu ondoren, ikusten da etxebizitzen prezioaren joera %13 inguruko gehikuntza tasarantz joatea dela, 2003ko %18ra igo beharrean. Prezioen igoeraren moteltze ordenatu hori, Higiezinen Egoera txostenaren aburuz, orokorra da Espainiako estatu osoan, nahiz eta nabarmenagoa den hiri merkatu handiak dituzten erkidegoetan eta kanpo turismora bideratuta daudenetan.
Etxebizitza libre nahiz babestuen prezioak urtez urte gorantz jarraitu arren, eskuragarri ditugun datu guztiek adierazten dute azken bi urteetan prezioen gorakadan antzemandako moteltze ordenatuak jarraitu egingo duela aurten eta baita datozen urteetan ere bai Hegoaldean eta bai Iparraldean.
Euskal Herriaren kasuan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarako Lurzoruaren Legea Gasteizko Legebiltzarrean eztabaidatzeko bezperetan gaude. Hala ere, Eusko Jaurlaritzak, hirukoak eta PSEk Lege horri buruzko ituna adostu dute aurrez. Arrazoi ezberdinengatik PPk eta ezker abertzaleak ez diote itun horri babesik eman eta Aralarrek, lerro hauek idazten ditugunean, ez du oraindik iritzirik azaldu. Ezker abertzalearen arabera, itun horrek espekulazioa eta higiezin-interesak laguntzen ditu.
Politikako eta gizarteko hainbat frontetatik etxebizitzarako eskubidea eskatzen ari dira eta, aldi berean, eraikuntzaren munduko espekulazioa eta irregulartasunak salatzen dituzte. EAEko hainbat joera politikotako profesionalek sustatzen duten ekimenetako batek «ikuspuntu aurrerakoia» izango duen Lurzoruaren Legea defendatzen du. Euren manifestuan diote desberdintasun ekonomikoak dituen gizarte honetan nabaria dela etxebizitzaren negozioaren -lehen mailako negozio iturria den eta urtetik urtera agresibitate enpresarial handiagoa erakusten duena- eta etxebizitza duina edukitzeko eskubidearen artean dagoen kontrastea. Manifestuaren arabera, etxebizitza erosteko garaian eta baita alokairuan hartzeko garaian ere, gero eta tarte handiagoa dago herritarren ahalmen ekonomikoaren eta etxebizitzen prezioaren artean. Beraz, talde horrek uko egiten dio merkatuko lege hori naturaltasunez onartzeari eta, geldiezina dirudien negozioari aurre egiteko, Legebiltzarretik eratorritako lege bat proposatzen du.
Manifestu horretan gaineratu dute lurzoruaren erabilera iraunkorra, hirigintzaren koherentzia eta gizarte justizia bateratzen dituen Lurzoruaren Legea behar dugula, eta gizarte justizia horrek herri eta gizarte mailako integrazioa lortzeko oinarrizko pausoa izan behar duela. Bestalde, taldekideen ustez, eskatzen duten lege horrek gaur egungo desorekei bukaera eman behar die, lurzorua zentzuz kudeatu behar du eta merkatuko neurrigabeko prezioak geldiarazi behar ditu.
Alabaina, esku artean ditugun estatistika datuen arabera, helburu hori ez da guztiz bete. Badauzkagu EAEko datu ofizialak, 2005eko urtarriletik urrira artekoak. Aldi horretan EAEn 2.868 etxebizitza babestu eta etxebizitza sozial eraikitzen hasi ziren; 2004an, aldiz, 4.427. Berdin gertatu zen etxebizitza libreekin ere: 2005eko lehenengo hiruhilekoan 2.616 egiten hasi ziren eta 2004koan 11.794. Bestalde, aldi berberetan, 2.848 etxebizitza babesturen eraikuntza bukatu zuten 2005ean (3.647rena 2004an) eta 2.637 etxebizitza libre bukatu zituzten 2005ean (2004an, ordea, 10.588).
Ipar Euskal Herriko datu ofizialik ez daukagu, baina adierazle guztiek erakusten dute badirudiela eraikuntzak goia jo duela kostaldean, eta jendea barnealdean bilatzen hasi dela kostaldeak ematen ez dion aukera.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]