Tortura


2021eko uztailaren 28an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Badirudi tortura zibilizazio eta estatu barbaroekin identifikatzen dugula eta ez dugula sinetsi nahi gaurko estatu moderno eta aurreratuetan ere tortura kasuak ematen direnik. Egia da giza eskubideak hutsaren hurrengo diren nazioetan errazagoa dela tortura kasuak ematea eta horiek sistematikoki erabiltzea. Baina egia da baita ere nazio horietako tortura basatia eta indarrean oinarritutakoa izaten dela eta ez sofistikatua eta zientzian oinarritutakoa, nazio "zibilizatuetan" bezala (Guantanamo, Abu Graib, Israel, Espainia…).

Hemen ematen diren tortura kasuak ustezko aurkaria fisikoki eta psikikoki desegitera doaz -etengabeko kolpeak buruan eta belarrietan, asfixia, begiak benda batez itxita luzaroan, orientazioa eta denboraren pertzepzioa gal dezaten, etengabeko oihuak, irainak, mehatxuak, zakurren erabilera, elektrodoak, sexu mailako umiliazioak, psikologia mailan pertsona suntsitzeko teknikak…-. Eta batzuetan ustez eskua joan izan zaie eta torturatuak hil egin dira -Joxe Arregi, Mikel Zabalza seguru asko, ziur ez badakigu ere-. Eta torturatzaileak, kondenatua izan den kasuetan ere, indultua lortu du sarritan eta lehengo lanera itzuli da berriro lasai asko, kargu altuagoetara igo ez dutenean.

Ikaragarria da torturatuak pasatu behar duen kalbarioa. Hasteko, Entzutegi Nazionaleko zenbait epaileren harrera hotza, ustezko axolagabekeria ez esateagatik: "Terrorista guztiek ETAren kontsigna daukate torturatuak izan direla esateko". Eta hor ikusten dituzu Joxe Arregi, torturen kausaz hil zena, Jaime Iribarren, zutik egoteko gauza ez zena, gorputz osoa dardara batean, edo Unai Romano, burua eta aurpegia hazi-hazi eginda. Eta orain epaile batek ez du ba esan Unaik tortura salaketa faltsuak jarri dituela eta testigantza faltsua emateagatik auzipetuko duela? Berak bere buruaz komisariako hormak jo zituela sinetsarazi nahi digute. Eta Unai Romano auzipetzeko erabakia hartu duen epailea inork ezin al du auzipetu, ustezko prebarikazio delituagatik? Ez al da epailea gutxienez Unai Romano bezain ustezko delitu egile? Zein da sinesgarriago Unai Romano, torturatu egin dutela esatean ala epailea, Unai Romanok salaketa faltsua jarri duela esatean? Nik ez dut nire iritzia emango, baina zuek gehienok pentsatzen duzuen horixe bera pentsatzen dut nik ere.

Eta torturak egon direla eta oraindik ere tartetan ematen direla esaten duena ez naiz ni, Theo van Boben, Nazio Batuen torturaren auzirako Errelatore Berezia baizik. Honek aitortu du tortura kasu mordo baten salaketak jaso dituela euskal hiritarren aldetik eta "bost eguneko inkomunikazioak eta sistemak berak ahalbidetzen dutela torturak eta tratu txarrak egotea, bereziki terrorismoaren akusaziopean inkomunikatuta egoten diren pertsonen kasuetan". Bestalde, esan behar da "Tortura eta Tratu Txar edo Zigor Anker edo Degradanteen Prebentziorako Komite Europarraren Txostenak" Espainiako Gobernuari urtero esaten diola Espainian tortura kasuak ematen direla eta hori ezabatzeko neurriak hartu behar dituela.

Espainian euskalduna susmagarri izan da beti eta susmagarriaren kontra dena izan da libre eta baliagarri, gerra zikina, tortura, atxilotze ez ofizialak, egunkariak eta irratiak ixtea, partidu eta jende mordo bat legez kanpo uztea, proportziorik gabeko isunak, justizia banatu behar denean bi neurri edo gehiago erabiltzea -agintzen duenaren komenientziaren arabera, noski-. Henri Paroten kasua hortxe. Rodriguez Galindori edo Verari edo Barrionuevori aplikatuko al zaio erabaki hori?

Hor dabil Estatu Batuetara joanda mutila -irakur bedi frantsesez-, makrosumario deliranteak -askoren ustez- idatzita, hanka sartze galantak eginda, ustezko prebarikazioak agian?, bere sumario gehienak atzera botatzen ari baitira. Eta sumario horien instrukzioa gaizki eginda baldin badago, bi posibilitate daude: edo ezjakina eta tontoa da, edo jakinaren gainean egin ditu gaizki, euskal jendea zigortzeko. Lehenengo kasua ematen bada, oso gaizki. Baina bigarrena ematen bada, okerrago. Bigarren honek izen bat du: ustezko prebarikazioa. Baina nork jarriko dio txintxarritxoa katuari?


Azkenak
2024-11-01 | Sustatu | Sustatu
Wikipedia AA eduki okerretik (baina ez AA orotatik) askatzeko premia eta proiektua

WikiProject AI Cleanup proiektuari ekin diote Wikipedian: "Adimen Artifizialaren garbiketa", nolabait esatearren. Wikilari boluntarioak momentuz ingelesez, frantsesez eta alemanez hasi dira adimen artifizialaren bidez sortutako materialak detektatu eta (okerrak... [+]


‘Lo que no te cuentan de Donosti’-ren kontrako elkarretaratzea antolatu dute, beren deialdiarekin bat eginez

Hainbat eragile antifaxista eta antirrazistak antolatuta, Lo que no te cuentan de Donosti (LQNTCDD) taldearen kontrako elkarretaratzea antolatu dute, datorren astelehenean 20:00etan, Amarako Easo plazan. Telegram kanal horretatik, leku horretan deitua dute asteroko... [+]


2024-11-01 | Gedar
Portugaleteko Sastraka Gaztetxeko bederatzi kide epaituko dituzte

2020an birjabetu zuten espazioa Portugaleten, eta horren harira epaituko dituzte bederatzi pertsona azaroaren 5ean. Ostiral honetan manifestaziora deitu dute, 'Okupazioaren kontrako erasoak gelditu' lelopean.


2024-11-01 | Hala Bedi
Gorka Erostarbe (Badok)
“Edukiak gorantz egin du eta sorkuntza aldetik une polita bizitzen ari da euskal musika”

Badok-ek, Berriako musika atariak, 15 urte bete ditu. Bi ekitaldi ezberdin antolatu dituzte urteurrena ospatzeko, bata Hendaian azaroaren 16an eta bestea Durangoko Azokan. Hainbat artista izango dira bertan. Euskal musikaren gaur egungo egoeraren erradiografia txikia ere eskaini... [+]


Estatuaren biolentziaren beste 93 biktima aitortu ditu EAEko Balorazio Batzordeak

Asteazken honetan beste 93 biktima aitortu ditu estatuaren eta talde parapolizialen biktimen azterketak egiten dituen Balorazio Batzordeak. Baliabide faltagatik, bere lanarekin aurrera jarraitzeko zailtasunak ere aitortu ditu. Egiari Zor Fundazioak ongi baloratu du batzordearen... [+]


2024-10-31 | Leire Ibar
Ostegunetik igandera, Gazte Topagune Sozialista antolatu dute Altsasun

"Alternatiba sozialista indartzera bidean" GKSk eta IAk eztabaidarako, hausnarketarako eta aldarrikapenerako espazioak antolatzeko beharra azpimarratu dute, eta horren baitan antolatu dute Gazte Topagune Sozialista. Ostegunetik hasita igandera arte izango da Altsasun.


2024-10-31 | Andoni Mikelarena
“Haurrek Halloween ospatzeari esker jakin dugu gurean ere kalabazekin jolasten zutela duela ehun urte”

Halloween ospatzera gonbidatu zutela esan zion alabak Jaime Altunari eta honek festara joaten utzi zion, baina deseroso sentitu zen. Altunak bere aitari kontatu zion gertaturikoa, eta honek erantzun, eurek ere ospatzen zutela halakorik. Fenomenoa ikertzen urte eta erdi eman dute... [+]


2024-10-31 | Leire Ibar
Korrikaren karbono isuria nola murriztu daitekeen ikertu dute lehenengo aldiz

Ingurumen-inpaktuaren berri izateko eta, hurrengo edizioei begira emisioak murrizteko egin du azterketa Lander Crespo klima adituak. Garraioa izan zen Korrikako azken edizioan isurketa gehienen jatorria.


2024-10-31 | Justus Johannsen
ANALISIA
Öcalan gabe ez dago konponbiderik Turkiaren eta PKKren artean

Abdullah Öcalanek, Kurdistango Langileen Alderdiko (PKK) buruzagi espetxeratuak, bere iloba Ömer Öcalanen lehen bisita izan du. Ia lau urtez ukatu dizkiote bisitak, telefono deiak eta kanpoaldearekiko komunikazio oro. Azken 25 urteetan ia erabateko isolamendu... [+]


2024-10-31 | Julene Flamarique
Energia konpainien gaineko zerga berezia bertan behera uztea adostu du Espainiako Gobernuak, EAJ eta Juntsekin

Enpresek presio handia egin dute azken boladan eta “inbertsio estrategikoak arriskuan egon daitezkeela” mehatxu egin zuten. Iberdrolako presidenteak ordea, zerga honek bere kontuetan “oso gutxi suposatzen duela” adierazi zuen duela aste bi. Bankuen... [+]


2024-10-31 | Euskal Irratiak
Baigorri-Tafalla egunak ospatuko dituzte asteburuan Baigorrin

Baigorri eta Tafalla herrien arteko senidetzea ospatuko dute asteburuan Baigorrin. 1978an hasi ziren lehen harremanak, baina hautetsien aldaketarekin pixka bat galdu zen ondotik. Haatik, duela hiru urte Tafallakoak berriz Baigorrira hurbildu ziren.


2024-10-31 | Iñigo Satrustegi
Bizitza ez da esateko erraza

MIÑAN
NORK: Artedrama. Sambou Diaby, Ander Lipus, Eihara Irazusta, Mikel Kaye.
NON: Bilboko Arriaga Antzokian.
NOiz: Urriaren 25ean.

----------------------------------------------

Euskaraz kontatu zuten Ibrahima Baldek eta Amets Arzallusek Miñan 2019an. Bost urte... [+]


2024-10-31 | Nicolas Goñi
Zuhaitzen migrazioa dugu oihanek klima larrialdiari aurre egiteko soluzioetariko bat

Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]


Murrizketak, bazterkeria eta negozio interesak: hondamendi batentzako koktel hilgarria Valentzian

Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]


Eguneraketa berriak daude