Buruko mina, kontsultarako arrazoi nagusietakoa
Buruko minak dira gizakiaren minik usuenak. Izan ere, biztanleriaren %95ak izaten du zefalea-gertakariren bat edo beste bere bizitzan zehar, eta Euskal Herrian, populazioaren %70ak tentsioak eragindako buruko minak izaten ditu -ohizkoenak eta larritasun-mailarik txikienekoak-, eta beste %12k migrainak, larriagoak eta ezintasun handia eragiten dutenak.
Herrialde garatuetan buruko minak dira familia-medikuarengana joateko arrazoi nagusietakoa, eta Neurologiako espezialitatera joanez gero, aurreneko arrazoia, zalantzarik gabe. Gurea bezalako herrialdeetan, buruko min arruntak -tentsionalak esaten zaienak- gizonezkoen hirutik bik eta emakumeen %80ak izaten dituzte; migrainak, ordea, ez dira hain ohizkoak -3.000 krisi egunero, milioi biztanleko-. Baina ez da ahaztu behar buruko mina oso ezgaitzailea izaten dela, ez bakarrik pertsona horrek galtzen dituen lan-orduengatik, baita, batez ere, pertsonaren harreman familiarrak eta sozialak nabarmen hondatzen dituelako.
Jose Miguel Lainez doktoreak gaitza kroniko bihurtzearen arazoa azpimarratzeaz gain -sarri automedikazioarekin lotua-, jendearen ezagutza eskasak egoera okertzen duela gogoratzen du, behin eta berriz. Zenbait kasutan ez gaixoek, eta ezta profesionalek ere, ez dituzte hartzen tratamendu egokirako behar diren neurriak, eta horregatik arazoa konpondu beharrean, askotan kroniko bihurtzen da.
Ikerketa ugarik frogatu dute zenbait elikagai kontsumitzeak buruko minak edo migrainak eragin ditzakeela. Beraz, buruko minak izateko joera baldin baduzu, irakurle estimatua, kontu eduki batez ere ondorengo janari-edariekin, bereziki afaritan: fruitu lehorrak (intxaurrak, almendrak), txokolatea eta honen eratorriak, gaztak (onduak bereziki), soja-saltsa, kafea edo tea (neurriz kanpo), hestebeteak, edari alkoholdunak, eskabetxetan jarritako janariak eta mariskoa.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]
Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]
Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]