Antso Handia, erakusketa handia
Eskulturatan ere berriztapenik izan da; Tuterako Ama Zuria aurpegia garbituta ipini dute Baluarten, Iratxeko eta Katalaingo andra mariak lagun dituela.
Zaharberritua izan da, halaber, Olivako monasterioko Antso Azkarraren (1194-1234) ustezko hilobia -monasterioaren maketa ere ikus daiteke erakusketan-.
Helburu artistikorik gabe egindako objektuak ere, denboraren poderioz, pieza baliotsu bihurtuta iritsi dira erakusketara. Radako apezpikuaren ostilamendua, hots, hileta-objektuak, Navas de Tolosako guduan (1212) erabilitako armak edo hainbat ehun arabiar dira horren adibide.
Kalkula ezina da Baluarten bildutako piezen balio historiko eta artistikoa, baina aseguruak kontratatzeko orduan ezinbestekoa da berauek dirutan tasatzea. Orotara, 185 milioi euroko aseguru polizak kontratatu dituzte. Erakusketa 2,6 milioi euro kostako da. Bisitariak, berriz, 4 euroren truke ikus ditzake altxor erromaniko hauek.
Estilo artistikoan zentratzen da ondoren erakusketa eta gela oso bat erromanikoaren iruditeria azaltzeko erabili dute. Gurutzeak, kapitelak, bolizko piezak... bildu dituzte bertan -erreportaje honen hasierako argazkian ikusten den moduan-.
Bada, azkenik, Donejakue bideari eskainitako eremua. Bertan, azpimarragarriena kodizeak dira berriro ere: kasu honetan, Godesalco eta La Preciosa izenekoak nabarmendu behar dira.
Antso Handiaren garaiari erakusketa handia zegokion, eta La edad de un reyno honen handitasuna ez dugu zalantzan jarriko: bilduma ikusgarria osatu dute. Diario de Noticias egunkarian Ana Oliveirak erakusketaren analisian esan bezala «balantzea egin behar duenak kantitatea eta kalitatea izan ditzala kontuan».
2004an 1.000 urte bete ziren Antso Handiak (1004-1035) Nafarroako koroa jantzi zuenetik. Nafarroako Erresumaren loraldia gogorarazteko hainbat ekitaldi burutu ziren urte hartan Euskal Herri osoan. UPNren Gobernuak erregearen errebindikazio «abertzaletzat» jo zituen orduan ekitaldiok eta Antso III «rex hispaniorum» gisa errebindikatzeko kontraerasoa iragarri zuen.
Baluarteko erakusketa litzateke kontraeraso honen elementu nagusiena. Nafarroako Gobernuko presidente Miguel Sanzek, erakusketaren inaugurazioan esan zuen Antso Handiaren agintean «Espainia Europara itzuli» zela. Fernando Sebastian artzapezpikuak, aldiz, erakusketak jasotzen duen garaia «Espainiarentzat erabakiorra» izan zela esan zuen.
Eta, gero, erakusketa bisitatzerakoan, ikusleak hari historiko garbi baten falta sumatzen du. Pieza baliotsuak ez daude testuinguru historikoan kokatuak. Erakusketaren amaierako ikus-entzunezkoak hitz hauekin justifikatzen du gabezia hau: «Batzuetan, kondairaren edertasuna garrantzitsuagoa da herri baten sentimenduarentzat, egia historikoa baino». Egia historiko hori saihestea ote da UPNren Gobernuaren kontraerasoa? Isidro Bango erakusketaren komisarioak dio obrak eurak garaiaz mintzo daitezen nahi izan dutela. Hots, edertasunean eta balio estetikoan oinarritutako diskurtsoa aukeratu dute, kontakizun historikoan oinarritutakoa baino. Katedradunaren intentzioa ona izanik, bisitariari azalpen historikoen bidez laguntza handiagoa ematea eskertzekoa litzateke. Hau guztia, arte erromanikoa maite dutenentzat erakusketa gozamen hutsa dela onartuta, ahaleginaren balio estetiko eta artistikoa ukatu gabe.
Baina, beste behin ere, eraso zuzenena hizkuntzaren alorrean jo du Nafarroako Gobernuak erresuma zaharraren hiriburuan. La edad de un reyno erakusketa osoan errotulo bat bera ere ez dago euskaraz.
Hau guzti hau, Nafarroako Gobernua Xabierko Frantziskoren jaiotzaren 5. mendeurrenaren ospakizunetan buru-belarri sartua dagoenean. Eta hor ere iragarrita zegoen UPNk «interpretazio abertzaleak» bere «egia»rekin erasoko dituela.
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
.jpeg)
Azaroak 20an, Haurren Nazioarteko Eguna, ikastetxe sarreretan krespoi belzdun bandera palestinarra eta bi zapata pare jartzea proposatu du hezkuntza arloko ekimen herritarrak. Azaroaren 30etik urtarrilaren 31ra bitartean haur palestinarrentzako elkartasun mezuak jaso eta ondoren... [+]
“Te Siklârel Romanipen” ikasketa plana prestatu dute Ijito Herriaren historia eta kultura Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan txertatzeko. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak sortu du proiektua, EHUrekin eta Amuge Euskadiko Emakume Ijitoen Elkartearekin... [+]
Bitartekaritzaren eta pertsonen arteko komunikazio zuzenaren bidez, izaera penaleko gatazka bati konponbidea aurkitzea da Justizia Errestauratiboaren helburua. NUPek eskainiko duen prestakuntza 100 ordukoa izango da eta ikasleei titulazioaren gastuen %90 ordainduko zaie.
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]
Argazkia bai, ala argazkia ez? Oraintxe bertan, ez dago argi Rio de Janeiron hasi berri-berria den G20aren goi bileran argazkia izango ote dugun ala ez. Bertaratu diren agintari gorenen “familia-argazkia”, alegia. Horrelakoetan arauzkoa bihurtu dena: turista... [+]
Duin bizi ahal izateko prestazio ekonomikoa jasotzen dutenak lupapean ditu, berriro ere, Eusko Jaurlaritzak: postontzia jarri du martxan, herritarrek modu anonimoan “jardun irregularren edozein susmo” jakinarazi dezaten, eta Lanbideko Kontrol Unitatea indartu du,... [+]
Bizkarsoro filma (Josu Martinez, 2023) Donostiako zinema aretoetan proiektatuko dute ostiral honetatik aurrera (hilak 22); SADEko Iñaki Elorzak azaldu duenez, bi aste inguruz proiektatuko dute printzipioz, eta, arrakasta baldin badu, denbora gehiagoz. Hala azaldu dute... [+]
Nafarroako Salhaketak jakinarazi duenez, laguntza hori ezinbestekoa zen preso egondako pertsonek "gutxieneko oinarri ekonomiko bat" eduki zezaten, "askatasunean bizitzen hastera igarotzean". 480 eurokoa baino ez zen subsidioa.
Palestina, mediatikoki aurkeztua ez den bezala, aipatu zen joan den larunbatean Makean, mintzaldi, tailer, merkatu eta kontzertuen bidez.
Asteburu honetan Euskalduna Jauregian Euskadiko Etxebizitza eta Dekorazio Higiezinen-aretoa egon da. Sustatzaile eta higiezinen agentziek eraikuntza berriko promozioak eta bigarren eskuko etxebizitzak eskaini dituzte partikular eta profesionalen erosketa eta inbertsiorako... [+]