Makina bat kontu
San Diegon dagoen Jacobs Ingeniaritza Eskolako ikerlari den Marc A. Meyers-ek bere haurtzaroa Brasilen igaro zuen eta txiki-txikitatik zegoen erabat txundituta tukanen mokoen gogortasun eta arintasunarekin.
Meyers eta laguntzaileek ezohiko material biokonposatu bat topatu dute tukanen mokoetan. Mokoen barnekoa espuma zurrun bat da eta hezur-zuntzez eta mintzez osaturik dago danbor eran. Geruzen artean keratina dago, hain zuzen ere azazkaletan, ileetan eta adarretan dagoen substantzia.
Hegaztiaren biokonposatuak pistak eman ditzake abioi ultraarinak eta ibilgailuen hainbat osagai ere egiteko, metal eta polimeroen arteko nahasketetan oinarrituz.
Baina ikerketan lortutako emaitzarik harrigarriena, inguruan gertatutako talka handietan mokoak energia xurgatzeko duen ahalmen handia izan da. Horrela, mokoaren egitura kopiatuz, automobil-gidarien ziurtasunerako panelak eraiki baitaitezke.
Tukanak Amazonian eta Erdialdeko Amerikan topa daitezke eta azterketan hildako animalien mokoak erabili dituzte; dena den, oraindik topatu ez duten beste materialik ba ote dagoen susmoa dutenez, azterketekin jarraitzea erabaki dute.
Jennifer Devine-k zuzendutako biologo taldeak ondoko bost espezie aztertu ditu Ipar Atlantikoan: Coryphaenoides rupestris, Macrourus berglax, Antimora rostrata, Bathyraja spinicauda, eta Notacanthus chemnitzi. Azterketarako Kanadako Arrantza Ministerioaren erregistro ofizialak arakatu dituzte.
1978 eta 1994 urteen artean aipatu espezieen murrizketa %87 eta %98 bitartekoa izan da. Arrain-espezie baten populazioa hiru belaunalditan %80 jaisten denean, espezie hori desagertze-arriskuan direnen artean katalogatzen dute zientzialariek.
Aztertutako espezieak 60 urtetik gora bizi daitezkeenez, goiz da hiru belaunalditan gertatuko dena asmatzeko: beren heldutasun sexualerako urte asko behar dutenez, ezin izan dira oraindik bigarren belaunaldiko datuak aztertu.
Espezie horietako batzuk ez dira merkatal ustiapenean sartzen, baina beste batzuk bai. Dena den, nahita arrantza eginez edo nahi gabe izan, datu kezkagarriak dira Naturek argitara emandakoak.
Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]
Iragarrita zegoen moduan, Bilboko Errekalde auzoko Etxarri II gaztetxea hustu du Ertzaintzak 9.00etan abiarazi duen operazioarekin. Arratsaldean protesta manifestazioa egingo dute auzoan, 19:00etan Amezolako tren geltokitik abiatuta.
Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.
Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]
Interview. Urez eta hondarrez
Egileak: Telmo Irureta eta Mireia Gabilondo.
Aktoreak: Telmo Irureta eta Dorleta Urretabizkaia.
Zuzendaria: Mireia Gabilondo.
Konpainia: Tentazioa.
Noiz: apirilaren 2an.
Non: Victoria Eugenia Klub Aretoan,... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Galdera batzuen aurrean, behin eta berriz helduok ume sentitzen garela dio Iñigo Martinezek, “bizitza zulo existentzialez beterik” dagoelako. Galderaz galdera "behin-behineko erantzunen bila" aritzeko asmoa du irakasle eta filosofoak. ARGIA... [+]
Euskal Herriko Laborantza Ganberak hogei urte bete ditu. 2005ean sorturik, bataila anitzetatik pasa da Ainiza-Monjoloseko erakundea. Epaiketak, sustengu kanpainak edota Lurramaren sortzea, gorabehera ainitz izan ditu hogei urtez.
Giza-katea antolatu du Subflubiala ez! plataformak eta hitzordua Artaza-Romo Institutuan jarri du gaurko 18:00etan. Bizkaiko Foru Aldundiak Ingurumen Inpaktuaren Adierazpena (IIA) aldatzea du helburu eta horrelakorik ez du onartzen plataformak.
Europan kutsadura maila aztertzen aritzen den Toxicowatch erakundeak egindako ikerketaren emaitzak dira. Erraustegia martxan jarri aurretik egin zituzten lehen azterketak, eta ondoren 2024ra arteko laginak aztertu dituzte. Iazko laginen emaitzak dira honakoak.
Elkarteko Andoni Burguetek nabarmendu du espetxean dauden presoek egindako delitu gehienek behar sozioekonomikoekin lotura dutela.
Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak eman du erabakiaren berri, Hagako auzitegiak atxilotze agindua ezarrita dion Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa herrialdera heldu den egun berean. Israelgo armadak Gazako eremu gehiago hartzeko asmoa duela... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hezkuntza publikoko irakasleek urtarrilean abiaturiko greba zikloaren bigarren kolpea amaitu eta biharamunean deitu du bilera Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak. Begoña Pedrosa sailburuak adierazi du "akordio bat lortzeko nahia"... [+]