Euskalerria Irratia

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Urak bidea egin du Euskalerria Irratiak bere lehendabiziko irratsaioa aireratu zuenetik, 18 urte joan baitira 1988ko azaroaren 7 hartatik hona. Lizentziarik gabe ekin zion lanari eta lizentziarik gabe dirau, baina legezko aitorpen hori hurbilago dateke epaileek eman berri duten epaiaren ondotik. Egia erran, inork Iruñeko irratiari buruzko historia idatziko balu, Nafarroako politikagintzan azken 20 urtean gertatu direnak eta ez direnak moldatu beharko lituzke paperean, bai eta gure herrialdeko agintaritzak izan duen ezaugarri nagusia azaleratu ere, hots, ustelkeria. Izan ere, irratia lanean hasi zen, Gabriel Urralburuk azpiko dirua esku-beteka kolkoratu zuen urteetan. Bada, Urralbururen eta eskuindarren buruzagi Aizpunen arteko tratuak zokoratu zuen Euskalerria Irratia 1990eko irrati-lizentzien banaketatik. Ustelkeria nabarmena izan zen hura. Auskalo noren esku dauden orain urte hartan lizentziak eskuratu zituzten bi irrati-proiektuak. Nik dakita nolako bide bihurriak ibili dituzten urte horietan guztietan. Hori bai, bide guztiak sasiko, legezko iduri. Konparazio batera, baimen horietako bat Radio Blanca izenekoari eman zioten. Inoiz izanik gabeko izenik izan bada, horra Radio Blanca. Ez zuen sekulan irratsaiorik aireratu eta, garai hartako prentsaren arabera, lizentzia berehalako batean saldu zuten 70 bat milioi pezetan. Gauza bera egin zuten Espainiako Estatuko hogeiren bat probintziatan. Atera kontuak Felipe Gonzalezen alderdiak azpitik feriatu omen zuen dirutzaren zenbatekoaz.

1998an, Miguel Sanzen agindupean ari zen Angel Sanz Bareak -lehengusuak dira- baimena ukatu zion Iruñeko euskal irratiari. Aldiz, Opus Deiren Unibertsitateak eta NET-21 izenekoak eskuratu zuten lizentzia bana. Teknikarien mahaiak emandako puntuazioaren arabera, Euskalerria Irratia zegoen lehenbiziko tokian, baina orduantxe, Sanz Bareak eskua sartu, bere kolkotik asmatutako irizpideak erabili, hasierako sailkapena itzulipurdikatu eta Euskalerria Irratia hirugarren tokian utzi zuen, hau da, lizentziarik gabe. Epaileek orain erran dute Sanz Barearen jokabide hura legez kontrakoa izan zela. Izan ere, epaileek berek eskaturik, hiru txosten egin dituzte hiru adituk -proiektuen alde ekonomikoaz, teknikoaz eta kazetaritzakoaz- , eta hirurak izan dira euskarazko irratiaren aldekoak. Ondorioz, 98ko banaketa baliogabetu dute. Epaile jaunek, ordea, ez dute haratago jo. Hau da, ez dira aferaren muineraino iritsi: zergatik jokatu zuen Sanz Bareak horrela? Zergatik hankaz goratu zuen teknikarien mahaiak emandako sailkapena? Bada, Euskalerria Irratia lizentziarik gabe uzteko. Baina epaileek ez ikusiarena egin omen dute. Epaileentzat, Sanz Bareak ez zuen gibel-asmoz jokatu. Okertu egin zen bai, baina ez asmo txarrez, borondate onez baizik. Ondorioz, ezin deus egin bide penalez Sanz Barearen aurka, ezta Gobernuaren aurka ere.

Azken finean, afera horren haritik, Euskalerria Irratiak Nafarroako egungo estatusaren hiru oinarri topatu ditu bidean: UPN, Opus Dei erakundea eta Diario de Navarra, hots, NET-21 irratiaren jabea, gaur egun. Egia erran, egunkari horrek manupean ditu, aldez edo moldez, Nafarroan ari diren gaztelaniazko komunikabide gehienak. Nafarroako informazio osoa galbahetu nahi du eta informazioa kontrolatzeko goseak ez du mugarik. Hori dela eta, laster hitzarmena eginen du sozialisten inguruko PRISA komunikazio enpresarekin, zertarako eta PRISAk Iruñean duen Canal 4-Localia toki telebistako albistegi erregionalez jabetzeko.

Horra berriz ere eskuindarren eta sozialisten arteko hitzarmena, non eta Nafarroan, Nafarroan baizik ez. Hori guztia jakinda, ezin igarri zer ekarriko dion etorkizunak Euskalerria Irratiari, baina frogak mahai gainean, eguneroko lan oparoak bultzaturik, entzuleriak hats emanik, Iruñeko irratiak ekarpen handia eginen dio Nafarroako etorkizunari, herrialde honetako botereari darion ustel urrina begien bistan jartzeagatik.


Azkenak
2025-03-27 | Uriola.eus
55 kolektibotik gora batu dira Bilboko Etxarri Gaztetxearen desalojoa bertan behera uzteko aldarrikapenera

Bilboko Udalak eta Amenabar enpresak proiektu urbanistiko baten pean itxi nahi dute 10 urtez auzoko bizitza sozialaren erdigunea izan den topalekua. Horren aurrean, hiriko 55 kolektibok baino gehiagok manifestu bat sinatu dute prozesua gelditzeko exijitzeko.


2025-03-27 | El Salto
Itsaso Beltzean su-eten aurreakordioa adostu dute Ukrainak eta Errusiak, AEBak tarteko

Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.


AHTren atzerapena gaitzesteko gutuna bidali diote Europako Batzordeko Garraio Komisarioari Pradalesek eta Roussetek

EAE, Akitania Berria eta Nafarroak osatutako euroeskualdearen batzarra egin dute Iruñean martxoaren 25ean. AHT izan dute topaketaren ondoko agerraldiko aipagai nagusien artean eta Akitania Berriko ardatza Hego Euskal Herriko trenbidearekin lotzeko konpromiso politikoa... [+]


Homosexualen aurkako Bilboko auzitegia

Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]


2025-03-26 | Anuntxi Arana
Plater garbiak

“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]


2025-03-26 | Edu Zelaieta Anta
Bakardade tonifikatua

Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]


Burujabetza eta herri boterearen aldeko topaketak Tafallan

Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]


2025-03-26 | Tere Maldonado
Hezkuntza Saila: ezgai ala ez duin?

Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]


Botere biguna desarmatzen

Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]


Sunsundegui likidatu eta ixtea proposatu diote epaileari, inbertitzaile baten “eskaintza bideragarririk” egon ezean

Inbertitzailerik agertu ezean, Iruñeko Merkataritza arloko lehen epaitegiari egin dio proposamena Molins eta Andres abokatu bulegoak, Altsasuko enpresaren hartzekodunen konkurtsoko administratzaileak. Dumarey Belgikako taldeak fabrika erosteko saiakerak egin... [+]


2025-03-26 | Ibai Trebiño
Mitrovicako zubia: bi komunitateren arteko haustura

Kosovoko gerratik 25 urte pasatu diren arren, tentsioa nabaria da iparraldean bizi diren bi komunitate nagusien artean: albaniarrak eta serbiarrak. Azken bi urteetan gertatutakoek zauria gehiago irekitzea lortu dute eta egoera gaiztotu da, bereziki Kosovska Mitrovica hirian... [+]


2025-03-26 | Axier Lopez
Espainiako Guardia Zibilaren historia bat
Hemendik alde egiteko arrazoiak

Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]


Olaia Inziarte. Animalia artean kantari
“Nire izateko manera nire ardura da, baina ez nire kulpa”

Hunkituta eta ilusioz egin dut Iruñetik Oronozerako bidea. Maite dut Olaia entzutea, baita hizketan ere. Herriko farmaziaren ondoan autoa utzi eta balkoitik agurtu naute hark eta bere zakur Arak. Grabagailua martxan jarri aurretik, bueltaxka egin dugu frontoira eta Arak... [+]


Eguneraketa berriak daude