Poligamia eta identitarismoa
Jes! Baina duela zenbait urte ehortzi duten Frantziako lehendakari handi hura ere ez ote zen poligamoa? Berriki entzun dut: "Zure emazteaz gain ohaide bat izatea normala da gaur egun". Poligamoa ez izatea liteke anormala beraz... europarrentzat. Beltzentzat aldiz ez iduriz, denek ezagutzen duzuen "égalité" famatuaren izenean. Beleak zozoari beltza, zioten lehenagoko zaharrek.
Eta ez naiz harritu, egundainokoan aho beteka atera digute delako identitarismo hura. Inmigratu horiek denak hiri bazterretan zokoratu dituzte, mundu zibilizatua kutsa ez dezaten. Han daude metatuak 70, batzutan 90 nazionalitate ezberdinetakoak nahasteka... eta identitarismoaz akusatuak dira. Nola mila deabru egiten duten identitarismoa horrenbeste identitaterekin? Zoazte zuek xeka! Frantziak berak baluke non zer ikasi.
Identitarismoa ez ote liteke beste aldean? Larru beltz, ile kuxkulatu edo kizkurtu, frantsesa ongi menperatzen ez duten etorkinez garbi dagoen hiri erdian? Frantsesa baita mintza dezaketen hizkuntza bakarra integratuak izan nahi baldin badute.
Sud Ouest egunkariko editorialean irakurtzen nuen berriki, kultur aniztasunaren alde direnen porrota izan dela krisi hori. Kultura bakarrera kondenatuak gara beraz. Bizkitartean euskaldunei, horiek berek erraten digute beste kulturei ireki behar dugula!
Afrikar gehienek bi edo hiru hizkuntza mintzatzen dituzte hona etorri aitzin. Euskaldunek ere bai. Mintzaira bat baino gehiagoren tokia bada gure buru-muinetan arazo izpirik gabe. Frantses identitarismoa da setiatua sentitzen beste hizkuntza bat entzutearekin bere eremuetan. Delako editorialean irakurri dugu kultur aniztasuna integrazioaren aurka doala. Hori ez ote da ghettoa? Eta euskararen heriotzarako kondena?
Frantsesa ongi mintzo, diplomatuak, eta nolaz ez dute lanik aurkitzen beltz edo ile kuxkulatuek? Hiri erdiko ghettoan ez daukate tokirik, 1914 edo 1940ko gerlan hil arabiar edo beltzen semeak izanik ere. Nor da bazterkerietan ari?
Delako egun haietan irratietatik entzun ditudan hautetsi guztiak zuriak ziren, auzapez soileraino. Ez dut Mohamed bakar bat entzun. Ez da Mohamed bihirik Legebiltzarreko diputatuetan, milioiak direlarik Frantzian. Eta Mohametiarrak dituzte bazterkeria eta identitarismoz akusatzen!
Egia da poloniar, italiar, espainol edo portugesekin arazo gutiago izan dela lehenago. Judu-kristau kultura bera daukagu eta. Afrikarrek eta turkiarrek beste kulturarik dute. Baina ez ahantz lehen horietan ere hilak izan zirela orain ahantziak diren gertakari batzuetan: hala nola 1893an 50 italiar hil zituzten eta 150 zauritu Marseilla alde haietan; lana lapurtzen ziotela akusatzen zituzten frantsesek. Garai haietako krisi ekonomikoaren hobendunak ziren. Lekuak hustu behar izan zituzten eta Italiara itzuli.
Integratuak direla? Ez naiz hain segur. Joan den egunean Benfica eta Lillen arteko futbol partida izan baita, aspaldi frantsestu portugaldarren semeak Benficarekin identifikatzen ziren... eta frantsesak Lillekin. Baina azken hau identitarismo frantsesa denaz gain, barka.
Poniatowski, Sarkozi edo Noah integratuak dira bai, baina ez ote litezke salbuespen bakarrak? Identitarismo frantsesaren estaltzeko doia.
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.
Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.
Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
