Emergentzia galgak
Izan ere, zertan datza "jasangarria, bideragarria eta iraunkorra» -hirurak batera- oinarri duen garapen ekonomikoa? Ingelesek sustainable development izendatzen duten kontzeptu horren benetako esanahia.
Garapen iraunkorra?
Egia da, alor batzuetan egoerak hobera egin duela -ibaien ura, zuhaitz kopuruen gorakada, zenbait industrien desagerpena edo birmoldaketa-, alabaina, oro har, okerrago gaude. Gure garapena ez da soil-soilik tximeleta efektuaren kanpo eraginagatik desegokia. Jorge Reichman ekologistak dioen bezala, "garapen itsu honi emergentzia galgak" ezartzen ez badizkiogu okerrago egongo gara.
AHT eta mugikortasuna.
Orain esaten digutenez, fluxu hori desbideratzeko Y izeneko AHT sarea eraiki behar dugu. Gure ustez planteamendu hori okerra da. Alde batetik ez duelako auzitan jartzen jada jasanezina bihurtu zaigun mugikortasuna, eta bestetik, Y ez delako behar dugun garraio mota.
Trenbide sare berri bat izango dugu. Alabaina, hartzen dugun aldetik hartzen dugula, tren mota honi, onura gutxi eta kalte gehiegi ikusten dizkiogu: 250.000 milioi euroko aurrekontua duen egitasmo honek ez du logikarik ikuspuntu sozialetik begiratuta. Eta energia gastuen aldetik are gutxiago: tren normal batek baino sei bider energia gehiago kontsumitzen du, 50.000 biztanleko hiri batek baino gehiago. Eta kalte ekologikoak kalkula ezinak dira da: milaka tona lur mugimendu. 128 km-ko tunel sarea, 20 km zubi... 443 km-ko sarea gure orografia menditsuaren erdi erditik. Izugarrizko txikizioa, iraunkorra omen den tren bat eraiki ahal izateko.
Inposizioa eta errepresioa.
Manipulazioarekin aski ez, eta errepresioa ere erabiltzen ari dira: Udaletxeen baimenik gabeko zundaketa lanak oztopatzen saiatu diren ekintzaleentzat isun gogorrak. Eusko Trenbideko bulego batean ordu bateko egonaldi baketsua burutzeagatik hiru urteko kartzela zigorra ezarri nahi digute 24 lagunoi.
Ez dugu etsiko. Santiago Alba Rico idazleak arrazoia du dioenean: "Propietatearen eta ondasunaren alorrean oso erradikalak, iraultzaileak izan behar dugu, naturarekin, berriz, geroz eta kontserbatzaileagoak".
Horregatik antolatu berri dugu hamar eguneko aldarrikapen gunea Lakua aurrean eta manifestazio arrakastatsua burutu urriaren 22an, Bilbon.
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]