Makina bat kontu


Negutegi-efektuak kanikula areagotu du

2003ko udan izandako kanikula ez dugu luzaro ahaztuko, Europan bakarrik 35.000 hildako eragin baitzituen. Hala ere, kanikulak aukera aparta utzi zuen ikerlarien esku, hainbat gertaera hobeto ulertzeko. Zabalduta dagoen ustearen arabera berotegi-efektuak landareen hazkundea bultzatuko duela eta horrela fotosintesia areagotuko dela CO2 kantitatea murriztuz. «Usteak ustel» dio esaera zaharrak eta horixe esan digute Philippe Ciais eta lagunek Nature aldizkarian.
Ikerlari hauek sateliteek 2003ko kanikulan zehar emandako CO2ren kantitateei buruzko datuak aztertu zituzten. Gogoratu beharra dago aipatu kanikulan tenperaturak Europan 6Nk C altuagoak izan zirela 1851n jarritako errekorrekin alderatuz eta euri-kantitatea normala baino %50 gutxiago izan zela. Ciais eta lagunek diotenez, landareek hazkundea murriztu egin zuten eta ondorioz fotosintesia ere bai; beraz, CO2 maila handitu egin zen aurreko lau urteetan gertatutako jaitsiera ezabatuz.
Ondorioz, beroaldien maiztasuna handituz joaten bada, negutegi-efektua areagotu egingo da.


Defentsaren genea

Herbeheretako Wageningen unibertsitateko biokimikaria den Iris Kappers-ek zuzendutako ekipoak ingeniaritza genetikoa erabili du landareen defentsa-sistema "garbi" bat sortzeko, hau da, genetikoki aldatutako landare batek ez du bere burua babesteko pestizidarik sortzen -Bt arto transgenikoak egiten duen eran-, baizik eta etsaiaren etsaia erakartzen du, azken honek aurrekoa akaba dezan.
Science aldizkarian argitara emandako artikuluan, deus ere ez dutela asmatu aitortzen dute. Hainbat landarek, marrubi-mota batzuek eta Limako lekak, Tetranychus urticae akaroaren erasoa jasotzen dutenean, terpenoide izeneko substantzia sortzen dute eta honen bidez Phytoseiulus persimilis deituriko akaroaren etsaiak erakartzen dituzte, azken hauek aurrekoak akabatzen dituztelarik.
Iris Kappers-en ekipoak Arabidopsis thaliana deituriko landarean arestian aipatu defentsa-sistema sortzen duten geneak sartu dituzte. Egindako frogetan landare normalak eta genetikoki eraldatuak nahastuta jarri dituzte eta guztiak "akaro gaiztoaren" aurrean jarri dituzte: landare eraldatuan bi aldiz "akaro defendatzaile" gehiago erakarri dira landare normalekin alderatuz.
Hala ere, ikerketan ahulezia bat agerian geratu da, hots, landareak era iraunkorrean emititzen ditu substantzia defendatzaileak eta beraz, "akaro defendatzaileek" une batean paso egin dezakete. Horregatik aurkitu nahi dute zein den erasoaren aurrean substantzia askatzea eragiten duen genea.


Azkenak
EHUk eskolak ematea debekatu dio, behin-behinean, “mezu faxistak” zabaldu dituen irakasleari

Euskal Herriko Unibertsitateak jakinarazi duenez, gutxienez astebetez ez du eskolarik emango Zuzenbide Fakultateko irakasleak. Astelehen goizean Leioako campuseko ehunka ikaslek sare sozialetan frankismoa goraipatzea eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak hedatu izana salatu... [+]


Turistifikazioaren Aurkako Urria antolatu dute, hiri bizigarri baten alde

Turismoaren Nazioarteko Egunean, joan den ostiralean, aurkeztu zuen Bizilagunekin plataformak Turistikazioaren Aurkako Urria egitasmoa.


2024-09-30 | ARGIA
Barakaldoko tiroketaren harira zazpi pertsona atxilotu dituzte

Gizon bat hil eta beste bi pertsona zauritu dituzte igandean, Barakaldon izandako tiroketan. Ertzaintzak zazpi lagun atxilotu ditu –bost gizon eta bi emakume–, eta ikerketa zabalik da oraindik.


2024-09-30 | ARGIA
Israelek dozenaka lagun hil ditu Libanon eta Yemenen, Hezbollah eta Hamaseko buruak tartean

Israelen bonbardaketek ez dute etenik. Beirut (Libano) eta Yemengo hainbat azpiegitura izan ditu jo-puntuan azken egunotan, eta dozenaka herritar hil erasoetan. Horien artean, Hezbollah erakunde xiitako buruzagi Hassan Nasrallah eta Segurtasun Prebentiboko komandante Nabil... [+]


2024-09-30 | ARGIA
Ultraeskuinak irabazi ditu hauteskundeak Austrian, lehen aldiz Bigarren Mundu Gerraz geroztik

Botoen %28,8 lortu ditu FPÖ alderdi ultranazionalistak, 2019an baino %13 gehiago. ÖVP Alderdi Popularrak botoen %26,3 jaso du eta hirugarren indarra izan da SPÖ alderdi sozialdemokrata, botoen %21,1ekin. Alderdi nagusiek uko egin diote ultraeskuinari gobernatzeko... [+]


Pilar Garaialde, Gogora Institututik kanpo utzi duten estatuaren biktima:
“Beti zoru etikoa ahoan, baina ez dakit hori non ote dagoen”

Iragan asteazkenean, Gogora Institutuko Zuzendaritza Kontseiluko bost kide independenteak hautatu zituzten Gasteizko Legebiltzarreko Justizia eta Giza Eskubideen Batzordean. EAJren eta PSE-EEren abstentzioek Pilar Garaialde Salsamendi zuzendaritzatik kanpo utzi zuten. Bera zen,... [+]


2024-09-30 | Bertsozale.eus
Eneritz Artetxe Eizagirre nagusi Hondarribian
Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako bosgarren final-zortzirena jokatu da gaur Hondarribiko Itsas Etxean. Artetxe, saioa irabaztearekin bat, final-laurdenetara sailkatu da.

Eguneraketa berriak daude