Makina bat kontu


Negutegi-efektuak kanikula areagotu du

2003ko udan izandako kanikula ez dugu luzaro ahaztuko, Europan bakarrik 35.000 hildako eragin baitzituen. Hala ere, kanikulak aukera aparta utzi zuen ikerlarien esku, hainbat gertaera hobeto ulertzeko. Zabalduta dagoen ustearen arabera berotegi-efektuak landareen hazkundea bultzatuko duela eta horrela fotosintesia areagotuko dela CO2 kantitatea murriztuz. «Usteak ustel» dio esaera zaharrak eta horixe esan digute Philippe Ciais eta lagunek Nature aldizkarian.
Ikerlari hauek sateliteek 2003ko kanikulan zehar emandako CO2ren kantitateei buruzko datuak aztertu zituzten. Gogoratu beharra dago aipatu kanikulan tenperaturak Europan 6Nk C altuagoak izan zirela 1851n jarritako errekorrekin alderatuz eta euri-kantitatea normala baino %50 gutxiago izan zela. Ciais eta lagunek diotenez, landareek hazkundea murriztu egin zuten eta ondorioz fotosintesia ere bai; beraz, CO2 maila handitu egin zen aurreko lau urteetan gertatutako jaitsiera ezabatuz.
Ondorioz, beroaldien maiztasuna handituz joaten bada, negutegi-efektua areagotu egingo da.


Defentsaren genea

Herbeheretako Wageningen unibertsitateko biokimikaria den Iris Kappers-ek zuzendutako ekipoak ingeniaritza genetikoa erabili du landareen defentsa-sistema "garbi" bat sortzeko, hau da, genetikoki aldatutako landare batek ez du bere burua babesteko pestizidarik sortzen -Bt arto transgenikoak egiten duen eran-, baizik eta etsaiaren etsaia erakartzen du, azken honek aurrekoa akaba dezan.
Science aldizkarian argitara emandako artikuluan, deus ere ez dutela asmatu aitortzen dute. Hainbat landarek, marrubi-mota batzuek eta Limako lekak, Tetranychus urticae akaroaren erasoa jasotzen dutenean, terpenoide izeneko substantzia sortzen dute eta honen bidez Phytoseiulus persimilis deituriko akaroaren etsaiak erakartzen dituzte, azken hauek aurrekoak akabatzen dituztelarik.
Iris Kappers-en ekipoak Arabidopsis thaliana deituriko landarean arestian aipatu defentsa-sistema sortzen duten geneak sartu dituzte. Egindako frogetan landare normalak eta genetikoki eraldatuak nahastuta jarri dituzte eta guztiak "akaro gaiztoaren" aurrean jarri dituzte: landare eraldatuan bi aldiz "akaro defendatzaile" gehiago erakarri dira landare normalekin alderatuz.
Hala ere, ikerketan ahulezia bat agerian geratu da, hots, landareak era iraunkorrean emititzen ditu substantzia defendatzaileak eta beraz, "akaro defendatzaileek" une batean paso egin dezakete. Horregatik aurkitu nahi dute zein den erasoaren aurrean substantzia askatzea eragiten duen genea.


Azkenak
Ortuzarrek ez du EAJko buru izaten segituko eta bidea libre utzi dio Estebani

EAJren barne prozesuan ez du bere burua aurkeztuko, nahiz eta garaile irten den orain arteko bozketetan. Itxura guztien arabera, Aitor Esteban izango da EBBko buruzagi berria.


Armagintza sustatzeko Jaurlaritzaren konpromisoa adierazi du Torres lehendakariordeak, Zedarriak-en eskaerari erantzunez

Bigarren lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburuak armagintza industria goraipatu eta zabaldu diren “aukera” berrien aurrean sektorea “babestuko” duela azaldu du. “Beste kontu bat da gutako bakoitzak izan ditzakegun posizio... [+]


Zaldibarko hondamenditik bost urtera, erantzukizunak argitu gabe eta zabortegien kontrola ezbaian

Bost urte bete dira Zaldibarren 800.000 tona zabor maldan behera amildu eta Joaquín Beltrán eta Alberto Sololuze langileak aurretik eraman zituenetik. Ikerketa judiziala amaitu gabe dago oraindik, Verter Recycling enpresak ez du ezer ordaindu zigilatze lanengatik,... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-06 | dantzan.eus
Lazkaon aspaldi galdu ziren inauteriak berpiztuko dituzte

Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]


2025-02-06 | Gedar
Autobusak antolatu dituzte ostiralean Gasteizera joateko, Maccabiren aurkako manifestaziora

Israelgo Estatuko saskibaloi taldeak ostiralean jokatuko du Gasteizen, eta mobilizatzera deitu du Palestinarekin Elkartasunak.


Berriztagarrien lurralde plana aldatu du Jaurlaritzak, eskala handiko eolikoei toki gehiago egiteko

Abenduaren 20an Eusko Jaurlaritzak planaren behin-behineko bertsioa onartu zuen eta gaitasun “baxu eta ertaineko” eremu ugari gaitasun “ertain eta altukoak” bezala ageri dira orain.


1.000tik gora sinadura, Donostiako Kristobaldegi komentua Txomiñeneko auzoarentzat izan dadin

Auzoak behar asko dituela nabarmendu dute eta Kristobaldegik beharrei erantzun ahal diela: auzo baratzeak, biltegia, kultur etxea, zaharren egoitza, eta abar.


Alternatibei zirrikitua irekitzeagatik

Zerbait egin beharra izan liteke aurtengo Argia Sarietan garaikurra jaso berri dutenen oinarria. Zapalkuntzaren, bazterkeriaren, ahanzturaren aurrean antolatzearen erabakia hartu izana. Edo ilunetik argia ateratzea, zirrikituak bilatzea eta komunitateari eskaintzea. Balio... [+]


Hondarribiarren gehiengoak alarde parekide bakarraren alde egiten du, udalaren inkesta baten arabera

Inkestatuen %45,6k alarde parekide bakarra nahiago du herriarentzat eta %65ak baino gehiagok alardearen gatazka konpontzeko herritarrek gai horren inguruko hitzaldi eta tailerretan parte hartu behar dutela adierazi dute.


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


Eguneraketa berriak daude