Bushen begirada ergela


Ez dakit asmatu dudan tituluarekin ala ondoko lerroen buruari ez ote zitzaion hobeto "Bush ergelaren begirada" etorriko. Dena den, ondo pentsatuta, berdin diola uste dut, batak zein besteak egoki mugatzen baitute esan nahi dudana. Amerikako Estatu Batuen hegoaldea indar osoz astindu duen Katrina urakanak utzitako ondorioen gain ari naiz.

Urakana berea egiten ari zen egun haietan Arthur Koestler-ek iragan mendeko hirugarren hamarkadan idatzitako Zero eta infinitua liburuan honela irakurri nuen: "Neanderthala lur azalera ageri zenean tximinoek barre egingo zuten, nonbait. Tximinoak, zibilizatuak oso, adarrez adar zebiltzan bitartean Neanderthaleko gizakia baldarra zen eta lurrerantz makurtuta. Tximinoak, bakezaleak eurak, berritsukeria errefinatuko giroan bizi ziren; Neanderthala, aldiz, mundutik zehar urrats astunekin zebilen, bere inguruan makilakada izugarriak errepartitzen. Ironikoak, tximinoek txantxa egiten zuten haien bizkar eta arbolaren gainetik intxaurrak jaurtikitzen zizkieten. Beste batzuetan ikaratu egiten ziren, eurek garbi eta osasuntsu landare eta fruituak jaten zituzten bitartean gizakiek haragi gordina irensten baitzuten eta kidekoak hiltzeraino hel zitezkeen. Neanderthalak arbolak lurreratzen zituen, harkaitzak aldatzen zituen haien betiko tokitik eta oihaneko legea hausten zuen. Tximinoen iritziz, Neanderthala historian atzerapausoa zen". Hitz horiek Miguel Unamunorenak gogorarazi zizkidaten: "Tximino antropoide batek seme gaixo bat izan zuen. Animalien eta zoologiaren aldetik zeharo gaixoa zen seme hura..."

Katrinaren arrastoari begira, tonto aurpegia jarri zitzaion lehen unean Bushi eta "Niri hau? Ez al zuen, bada, God bless Amerika?" bere buruari ziotsola zirudien. Kazetariei zuzeneko elkarrizketetan erantzuten zienean patetikoa zen presidentearen musua. Aitzakia eta zurikeria guztiak baztertuta, Michael Moorek bere web orrian Bushi eskainitako eskutitz irekian, besteak beste, helikopteroak non zeuden galdetzen zion, ironikoki.

Berriz ere naturak bere mailan jarri gaitu gizakiok. Eta ez dago bueltarik. Iazko abenduko tsunamiak gehienbat txiroak hil zituen, lurralde behartsuetan. Katrinak munduko estaturik boteretsuenean deskargatu zuen bere indarra eta askok egin dute antzerako galdera txikia: nola da posible? Baina, otoi, inork uste al du izadia baino gehiago garela? Lurrak, gu gizakiok gabe, milioika urtez iraun du bizirik eta osasuntsu. Gurekin, aldiz, arriskuan dago oreka. Ni ez nago ados, estatubatuar agintariek hondamendi honetan azaldutako jarrera arrazakeriari leporatu behar zaiola diotenekin. Ez dira naturaren haserre birrintzaileko ondorioei garaiz aurre egiteko gai izan, eta kito! Gizakiok jainko izatera jolasten ari gara aspalditik naturaren aurrean. Eta jolas horrek itsuarazi gaitu, zeharo. Eta galduarazi.

Naturak erakutsi digu, garbi gainera, gizakion botere eta gurari aseezin guztien gainetik dabilela. Gu -oraingo bizidun adimentsu bide garenok- lur azaletik desager gintezke, gure planeta hiltzeraino eraman baikenezake, baina zenbait mila urte barru lurra bere koordenada naturaletara itzuliko litzateke. Giro berrian gizakiak beranduago agertuko lirateke -agian, bospasei milioi urtera- baina (ziur nago) kide berriak gaur bezain adimentsuak balira aurki desordenatuko lukete ordena naturala. Eta ziklo berriari ekingo litzaioke.

Aipuekin jarraituz, amai dezadan Ali Baba eta berrogei lapurrak ipuineko azken berbekin, pixka bat egokituta zirkunstantzia hauetara: "Bizitzarik alaien eta itsuenean bizi izan ziren, goxotasun guztien birrintzaile, jendetzen bereizle, jauregien ezabatzaile eta hilobien eraikitzaileak bisita egin zien arte".


Azkenak
Bergarako Txapa irrati libreak 40 urte bete ditu

Martxoaren 29an ospatuko dute irratiaren 40. urteurrena, musika, literatura eta tailerrak bilduko dituen Txapa Egunarekin.


2025-02-26 | Euskal Irratiak
“Gazteon herria” sortzeko bost proposamen plazaratu ditu Xuti Gaztek

"Ipar Euskal Herria gaztez odolusten ari da". Sail berriak sortu goi-mailako ikasketetan, etxebizitza sozialak egin gazteentzat edo aisialdia euskaraz bermatu… Hamabost proposamen konkretu egin ditu Xuti Gazte ezker abertzaleko gazte antolakundeak.


Plentziako Uribe Kosta BHIko ikasle-talde batek mezu “iraingarriak, matxistak eta homofoboak” zabaldu dituela salatu dute

Uribe Kosta BHI institutuko hainbat ikaslek salatu duenez, mezu "iraingarriak, matxistak eta homofoboak" jaso dituzte Batxilergoko beste ikaskide batzuengandik. Horrez gain, gaineratu dute mezuak irakasle bati ere bidali dizkiotela eta beste ikasle batzuen... [+]


Urruñako emakumeak, matxino eta biktima

Urruña, 1750eko martxoaren 1a. Herriko hainbat emakumek kaleak hartu zituzten Frantziako Gobernuak ezarritako tabakoaren gaineko zergaren aurka protesta egiteko. Gobernuak matxinada itzaltzeko armada bidaltzea erabaki zuen, zehazki, Arloneko destakamentu bat. Militarrek... [+]


Irakasleen mezua familiei: “Grebaren arrazoiak ez dira ekonomikoak bakarrik”

Aiaraldeko hainbat irakaslek mezua igorri diete ikasleen guraso eta familiei, dagoen informazio zurrunbiloan, grebarako arrazoiak modu pertsonalean azaltzeak euren borroka eta lanuztea hobeto ulertzeko balioko dielakoan.


Fernando Valladares:
“Oparotasuna zer den birdefinituta, ulertuko dugu zer dugun irabazteko”

Biologian doktorea, CESIC Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiko ikerlaria eta Madrilgo Rey Juan Carlos unibertsitateko irakaslea, Fernando Valladares (Mar del Plata, 1965) klima aldaketa eta ingurumen gaietan Espainiako Estatuko ahots kritiko ezagunenetako bat da. Urteak... [+]


Historia militarraren kontra, eta alde

Ezpatak, labanak, kaskoak, fusilak, pistolak, kanoiak, munizioak, lehergailuak, uniformeak, armadurak, ezkutuak, babesak, zaldunak, hegazkinak eta tankeak. Han eta hemen, bada jende klase bat historia militarrarekin liluratuta dagoena. Gehien-gehienak, historia-zaleak izaten... [+]


2025-02-26 | Elixabet Etchandy
Martxoaren 8ko, emazte langileak lehen lerrora!

Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]


2025-02-26 | El Salto-Hordago
Lanaren Ekonomia
Itunpeko eskolen gainkontzertazioaren aurka eta hezkuntza publikoaren aldeko borroka

Euskal hezkuntza sistemaren itunpeko eskolen gainkontzertazioa eta zentro pribatuen umeak hartzeko gaitasuna beherakada demografikoari eta biztanleriaren klase osaketari egokitu behar dira.


Bilboko kultur zerbitzuen pribatizazioaz hausnarketa partekatua sustatu nahi dute liburuzainek

Bilboko Udalak zerbitzu publikoak pribatizatzen jarraitzen duela salatu du Bilboko Liburuzainen kolektiboak, besteak beste, kulturari loturiko zerbitzuak. Horren harira, mahai-ingurua antolatu dute martxoaren 3an Bidebarrieta liburutegian, Kulturaren pribatizazioa izenburupean.


Iruñeko Geltokiko EKOmerkatuak bost urte beteko ditu larunbatean

Martxoaren 1ean ospatuko du NNPEK-k urteurrena argazki erakusketa eta txalaparta ikuskizun batekin.


2025-02-26 | Roser Espelt Alba
Trumpen ispilua

Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]


Musker eta Tranpa

Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]


2025-02-26 | Ane Labaka Mayoz
Hatza ezpainetan

Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]


2025-02-26 | Bea Salaberri
Bretoiera

Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]


Eguneraketa berriak daude