Atzekoz aurrera, zorriak zori


2007ko otsailaren 21ean

AEBetakoa baino eraginkorrago, zorri ejertzito oso bat omen da lagun baten gutizia den etxeko arrosadian. Landare gajoen petrolioa den izerdia amerikarrek Irakekoa baino aise errazago lapurtzen dute.

Zorriak azkarrak izaki, badakite bai zein landaretan apopilo jarri eta hura jabetzerako beren morroi bihurtu. Zorriak nola arraio aurkitzen du, ordea, ostalari inozentea?

Duela ia mende erdi bat zientzialari ugariren lanak baliatuz Frantziako INRA, nekazaritza ikerketarako institutuko zuzendari izan zen Francis Chaboussosusek bota zuen teoria batek zorriaren ostalari otzanena zein izan daitekeen ulertzen lagun gaitzake. Trofobiosiaren teoria deitzen zaio eta inguruan duzun edozein agronomori galde iezaiozu, ea unibertsitatean erakutsi edo badenik ere aitatu dioten... Trofobiosia landarearen elikaduran gertatzen den desoreka bat da. Desoreka hau naturalki gerta daiteke: lehortea, tenperatura gora-behera handiak... edo gizakiak eragin dezake: ongarri gehiegi, inausketa latzak, botikak... Ondorioz landarea proteolisi egoera batean murgiltzen da, hau da, proteina eta azukre konplexuak hautsi eta izerdira igaroko diren nitrogeno sinplea eta azukre motzak ekoizten ditu. Ejertzitoka datozen izurriteetako intsektuak eta gaixotasunetako onttoek izerdi gozoena, nitrogenoa eta azukrea oparo, duten landareak aukeratzen dituzte.

Zorriaren zorriona aldatzeko, landarea berezko proteosintesi egoerara itzuli beharko litzateke, intsektu eta onttoentzako batere erakargarri ez diren proteina eta azukre konplexuak osatzera, alegia. Hau lortzeko hona trikimailu parea: baga, alga edo osinak uretan jarri eta lau-bost egunetara beste hainbeste urakin nahastuta landareak busti, biga, koipea ederki baino hobeto garbitzen duen garbikari baten ttantta batzuk uretan nahasi eta landarea, eta batez ere zorriak busti, lehenengo bustian ez bada bigarrenean zorriak hilko dira soineko argizari geruza urtu eta hilko dira.
Intsektizida gehienek landarean proteolisia edo desoreka sustatzen dute, beraien negozioa diren zorriak ugaritzeko, noski! Aurreak erakusten omen du atzea nola dantzatu, baina nekazaritzan, beste hainbat eta hainbat gaietan bezalaxe, atzekoz aurrera goazela dirudi... Zorriak zori, zorrionak!


ASTEKARIA
2005eko irailaren 04a
Azoka
Azkenak
Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


2025-02-04 | Euskal Irratiak
Euskara hutsezko haurtzain-etxea irekiko dute Aiherran

Nafarroa Beherean, Aiherrako 'Beltzegitea' etxean kokatuko da Eguzkilore haurtzain-etxe berria. Euskara, natura eta motrizitate librea oinarri harturik, heldu den apirilean hasiko dira zerbitzua eskaintzen.


Iñigo Cabacas Herri Harmaila
“Jazarpena azken urte eta erdian areagotu da”

Iñigo Cabacas Herri Harmaila taldea eta Athleticen arteko harremana nahaspilatuta dago azkenaldian. Iñigo Cabacas Herri Harmailako Iñigorekin hitz egiteko aukera izan dugu astelehenean.


Haurrek Debako liburutegian jasaten duten bazterketaren aurrean esku hartzeko eskatu diote Jaurlaritzari

Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]


2025-02-04 | Gedar
Hilaren 21ean epaituko dituzte hiru lagun Gasteizen, etxegabetze bati aurre egiteagatik

Lau urte eta erdira arteko kartzela-zigorrak eta 25.000 eurorainoko isunak eskatzen dituzte auzipetuentzat. Duela lau urte, etxe-kaleratze bat gelditzen saiatu ziren Herrandarren kalean.


2025-02-03 | ARGIA
AEBen muga-zerga berriei erantzuten hasi dira Txina, Kanada eta Mexiko

Donald Trumpek agindutako muga-zergak indarrean sartu dira: Kanadak eta Mexikok %25ekoak izango dituzte eta Txinak %10ekoa. Kanadak zifra bereko arantzelekin erantzungo du. Mexikok arbuiatu du AEBko Gobernuak esan izana organizazio kriminalekin loturak dituela herrialde horrek... [+]


Nafarroako zubiak betetzera deitu du Sorionekuak mugimenduak maiatzaren 10erako, euskararen alde

"Etorkizuneko zubiak" eraikiz, azpimarratu dute "garai nahasi hauetan" euskararen aldeko aldarriak ozen entzun behar direla aurrerantzean: "Bada garaia euskarari dagokion tratamendua, lekua, emateko".


2025-02-03 | ARGIA
160.000 pertsona baino gehiago irten dira kalera Berlinen, eskuin muturrari “suhesia” jartzea aldarrikatzeko

Larunbatean hamarnaka milaka herritar manifestatu dira Berlinen eta Alemania osoan. Otsailaren 23ko hauteskunde orokorren atarian, gainontzeko alderdiei eta bereziki CDU alderdi kontserbadoreari exijitu diete AfD eskuin muturreko alderdiarekin harreman oro eteteko.


2025-02-03 | Estitxu Eizagirre
Ezkeltzun ez dutela eolikorik jarriko jakinarazi dio enpresak Zizurkilgo Udalari

Green Capital enpresak ahoz jakinarazi dio Zizurkilgo Udalari Ezkeltzuko proiektua "behin betiko bertan behera uzteko erabakia". Udalak positibotzat jo du erabakia, "zalantza handiak sortzen baitzituen ingurumenari, paisaiari eta ondareari eragingo lizkiokeen... [+]


LGBTIQ+ komunitateak Argentinako kaleak bete ditu Mileiren aurka

Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.


Greenpeace-k Guggenheim museoan Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu du

Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.


2025-02-03 | Nicolas Goñi
Jendez hustutako landa eremuetara basabizitza ez da uste bezala itzultzen

Munduko landa eremu periferikoetan 4 milioi kilometro koadro laborantza lur abandonatu dira azken 75 urteotan. Orain arte arrazoi ekonomikoengatik uzten baldin baziren nagusiki, gerora, klima aldaketak ere horretara bideratuko ditu geroz eta gehiago. Bioaniztasuna babesteko xede... [+]


2025-02-03 | Ahotsa.info
Arrotxapeak aurre egin dio ultraeskuinaren probokazioari

Vox alderdi faxistak Iruñeko Arrotxapea auzoan "informazio-mahai" bat jartzeko asmoa iragarri zuen, eta "kaleetan faxistarik nahi ez duen" langile-auzo anitz baten gaitzespenarekin egin dute topo. Berriozarren ere izan dira VOXekoak, eta bertan ere... [+]


Eguneraketa berriak daude