Makina bat kontu
NASAren X izpiko Rossi deituriko teleskopioarekin ari dira behaketak egiten eta leherketaren lehen minutuetan neutroiek igorritako X izpien oszilazioak Lurreko uhin sismikoen oszilazioen antzekoak direla ikusi dute. Horrela, oszilazioak aztertuz neutroi-izarren egitura hobeto ezagutzea espero da.
Izar hauek supernobetako izar baten nukleoak bere erregai guztia agortzean sortzen dira. Horrela antolatutako neutroi-bolak dentsitate izugarria du; esaterako, Eguzkiak dentsitate hori izanez gero 16 kilometroko diametroa baino ez luke izango.
Neutroi-izar batzuk, magnetare deiturikoak, oso eremu magnetiko bortitzak inguratuta daude, Lurrak duena baino milaka batzuk handiagoz. Batzuetan eremu magnetikoak deformatu dezake izarren gainazala.
Bitxia da abenduaren 27ko leherketaren soinua mailuak kanpaia jotzean ateratzen duenaren antzekoa izan dela.
Hiru eguzkiren inguruan osatutako planetak galdera askori erantzun beharra eragin die ikerlariei. Astronomoek jakin badakite bi edota hiru izarreko sistemak izar bakarrekoak baino arruntagoak direla, baina egun exoplanetak detektatzeko dauden teknikekin oso zaila da izar batzuetako sistemetako planetak detektatzea.
Konackik Hawaiiko Keck teleskopioarekin HD 188753 sistema hirukoitza detektatzeko sistema berri bat erabili du. Hark izar baten inguruko planeta grabitate-indarrari esker detektatu du eta horrela topatu du planeta den gas-bola erraldoi honek, eguzkiari bira bat emateko hiru egun eta erdi behar dituela. Planeta mota honi "Jupiter beroa" deritzo eta izarretik urrutira osatzen dela pentsatzen da, beroa hain handia ez den lekuan, izotzezko gune batetik abiatuz. Hala ere, kasu honetan izar batekiko beste bi izar biratzen ari direnez, sistema hauei buruzko galderak erantzun nahian dabiltza ikerlariak. Horretarako datozen urteetan 450 izar aztertu nahi dituzte ea eguzki askotako planeta gehiago topatzen diren eta horien formazioa ulertzen den.
EAEn, energia berriztagarriko instalazioak non jarri daitezkeen biltzen du Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialak (LPS). Plana osatuta dago, eta laster onartuko dute. Alabaina, zenbait adituk hutsuneak dituela ohartarazi dute, tartean, Gorbeialdeko Herri... [+]
UEUren 53. Udako Ikastaroak izango dira aurtengo udakoak. Zein jardunaldi eta ikastaro izango diren jakinarazi berri dute. Matrikulazioa aurrerago, maiatzean.
Ane Labaka Mayoz bertsolari eta idazleak ‘Hezur berriak’ (SUSA, 2025) poesia liburua plazaratu berri du. Bertan, amatu aurreko eta ondorengo hilabeteetan bizitako beldurrak, ilusioak, biolentziak, presio sozialak, erruak, pozak eta nekeak bildu ditu.
Irati Aizpurua Alquezar abokatuak zuhurtziaz erantzun ditu ARGIAren galderak, eta testuinguru juridikoa eman digu, Debako udal liburutegian gertatzen denaren inguruan. Elkarrizketa zabal batean berriki kontatu dugunez, 2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur... [+]
HAPOn etxebizitza turistikoak arautu eta mugatzeko aldaketa puntual bat egin arte eten egingo da herrian gisa horretako etxe gehiago irekitzeko aukera. Alokabiderekin hitzarmen bat egin duela ere iragarri du udalak, etxe hutsak alokairuan jartzeko.
Palestinako Ilargi Gorria larrialdi zerbitzuak baieztatu du gorpuei eginiko autopsiak erakusten duela soldadu israeldarrek tiro egin zietela medikuei. Hil aurretik osasun langileetako batek soldaduek eraso egin zien unea grabatu zuen mugikorrarekin, eta bideoan ikus daiteke... [+]
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariaren bidez ezagutarazi da Cañaveras Solar enpresak egingo duela zentrala. Cañaveras Solar enpresaren zuzendaria Rafael Benjumea da, oligarkiako Benjumea familiako kidea. 15 milioi eurotik gorako kostua izango du proiektuak... [+]
“Etapa berri baten hasiera” eta “historikoa” moduko hitzekin aurkeztu du Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Sailak Euskal Eskola Publikoa Eraldatzeko I. Plan Estrategikoa, Eusko Legebiltzarrean. Edukiak oraindik ontzeko eta zehazteko daudela, plana hamar... [+]
Bost greba egun deitu dituzte apirilerako, "lanez gainezka" daudela eta giza baliabide eta material "oso murritzak" dituztela argudiatuta. ELA sindikatuaren esanetan, udalak "ez du mugimendurik egin nahi".
Osakidetzan egun, ez dago bermatuta euskarazko zerbitzua. Zerbitzu gehienetan ez dago hizkuntza irizpiderik eta herritar euskaldunek bere burua nabarmendu beharra daukate, egoera oso zaurgarrian, euskarazko zerbitzua jaso ahal izateko.
ELA, LAB, ESK, STEILAS, CGT-LKN, CNT, HIRU, EHNE eta ETXALDE sindikatuak, Sarek abiatutako Gotzon SOS kanpainara batu dira. 2019an antzeman zioten gaixotasun genetiko sendaezina 68 urteko preso politiko bilbotarrari. Sindikatuek gaixotasun larriak dituzten presoak kartzelatik... [+]
.jpg)
Astearteko greba egunak %100eko jarraipena izan du, sindikatuen arabera. Hilaren 11rako eta 15erako deituta daude beste bi lanuzteak. 335 langile kaleratu nahi ditu Japoniako pneumatikoen multinazionalak Basauriko (Bizkaia) plantatik.