Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 16an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.


Ahozkotasuna eta irakaskuntza hitzaldi sorta

Nafarroako Unibertsitateak antolatu du Ahozkotasuna eta irakaskuntza izeneko ikastaroa. Hainbat hizlari eta hainbat gai jorratuko dute, beti ere, irakaskuntza alorrean ahozkotasunak duen garrantzia nabarmenduz. Hizlarietako batzuk dira: Joxerra Garzia, Jon Kortazar, Juan Kruz Igerabide, Asier Barandiaran eta John Foley. Ikastaroa irailaren 5etik 9ra izango da eta Kazetaritza, Irakaskuntza, Komunikazio eta Psikopedagogia alorreko jendearentzat da batik bat.


Xuxen-en bertsio berria sarean zabaldu

Eleka ingeniaritza linguistikoak Xuxen zuzentzailearen bertsio berria garatu du. Euskaltzaindiaren, Elhuyar Fundazioaren eta Euskaldunon Egunkariaren iturriak erabili dituzte datuen eguneratze eta egokitze lanak egiteko. Aurreko bertsioak bezala, Eusko Jaurlaritzaren webgunetik (euskara.euskadi.net) jaitsi daiteke.


Don Kijote Mantxako euskara batuan

Pedro Berrondok itzuli zuen Miguel de Cervantesen liburu famatua (Don Kijote Mantxako) eta orain euskara batura moldatu dute berau Kristi Bengoetxeak eta Joseba Berriotxoak. Hiria argitaletxeak Mantxako Don Kijote izenarekin argitaratu duen bertsio honetan Cervantesen liburu ezagunena gaur egungo euskarara moldatzen ahalegindu dira bi egileak. Miguel de Cervantesek Eredu nobelak izeneko bilduma ere osatu zuen eleberri laburrekin eta Hiria argitaletxeak horietako sei eleberri euskarara itzuli ditu. Lan hori Lukax Dorronsoro itzultzaileak egin du. Itzulpen edo moldaketarik ez, baina euskarari buruzko liburu gehiago argitaratu ditu Hiriak: Aitor Aranak idatzitako Hegoaldeko goi-nafarrera. Itzarbeibarko aldaera hiztegia eta Artaxoako euskara iruzkin eta hiztegia.


UEUk bost liburu argitaratu ditu

Udako ikastaroak egiten ari zirenean, Iruñeko Larraona ikastetxean, aurkeztu zituzten lan hauek: Izaskun Aldezabalen Hizkuntzalaritza konputazionala, Txelo Ruizen Sistema digitalen diseinu hastapenak, Mikel Mesonerren Ikerketa-proiektuak lantzeko teknikak, Jose Valenciaren Psikologia Politikarako sarrera eta Ruben Ansolaren Elastikotasunaren teoria eta materialen erresistentzia.


Donostian, Ezabaketa Egunean aritzeagatik zigortuak

Iazko azaroan Ezabaketa Eguna egin zuen Euskal Herrian Euskaraz elkarteak Donostian. Autobus geltokietan egoten diren gaztelaniazko iragarkiak ezabatu zituzten eta ondorioz, aurtengo martxoan bi kide epaitu zituzten. Orain, zigorraren berri jaso dute: 356,81 euroko kalte ordaina eta sei eguneko tartean lokalizatzeko moduan egon beharra. Ezabaketa Egunean parte hartu zutenek honakoa salatu nahi zuten: Donostiako Udalak hizkuntz erabilerarako udal ordenantzak ez betetzea, hizkuntz eskubideak ez errespetatzea eta euskaldunak bigarren mailako herritartzat hartzea.


Azkenak
2024-11-14 | Gedar
Hamabi urte bete dira Amaia Egañak bere buruaz beste egin zuenetik

2012ko azaroaren 9an egin zuen bere buruaz beste Barakaldon, etxegabetua izan behar zuenean. Ordutik, Barakaldoko beste 2.400 familia bota dituzte euren etxeetatik. Asteartean bertan, familia bat etxegabetu zuten Astrabuduan.


Elon Musk Gobernu Efizientziarako Departamentuko buru izendatu du Trumpek

Munduko pertsonarik aberatsena da Musk, Forbes-en azken sailkapenaren arabera. Vivek Ramaswamy politikari eta enpresa-buru kontserbadorea izanen du bere ondoan, kargua betetzeko. "Erreforma estrukturala" bideratzekoa dute, gobernuarentzat "inoiz ikusi gabeko... [+]


Silikosi epidemia: kasuak biderkatu egin dira sukalderako harri-artifizialaren ondorioz

Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.


2024-11-13 | Julene Flamarique
Iranen heriotza-zigorra jaso duen Pakhshan Azizi feminista kurduaren espetxekideek justizia eskatu dute

2023ko abuztuaren 4an atxilotu zuten etxean Teherango Inteligentzia Ministerioko agenteek. Desagerrarazi eta gero, fisikoki nahiz psikologikoki torturatu zuten Evingo espetxean. Orain heriotza-zigorra ezarri diote, eta espetxekideek haren aldeko defentsa eskutitza argitaratu... [+]


Mamutak ehizatzeko teknika

Berkeleyko unibertsitateko (Kalifornia, AEB) arkeologo talde baten arabera, ezkerreko irudian ageri den eszena ez litzateke zuzena. Hau da, gizakiek ez zituzten lantzak jaurtitzen mamutak eta beste ugaztun handi batzuk ehizatzeko. Horixe zen orain arte zabalduen zegoen... [+]


Sexu erromanikoa

Zamora, X. mendearen amaiera. Duero ibaiaren ertzean eta hiriko harresietatik kanpo Santiago de los Caballeros eliza eraiki zuten. Eliza barruko kapiteletan askotariko eszenak irudikatu zituzten, besteak beste, eduki sexualak zituztenak: orgia bat, emakume biluzi bat gizon baten... [+]


2024-11-13 | Julene Flamarique
Absolbitu dituzte Espainiako futbol selekzioaren zaleak jazartzea leporatu zieten Indar Gorriko kideak

2022ko urrian Iruñeko Sadar futbol zelaian jokatu zen Espainiako eta AEBetako emakumezkoen futbol selekzioen arteko partiduko zaleak iraintzea eta jazartzea leporatu zizkioten hainbat laguni. Epaiketa egin berri da eta akusatuak absolbitu ditu Iruñeko Zigor Arloko... [+]


Donostian mobilizazio arrazistak bultzatzen dituen Telegram kanalaren erreplikak sortu dituzte Gasteiz eta Iruñerako

Lo Que no te Cuentan de Vitoria eta Lo Que no te Cuentan de Pamplona Telegram taldeak sortu ditu Lo Que no te Cuentan de Donosti taldearen administratzaileetako batek berriki. Gasteizko kontuak ez du jarduerarik momentuz, baina Iruñekoak 500 jarraitzailetik gora ditu eta... [+]


2024-11-13 | Julene Flamarique
Errekonozimendurako bidean: torturari buruzko III. Nazioarteko Konferentzia iragarri du Nafarroako Torturatuen Sareak

Nafarroan torturatutako ia mila pertsonaren errealitatea eraldatzen hasi berri dela azaldu du antolakuntzak. Nafarroako torturaren biktimen lehen aitortza ofiziala aurtengo apirilean egin zen, eta oraingoa antzeko prozesuetatik igaro diren beste torturatuekin eta gaian aditu... [+]


2024-11-13 | Gedar
Amiantoak eragindako minbiziak gora egin du Europar Batasunean

Eurostaten arabera, 2013tik 2021era bitartean, 13.530 kasu erregistratu zituzten Europar Batasunean. Teorian 2005ean debekatu zuten amiantoaren erabilera, baina mesoteliomaren sintomak ez dira agertzen hamarkada asko igaro arte. Amiantoagatik 700 pertsona baino gehiago hil dira... [+]


Gorputz hotsak
“Bidea moztu da eta hutsune batean gaude”

Igeriketa, patinetean ibiltzea eta irakurtzea gustuko ditu Leire Manzanares Etxeberriak (Donostia, 2005). Garapenaren nahasmendua dauka eta Zereginak Ikasteko Gelan (ZIG) dago. Gurasoekin batera informazioa bilatzen aritu da ikasten jarraitzeko aukerak aztertzeko, baina oztopoz... [+]


Betharramen jasandako indarkeria fisiko-sexualaren biktimak eta ikastetxeko ordezkariak, aurrez aurre

Biarnoko Lestelle-Betharramgo ikastetxe katolikoan ikasleek urtetan sufrituriko indarkeria fisikoa eta sexu-abusuak argitara eman ostean, biktimen eta Betharramgo kongregazioko ordezkarien lehen topaketa lotu dute, biktimei entzutea helburu. "Betharram ez da libratuko... [+]


Kronika: Artea eta politika
Hoberena etortzeko dago-eta

Eguneraketa berriak daude