Euskararen inguruko albiste laburrak


2021eko uztailaren 19an

Euskararen Erakunde Publikoa hasi da irakaskuntzaren diagnosia egiten

Ipar Euskal Herriko irakaskuntzan euskararen egoera aztertu nahi du Euskararen Erakunde Publikoak eta diagnosiaren zati bat aurkeztu berri du. Euskaraz aritzeko gero eta irakasle gehiago eta gero eta ikasle gehiago ari dira euskaraz edo euskara ikasten. Dena dela, datuak xehetzen hasiz gero badira ahulgune handiak. Esate baterako, Lapurdiko kostaldean euskarazko irakaskuntza pattal dabil. Ipar Euskal Herrian D ereduan ikasleen %4,3k ikasten du; Angelun %1,1ak eta Baionan %2,5ak. Bigarren ahulgunea kolegio eta lizeoetan dagoela dio diagnosiak. Ama eskolako ikasle kopuruekin alderatuz, kolegio eta lizeoko kopuruak oso murritzak dira. Diagnosia bukatu eta abiapuntu hartuta, 2006ko ikasturterako neurriak jarri nahi dituzte abian. Lehentasuna kolegio eta lizeoetan eta kostaldean euskarazko irakaskuntza bultzatzea izango dira.


Bertendonako itxialdia bertan behera

Otsailaren 22an hasi zuten itxialdia Bilboko Bertendona ikastetxean euskara eskakizuna ez lortzeagatik egonkortasuna galdu zuten 157 irakaslek. Lehengo Hezkuntza sailburuarekin, Anjeles Iztuetarekin, ez zuten inolako akordiorik lortu eta orain, legegintzaldi berriko Hezkuntza sailburu berriarekin, Tontxu Camposekin, hitz egin dute. Sailburuari elkarrizketarako jarrera ona nabari diote itxialdiko irakasleek eta beraz, gaiari buruzko hausnarketa lasai egin dezan itxialdia bertan behera utzi dute. Tontxu Campos uztailaren amaierarako arazoaren inguruko erantzuna ematekoa da.


Bost euskaltzale atxilotze agindupean

Gernikako epaitegiko epaileak uztailaren 12ko data duen jakinarazpena bidali die bost euskaltzaleei. Bost lagun hauek eta beste hamar euskaltzalek otsailaren 2an, Gernikako epaitegian, epaiketa batean Euskal Herrian Euskaraz kantua abestu zuten hizkuntz eskubideak ez zirela errespetatu aldarrikatzeko. Ekintza horregatik hamabost lagun zigortu zituzten eta orain horietako bosti atxilotze agindua iritsi zaie.


Plataforma per la llengua-k Estatutu berrirako proiektua kritikatu du

Kataluniako Parlamentuan Estatutu berrirako proiektua eztabaidatzen ari dira eta katalanaren alorreko hainbat zehaztapen egin dituztenean, Plataforma per la llenguak, Kataluniako hizkuntz eskubideen aldeko elkarte garrantzitsuak, kritikatu egin du. Estatutu berrian katalanen hizkuntz eskubideak bermatzeko beharrezkoak diren alor klabeetan aurrera baino atzera egingo dela adierazi du Plataformak. Adibide moduan, merkatuan aurki daitezkeen produktuen etiketetan agertu beharreko hizkuntzena hartu dute. Orain arteko legeen arabera, Kataluniako bertako enpresak zein kanpokoak Katalunian saltzeko katalanez etiketatzera derrigortuta zeuden. Oraingo proposamenaren arabera, Katalunian fabrikatzen dutenak baino ez dira aipatzen. Gainera, botere publikoek etiketa katalanez jartzea «sustatu» behar dutela dio proposamenak, eta ez derrigortu.


Nahasi datoz normalizazioaren urak

Kontraesanez josita datoz normalizazio politikoaren urak eta ez da erraz antzematen labirintoan aurrera egiten denik. EHAKren aurkako ekinbide judizialak datoz alderdi honek Euskal Legebiltzarrerako hauteskundeetan erakutsi zuen arrakasta eta hiru hilabete geroago. ETAk Boroan jarri ditu lehergailuak, bere azken jardun lerroari jarraiki. Batasunak Elkarriren ekimenetan ez duela parte hartuko iragarri du, erakunde honi danbateko publikoa emanez, eta Jose Luis Rodriguez Zapatero gobernuburuak bere garaian erakutsitako ekimena gero eta inguratuago dute PPk eta PSOEko zenbait sektorek. Edo hala dirudi behintzat. Poztekoa Javier Balza Herrizaingo sailburuarena izan da, harritzekoa ez bada izan ere, adierazgarria bai. El Correo-ri eskainitako elkarrizketan gatazka bortitza elkarrizketa prozesu batez amaitu behar dela onartzen du orain bi urte ETArekin ez zegoela ezer hitz egiterik tinko agertzen zuenean. Bake prozesua ETAren su-etenik gabe hasiko dela iritzi dio Balzak eta su-etena prozesuaren ondorio izango dela azpimarratu du.


Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Eguneraketa berriak daude