Aitor dut aspaldion telebista dezente ikusten ari naizela, komeni dena baino gehiago, ziurrenik. Ez naiz aitzakia bila hasiko, bestela zertarako aitortu? Utzi esaten, hori bai, etxean ordu asko igarotzea tokatu zaidala egunotan eta batzuetan zaila egiten dela telebista bere horretan, kieto uztea. Ezinbesteko bihurtu dugun gailu honekin harremana sakontzean, ezinbestean kate ezberdinen programazioarekin egin dut topo -talka esan beharko nuke-, eta bertan musikak duen presentzia eta tratamendua ikusi ahal izan dut. Aurreko iruzkinen batean aztertu nuen, zeharka bazen ere, gai honek gogora ekarritakoak, baina utziko didazue zera honetan zertxobait gehiago sakontzen.

Kopuruari dagokionez, musikak garrantzi handia dauka medio honetan. Publizitate gehiegizkoari erreparatzea besterik ez dago horretaz ohartzeko. Musikak gero eta presentzia handiagoa dauka iragarkietan, askotan diskoak saltzeko biderik motzena bihurtuz. Bestalde, berez musika ardatz duten programak ez dira asko, ez bada bideoklipak bata bestearen atzetik eta inongo jakinmin kulturalik gabe jartzen dituzten saio horiek. Hauek ere, beti ere debaldeko kateez ari, ez dira asko, eta gehienetan multinazional erraldoien menera daude erabat, hortik kanpo mugi daitekeen musikagintzari zirrikiturik txikiena ere itxiz. Saio hauez gain, ditxosozko zerrendak behetik gora errepasatzen dituztenak daude. Zerrenda hauek batzuetan diskoen salmenten datu errealei dagozkie, beste batzuetan saioa kudeatzen duten entrepresaren zerrenda propioa dira, eta beste batzuetan saioa beraren jabeek ikus-entzuleekin interakzioan atondutakoak, gutxi-asko. Hierarkia hainbeste maite duten programa hauetan ere bideoklipek dute pisu handien, tarteka-marteka talde batzuren aktuazioak sartzen dituztela. Esan gabe doa kantu bakarreko emanaldi hauek ez direla benetako zuzenekoak ia inoiz. Play-backaren formatuan eginiko antzerkiak baino ez dira, askotan ordainpeko sasi-musikariak lagun dituztela. Musika zerbait bizia izaki, eskertzekoa litzateke musikaren "kontserbalizazio" hau alboratu eta benetako zuzenekoen aldeko apustua egitea. Baina noski, horrek arriskua eta benetako lana dakar berarekin, eta hori ez dago modan. Jakina, sukaldaritzan bezala, ongi egindako gauzek bere denbora eta trataera behar dute, baina horren aurrean askok nahiago dute fast-food errazera jo, postretarako opil industrialak irentsiz. Musikan ere halaxe, zoritxarrez.

Eta nahi gabe kantitatea aztertzetik kalitatera pasa naiz, telebistan musikak duen trataera haztatzera, alegia. Kantu soltea azken muturreraino ustiatzeko saiakera despotikoa bizi dugu egun: singlekrazia, nahiz hau nik asmatutako hitza den. Pornografia musikal hau irrati gehienetako legea izanagatik, telebistan singlekraziaren balioa biderkatu egiten da berehala, izan ere, irudia sartzen da jokoan, eta hortik atera kontuak: silikonak akordeak baino gehiago balio du, titi-ipurdiak sentimenduen gainetik; musikaren banalizazioa, arimaren ezabaketa, edukinen hustea, arte musikalaren bazterketa.

Produktua beste edozeren gainetik. Horixe da egun daukaguna eta egiazki zaila dirudi epe laburrean hori galgatzea. Ez dastatu: irentsi.

Zorionez, baina, beste musika mota bat badago, bihotzetik bihotzera doana eta musikariak eta entzuleak badakiena nola tratatu. Nahiz eta hori telebistan ezkutatu egingo diguten luzaroan. Bakoitzaren lana da diktadura honetatik kanpo bere arima musikalaren gosea asetuko duten hori bilatzea. Eta askotan erraza ez bada ere, esker oneko esfortzua da, zin dagizuet.