Edorta Agirre: «Kaka jaten badugu, kaka izango gara»
- Euskaldunon Egunkarian eta ondoren Berrian kaleratu dituen artikuluengatik egin da Edorta Agirre ezagun. ETBrentzat ere egin izan ditu gidoiak. Gainera, lau libururen egile ere badugu, Gaiak argitaletxearen eskutik plazaratu duen Euskal sukaldaritzaren antropologia azkena. Gizon zuzena bezain sakona da Edorta, eta garbi aitortzen du liburuaren izenburuarekin ez dagoela batere konforme, antropologia hitza baino, «panorama xumea» maiteago duelako. Nolanahi ere, Euskal Herrian Historiaurretik gaur arte elikadurari dagokionez egin dugun ibilaldiaz dihardu bere lanean, eta horren gainean mintzatu gara sukaldaritzaren aztertzaile porrokatu honekin.
Transformazioa era orokorrean hartzen dut, bai Arzaken edo hor aurreko tabernan egiten dena, bai etxekoandreak edo gizonak etxeko zuloan egiten dutena. Horretarako erosketak egin behar dira, eta horri dagokionez kontuan hartzen ditut nola aukeratu behar den elikagaia, zein faktorek baldintzatzen duten erosketa hori, gustuak, patrika, psikologiak... Orain itsasoko arraina bukatu da, jada piszinako arraina baino ez dugu jango, medizinako oilaskoa jaten dugun bezala... Hori da gustatzen zaidana, gauza bere osotasunean ikustea. Hau nire hobby-a da, itzulpenen bitartez irabazten dut alpistea. Eta hobby-ari dagokionean, ikuslea naizela esan daiteke. Ikusle kritiko bat. Elikaduraren kritikoa. Izan ere, kaka jaten badugu, bada, kaka izango gara.
Euskaldunok jaki nazionalik ez omen dugu. Zer dugu?
Itsastarrek ere pobrezia bera al zuten?
Gehientsuenak pobre eta batzuk aberats?
Dena den, sua egiten asmatu zutenei zer edo zer zor diegu, ez da hala?
Historian aurrera jarraitu beharko dugu. Finisterrera joatea edo Santiago Bidea egitea bezala ezagutzen den hori dela-eta, kanpokoek euskal jendearengan izan zuten eragina oso garrantzitsua izan omen zen.
Beraz, hasiera batean gure arbasoek zer zuten?
Jateko hainbeste komeri pasatako herrian, noiz hasi zen euskal sukaldaritzaren ospea?
Zein ezaugarri zituen sukaldaritza berri horrek?
Eta zure ustez zein da euskal gastronomiaren etorkizuneko egoera? Nora goaz?
Ardatzean haur filosofia izango duen Galdera Basatiak podcastak, ez alferrik, haur filosofia tailerretan barneratzeko asmoa du. Horixe hitzeman digu Iñigo Martinezek lehen atal honetan. Podcastaren zimenduak ezarri dizkigu, markoa marraztu, eta, batik bat, haurtzaroaz... [+]
Guardian Llodio fabrikako behargin gehienek epaitegira jotzeko bidea bertan behera utzi ondoren, multinazionalak lortu du nahi zuena: enpresa errentagarri bat ixtea erabateko inpunitatearekin. Ez da egun batetik bestera sortutako estrategia, eta bide luzea izan arren, erabat... [+]
Testu hau balorazio bilera baten ondorio dela esan genezakeen agian. Ordea, balorazio bilerek sarritan uzten dute aho zapore lehor eta gazi-gozoa. Astearte arratsalde eguzkitsu bat da. 16:53. Balorazio bilerara konektatu, eta erabaki dugu limoizko karamelu bana sartzea... [+]
Aurtengo Lokizaldeako Euskararen Eguna Murieta herrian ospatu dute, larunbatean, goizean hasi eta ordu txikiak handitu arte. Zita garrantzitsua eta gozagarria da Nafarroako Lizarra ondoko eskualdeko euskaltzaleentzako.
Komunitateari buruzko artikulu segida honekin hasi nintzenean, Antoine eta Antoine zeuden etxean, gazta-ganbara hutsik zegoen, hiltegirako bueltak asterokoak ziren eta hiru egunetik behin egiten genuen gazta. Hau idazten hasi naizenerako, Picardieko lagunak jaioterrira joan... [+]
Sugea entzun eta leku lehor bat etorriko zaio burura askori, narrastiek beroa behar dutela ondo barneratua baitu gizakiak. Suge guztiak ez dira berdinak, ordea; denek ez dituzte baldintza berak gustuko, eta horri esker dago, besteak beste, dagoen dibertsitatea. Bakoitzak bere... [+]
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Gasteizko Basaldea etxaldean dago kokatuta Soilik nekazaritza birsortzaileko proiektua, Abetxuko auzoan, eta Jaime Garcia, Joseba Vigalondo eta Javier Chaves dira bultzatzaileak. “Lehen sektorean, eredu agroekologikoan inkorporazio berriak bultzatzea da gure helburua,... [+]
Argentinako Abokatuen Gremioa erakundean egiten du lan Laura Taffetanik (Buenos Aires, Argentina, 1963). Gobernuaren errepresioa pairatu duten maputxe ugarirekin lan egin du azken urteetan, eta Askapena antolakundeak antolatutako topaketa antiinperialisten barnean izan da Euskal... [+]
Iragarrita zegoen moduan, Bilboko Errekalde auzoko Etxarri II gaztetxea hustu du Ertzaintzak 9.00etan abiarazi duen operazioarekin. Arratsaldean protesta manifestazioa egingo dute auzoan, 19:00etan Amezolako tren geltokitik abiatuta.
Ezbeharra ostegunean gertatu da eta SOS Nafarroak 16:00 orduak jotzear zirela jaso du haren berri. Medikua, anbulantzia et Foruzaingoa bertarako dira, baina ezin izan dute gizona suspertu eta bertan hil da.
Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]