argia.eus
INPRIMATU
Landareak: Argiaren premia
Jakoba Errekondo 2021eko uztailaren 16a

Fotosintesia medio landareek argiaren energia erabiliz bere elikaduraren mundu konplexu hori osatu eta borobiltzen dute. Animaliok, ordea, bizi eta aurrera egin nahi badugu beste bizidunak, landare edo animalia, akabatu eta jan beste erremediorik ez dugu. Urteko egun luzeenak eta gau motzenak ditugu oraingo hauek, udako solstizioa, alegia. Landareek udaberriko izerdi berriarekin pujak eta hostajea zabaldu dituzte, lurretik hartzen dituzten elikagaiak eraldatuz jaki bihurtzeko jo eta su lanean ari diren ikaragarrizko olak. Urteko sasoi beroenaren mugan, ur exkaxiak ekarriko duen geldialdi gogaikarria arintzeko azalpea ondo hornitu behar dute.
Gogaikarriari irrifarrez zeharbegiratuko diote batzuk, gereziondoak eta marrubiak adibidez. Gauean, fotosintesiaren olak atseden hartzen duenean ere pakerik ematen ez duen bero-lama harroa etortzen denerako urteko lan garrantzitsuenak burutuak dituzte: loretu ziren, fruituetan haziak ondu eta birigarro, zozo, eskiñoso, mika eta abarrek begiz jotzeko gorri-gorri pronto dituzte. Hegazti jende honek gu konturatzerako harrapatuko dituzte, heldu ahala onenetik onenera, gozoenak aukeratuz... Gero haziak inguruan hedatzeko, bakoitza bere zirin dosi egokiarekin, ernetu behar duenerako ongarrituta pronto. Hegaztiari berari ere komeni baitzaio gereziondoa ugaritzea...
Guk gereziak kutxatxo eproposetan bakarrik ezagutzen ditugu. Garbi. Jan ere hala egiten ditugu, garbi, baina hegaztiek utzitako erreuxak direnik pentsatu ere egin gabe. Eta hezurrak zabalduko lituzkeen gure zirin-simaurra basoan zabaldu beharrean kutsadura besterik sortzen ez duten pila ikaragarrietara bideratzen ditugu estolderietan barna. Natura kontrolatzen dugulakoan... bere espezieaz beste egiten ari den bakarra da geure hau... Argi-egun hauetan argitu beharko genuke burua, baina... Solstizioko festaren oinarria ezagutzeko besterik ez bada ere...