Araba Euskaraz 2005. Aresketa ikastola osasuntsu, euskara ez hainbeste


2021eko uztailaren 19an
Aresketa Ikastola orain 27 urte sortu zen, euskara eta euskal kultura kezkabide zuten guraso batzuen ekimenez. Mendiko Lagunak mendi taldeak utzitako areto batean egin zituen lehen urratsak Aresketak. Ikasle kopuru txikia, baldintza kaskarrak eta administrazioaren oztopoak gainditu behar izan zituen hasieran. Haatik, hainbat urtetan saiatu izanak eman du fruitua. Egun, 2 eta 16 urte bitarteko hezkuntza proiektuari helduta 427 haur biltzen dira egunero Aresketako zentroan. Horrezaz gain, Amurrioko Udal Haurtzaindegia ere kudeatzen du Aresketak.


Aresketa Ikastola eta Araba Euskaraz

Hirugarrenez antolatuko du Aresketa Ikastolak Araba Euskaraz jaia. 1986an lehenengo eta 1996an ondoren, beste hainbat taldek lagunduta, ikastolen eta euskararen aldeko jaiak hirugarrenez bisitatuko du Amurrio.


Araba Euskarazi eskean

Hiru helburu nagusi izango ditu aurtengo Araba Euskarazek. Batetik, Haur Hezkuntzako umeentzako egoitza egokia eraiki nahi dute Aresketan. Horrezaz gain, jolasleku estali bat ere behar dute. Azkenik, Arabako euskararen egoera itzuli nahian, euskaldun orori laguntza eskatu nahi die Aresketak, Arabako lautadetan euskara arlo guztietan bizi dadin.


Zirkuitua bete ekitaldi

Aresketakoek ekitaldi erakargarri askoko zirkuitua prestatu dute. Euskaraz jarduteko makina bat jolas eta saio izango da. Kilometro eta erdiko ibilbide laburrean bi gune izango dira, Juan de Urrutia parkean, erdigunean eta Salvador gunean.


Zumetari omenaldia

Euskararen eta ikastolen egunean Jose Luis Zumeta euskal artistaren ibilbide oparoa gogoratuko dute Aresketa eskolakoek. Zumetak egin du aurtengo Araba Euskaraz jairako logotipoa, kolore bizi eta forma eta lerro argikoa. Irudia abstraktua da baina ongi bereiz daitezkeen hiru txorik euskara Euskal Herri osora hedatzen dutela ikus dezakegu. Zumetak berak esana da euskaraz irri egiten eta hitz egiten ari direla txoriak.

Jose Luis Zumeta 1939an jaio zen, Usurbilen. Euskal Herriko artista ospetsu eta garrantzitsuenetakoa da egun. Oteiza, Chillida, Mendiburu, Basterretxea, Ruiz Balerdi, Arias eta Sistiagarekin batera Euskal Eskolako "Gaur" taldearen sortzaile izan zen. Oso gaztea zela hasi zen margolari lanetan.

Frankismoaren urte latzak bizi izan zituen eta orduko gabeziei aurre egin nahian Parisera jo zuen. Abangoardiaren bidean saiatu zen eta bide horri segika egin ditu bere lan artistikoak. Abstrakzioaren hasikinak ekarri zituen Paristik Euskal Herrira. Lan koloretsuak egiten ditu Zumetak, aurtengo Araba Euskaraz jairako paratu duen logotipoa da horren erakusgarri.


Abestia, Ken7 taldearen ekarpena

Aurtengo Araba Euskaraz jaiaren abestia Ken7 euskal talde ezagunak egin du.


Txorien aldarria

«Ekiozu euskararen bideari, ekiozu ikastolen bideari, ekiozu Araban eta Amurrion dugun egoera aldatzeari eta ekiozu egunean bertan zirkuitua egiteari». Horixe eskatu zion euskal gizarteari Aitor Garatek, Aresketa ikastolako zuzendariak, 2005eko Araba Euskaraz aurkezteko ekitaldi ofizialean. Ekainaren 19an Jose Luis Zumetaren hiru txoriek Amurrioko ikastola atontzen lagunduko dute, baita Arabako euskara biziberritzen ere.

Aitor Garate, Aresketa ikastolako zuzendaria: «Euskal herritar denek uste dute Nafarroan eta Iparraldean euskararen egoera Araban baino kaxkarragoa dela»

Zein da egun Aresketa ikastolaren hezkuntza eskaintza?
Aresketan 427 ikasle ditugu, 2 urtetik 16 urtera bitartera. Horrezaz gain, udalaren Tantaka haur eskola ere guk kudeatzen dugu. Beraz, beste 21 haur txiki ditugu gure zaintzapean. Ikastolako hizkuntz eredua D eredua da.

Araba Euskaraz jaiaren helburu nagusia zein izango da aurten?
Aurten hiru helburu nagusi ditugu Araba Euskaraz jairako. Batetik, euskal herritar denek uste dute Nafarroan eta Iparraldean euskararen egoera Araban baino kaxkarragoa dela, eta alde horretatik, egia da ikastola gisa jasotzen dugun tratamendua beste leku batzuetan jasotzen dutena baino hobea dela, baina euskararen egoera ez da hobea. Lehenik eta behin hori aldarrikatu nahi dugu Araba Euskaraz honekin, alegia, ikastola gisa gure egoera ez dela txarra, baina euskararen egoera benetan kaxkarra dela Araban. Ikuspegi horretatik, laguntza berezia eskatzen diegu euskaldunei, parte hartzeko eta elkartasuna adierazteko. Batez ere gipuzkoarrei eta bizkaitarrei egiten diegu eskaera, horietan euskararen egoera hobea delako.

Bestelako eskaririk baina izango duzue ekainaren 19rako…
Bai, helburu horretaz gain, helburu ekonomikoak ere baditugu. Jon den urtera arte udaletxeak utzitako eraikin aurrefabrikatu batean egon gara. Iaz alde egin behar izan genuen, eta horregatik, hiru eta bost urte bitarteko ume guztiak eraikin nagusira ekarri genituen. Orain 2 eta 16 urte bitarteko haur guztiak zentro bakarrean ditugu eta ozta-ozta daukagu denentzako lekua. Areto nagusia zena esaterako, nola hala moldatu eta gelak egin ditugu bertan. Negoziatzen ari gara beste toki bat eskuratu ahal izateko, eta toki berri hori hornitu egin beharko dugu, Haur Hezkuntzako umeak sartzeko. Horrezaz gain, ez daukagu patio estalirik, eta hori arazo handia da, gure ingurune honetan euria sarri egiten duelako eta udazken eta negu partean batez ere jolaslekurik gabe egoten garelako. Azkenik, jai hau antolatuta aukera baliatu nahi dugu guraso, ikasle ohi eta euskaltzaleei parte hartu eta gure proiektua gauzatzen lagundu gaitzaten.

Euskara Araban pattal dabilela esan duzu.
Arabako euskararen egoera benetan kaxkarra da. Gai hori dela-eta oso kezkaturik gaude. Hari horretatik, beti esan izan dugu Araba Euskaraz ikastolen jaia dela baina egun, ikastolen jaia izateaz gain, beste zerbait ere bada, Araban behintzat. Gure zoritxarrerako, euskararen egoeraren jaia da. Araba osoan herri euskaldun bakarra dago, Aramaio, eta askotan errealitate gordin hori ez dela behar bezala baloratzen, horixe uste dugu.

Zer da Arabarentzat Araba Euskaraz?
Ikastolen jaia izateaz gain, Araban beste konnotazio batzuk ere baditu Araba Euskarazek, euskara bultzatu eta areagotu beharra dagoelako. Nik 21 urte daramatzat hemen lanean, eta egia da egungo egoera etorri nintzenekoa baino hobea dela, ia populazioaren erdia da euskalduna edo ia euskalduna. Hala ere euskararen presentzia eguneroko bizitzan oso mugatua da Araban, eta nik uste dut lan handia dagoela oraindik egiteko. Ikuspegi horretatik, gure egoera Nafarroako zenbait lekutan baino txarragoa da zalantzarik gabe. Gainera, jendearen parte-hartzea, jendearen inplikazioa eta elkartasuna ez dugu beste leku batzuetan bezala sumatzen eta, hain zuzen ere, dei hori egin nahi dugu, jendeak ikus dezan egiazki Arabako euskararen egoera zein larria den, eta dauzkagun beharrak zein garrantzitsuak diren.


Azkenak
2025-01-20 | Bertsozale.eus
Gasteizen aurkeztu da 2025eko Arabako Bertso Kuadrilla artekoa
Gasteizko Amaia Zentroan elkartu dira larunbatean Arabako Bertso Kuadrilla artekoan parte hartuko duten 14 taldeetako ordezkariak. Kuadrillartekoaren zortzigarren edizioa izango da aurtengoa.

2025-01-20 | Euskal Irratiak
%221ko gainpopulatzea, Baionako presondegian

Alarma jo du, beste urte batez, OIP Presondegien Nazioarteko Behatokiak. Abenduaren lehenean marka berri bat hautsi zen frantses estatuan, 80.792 pertsona atxiloturekin. Espetxe-administrazioaren aitzinikuspenen arabera, gainera, 86.000 baino gehiago izan litezke 2027an egungo... [+]


‘Goazen lagunok’: sare sozial toxikoetatik fedibertsora trantsizio kolektiboa

Trumpek AEBetako presidentetza hartuko duen eguna baliatuta, Goazen lagunok lelopean, multinazionalen jabetzako sare sozial "toxikoak" utzi eta fedibertsora trantsizio kolektiboa bultzatzeko kanpaina egiten ari dira eragile ugari. “Internet gizatiarrago batean... [+]


Aurtengorako irakurgaiak

Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]


2025-01-20 | Iñaki Sanz-Azkue
Hotza maite duen igela

Arboletako hostoak eroriak dira eta basoko lurra estalia dute. Lurraren eta hosto gorrituen artean, alabaina, sortzen da geruza fin bat, arreta gutxi jasotzen duena, baina espezie askoren biziraupenerako garrantzi handia izan dezakeena. Hezetasuna mantentzen du, zomorroak... [+]


2025-01-20 | Jakoba Errekondo
Euskal Herria banana errepublika

Sekula bananarik jan ez duten bi lagun ezagutzen ditut; nerau bat. Bananazalea da, ordea, jendea. Afrika eta Asia aldean sortutako landare generoa da banana (Musa x paradisiaca), baina gaur egun Ameriketan ere asko egiten da. Ekoizlerik handiena India da, eta esportatzaile... [+]


2025-01-20 | Garazi Zabaleta
Aleko
“Nekazaritza birsortzailerako eta proiektu kolektiboetarako test gunea da gurea”

Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


Amatasunaren giltzarik gabe

AMAK
Konpainia: Txalo teatroa.
Sortzailea:  Elena Diaz.
Zuzendaritza:  Begoña Bilbao.
Aktoreak: Intza Alkain, Tania Fornieles, Oihana Maritorena eta Iraitz Lizarraga.
Noiz: urtarrilaren 10ean.
Non: Itsas Etxea auditoriumean... [+]


Bayrouren aurkako zentsura mozioak porrot egin ondoren, Herritar Fronte Berria zatituta dago

Ostegun arratsaldean egin dute bozketa eta, aurreikusitako moduan, François Bayrou lehen ministroaren aurkako zentsura mozioak ez du aurrera egin. Izan ere, eskuin muturreko Batasun Nazionalaren sostengurik gabe, ez zuen aurrera egiteko aukerarik.


2025-01-17 | ARGIA
Hasi da denboraldia, Saizarren eta Alorrenenean txotxa irekita

Asteazkenean egin zuten ekitaldia Astigarragako Alorrenean, Sagardoaren Lurraldeak hala erabakita. Ostegunean egin du txotx hasierako festa propioa Usurbilgo Saizarrek.


Iruñeko Erorien Monumentuaren eraispena eskatzeko manifestazioa egingo dute larunbat honetan Iruñean

Talde memorialistek deitutako manifestazioa Erorien monumentuan hasiko da 18:00etan eta Gazteluko plazan bukatuko da. Amaierako ekitaldian El Drogas, Gran Ritxarson, Ilargigorri eta La Chula Potrak esku hartuko dute, besteak beste. Gaia orokorrean nola dagoen azaldu dugu... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Eguneraketa berriak daude