Araba Euskaraz 2005. Aresketa ikastola osasuntsu, euskara ez hainbeste
Ainhoa Lendinez
2021eko uztailaren 19a
Aresketa Ikastola orain 27 urte sortu zen, euskara eta euskal kultura kezkabide zuten guraso batzuen ekimenez. Mendiko Lagunak mendi taldeak utzitako areto batean egin zituen lehen urratsak Aresketak. Ikasle kopuru txikia, baldintza kaskarrak eta administrazioaren oztopoak gainditu behar izan zituen hasieran. Haatik, hainbat urtetan saiatu izanak eman du fruitua. Egun, 2 eta 16 urte bitarteko hezkuntza proiektuari helduta 427 haur biltzen dira egunero Aresketako zentroan. Horrezaz gain, Amurrioko Udal Haurtzaindegia ere kudeatzen du Aresketak.
Aresketa Ikastola eta Araba Euskaraz
Hirugarrenez antolatuko du Aresketa Ikastolak Araba Euskaraz jaia. 1986an lehenengo eta 1996an ondoren, beste hainbat taldek lagunduta, ikastolen eta euskararen aldeko jaiak hirugarrenez bisitatuko du Amurrio.
Araba Euskarazi eskean
Hiru helburu nagusi izango ditu aurtengo Araba Euskarazek. Batetik, Haur Hezkuntzako umeentzako egoitza egokia eraiki nahi dute Aresketan. Horrezaz gain, jolasleku estali bat ere behar dute. Azkenik, Arabako euskararen egoera itzuli nahian, euskaldun orori laguntza eskatu nahi die Aresketak, Arabako lautadetan euskara arlo guztietan bizi dadin.
Zirkuitua bete ekitaldi
Aresketakoek ekitaldi erakargarri askoko zirkuitua prestatu dute. Euskaraz jarduteko makina bat jolas eta saio izango da. Kilometro eta erdiko ibilbide laburrean bi gune izango dira, Juan de Urrutia parkean, erdigunean eta Salvador gunean.
Zumetari omenaldia
Euskararen eta ikastolen egunean Jose Luis Zumeta euskal artistaren ibilbide oparoa gogoratuko dute Aresketa eskolakoek. Zumetak egin du aurtengo Araba Euskaraz jairako logotipoa, kolore bizi eta forma eta lerro argikoa. Irudia abstraktua da baina ongi bereiz daitezkeen hiru txorik euskara Euskal Herri osora hedatzen dutela ikus dezakegu. Zumetak berak esana da euskaraz irri egiten eta hitz egiten ari direla txoriak.
Jose Luis Zumeta 1939an jaio zen, Usurbilen. Euskal Herriko artista ospetsu eta garrantzitsuenetakoa da egun. Oteiza, Chillida, Mendiburu, Basterretxea, Ruiz Balerdi, Arias eta Sistiagarekin batera Euskal Eskolako "Gaur" taldearen sortzaile izan zen. Oso gaztea zela hasi zen margolari lanetan.
Frankismoaren urte latzak bizi izan zituen eta orduko gabeziei aurre egin nahian Parisera jo zuen. Abangoardiaren bidean saiatu zen eta bide horri segika egin ditu bere lan artistikoak. Abstrakzioaren hasikinak ekarri zituen Paristik Euskal Herrira. Lan koloretsuak egiten ditu Zumetak, aurtengo Araba Euskaraz jairako paratu duen logotipoa da horren erakusgarri.
Jose Luis Zumeta 1939an jaio zen, Usurbilen. Euskal Herriko artista ospetsu eta garrantzitsuenetakoa da egun. Oteiza, Chillida, Mendiburu, Basterretxea, Ruiz Balerdi, Arias eta Sistiagarekin batera Euskal Eskolako "Gaur" taldearen sortzaile izan zen. Oso gaztea zela hasi zen margolari lanetan.
Frankismoaren urte latzak bizi izan zituen eta orduko gabeziei aurre egin nahian Parisera jo zuen. Abangoardiaren bidean saiatu zen eta bide horri segika egin ditu bere lan artistikoak. Abstrakzioaren hasikinak ekarri zituen Paristik Euskal Herrira. Lan koloretsuak egiten ditu Zumetak, aurtengo Araba Euskaraz jairako paratu duen logotipoa da horren erakusgarri.
Abestia, Ken7 taldearen ekarpena
Aurtengo Araba Euskaraz jaiaren abestia Ken7 euskal talde ezagunak egin du.
Txorien aldarria
«Ekiozu euskararen bideari, ekiozu ikastolen bideari, ekiozu Araban eta Amurrion dugun egoera aldatzeari eta ekiozu egunean bertan zirkuitua egiteari». Horixe eskatu zion euskal gizarteari Aitor Garatek, Aresketa ikastolako zuzendariak, 2005eko Araba Euskaraz aurkezteko ekitaldi ofizialean. Ekainaren 19an Jose Luis Zumetaren hiru txoriek Amurrioko ikastola atontzen lagunduko dute, baita Arabako euskara biziberritzen ere.
Aitor Garate, Aresketa ikastolako zuzendaria: «Euskal herritar denek uste dute Nafarroan eta Iparraldean euskararen egoera Araban baino kaxkarragoa dela»
Zein da egun Aresketa ikastolaren hezkuntza eskaintza?
Aresketan 427 ikasle ditugu, 2 urtetik 16 urtera bitartera. Horrezaz gain, udalaren Tantaka haur eskola ere guk kudeatzen dugu. Beraz, beste 21 haur txiki ditugu gure zaintzapean. Ikastolako hizkuntz eredua D eredua da.
Araba Euskaraz jaiaren helburu nagusia zein izango da aurten?
Aurten hiru helburu nagusi ditugu Araba Euskaraz jairako. Batetik, euskal herritar denek uste dute Nafarroan eta Iparraldean euskararen egoera Araban baino kaxkarragoa dela, eta alde horretatik, egia da ikastola gisa jasotzen dugun tratamendua beste leku batzuetan jasotzen dutena baino hobea dela, baina euskararen egoera ez da hobea. Lehenik eta behin hori aldarrikatu nahi dugu Araba Euskaraz honekin, alegia, ikastola gisa gure egoera ez dela txarra, baina euskararen egoera benetan kaxkarra dela Araban. Ikuspegi horretatik, laguntza berezia eskatzen diegu euskaldunei, parte hartzeko eta elkartasuna adierazteko. Batez ere gipuzkoarrei eta bizkaitarrei egiten diegu eskaera, horietan euskararen egoera hobea delako.
Bestelako eskaririk baina izango duzue ekainaren 19rako…
Bai, helburu horretaz gain, helburu ekonomikoak ere baditugu. Jon den urtera arte udaletxeak utzitako eraikin aurrefabrikatu batean egon gara. Iaz alde egin behar izan genuen, eta horregatik, hiru eta bost urte bitarteko ume guztiak eraikin nagusira ekarri genituen. Orain 2 eta 16 urte bitarteko haur guztiak zentro bakarrean ditugu eta ozta-ozta daukagu denentzako lekua. Areto nagusia zena esaterako, nola hala moldatu eta gelak egin ditugu bertan. Negoziatzen ari gara beste toki bat eskuratu ahal izateko, eta toki berri hori hornitu egin beharko dugu, Haur Hezkuntzako umeak sartzeko. Horrezaz gain, ez daukagu patio estalirik, eta hori arazo handia da, gure ingurune honetan euria sarri egiten duelako eta udazken eta negu partean batez ere jolaslekurik gabe egoten garelako. Azkenik, jai hau antolatuta aukera baliatu nahi dugu guraso, ikasle ohi eta euskaltzaleei parte hartu eta gure proiektua gauzatzen lagundu gaitzaten.
Euskara Araban pattal dabilela esan duzu.
Arabako euskararen egoera benetan kaxkarra da. Gai hori dela-eta oso kezkaturik gaude. Hari horretatik, beti esan izan dugu Araba Euskaraz ikastolen jaia dela baina egun, ikastolen jaia izateaz gain, beste zerbait ere bada, Araban behintzat. Gure zoritxarrerako, euskararen egoeraren jaia da. Araba osoan herri euskaldun bakarra dago, Aramaio, eta askotan errealitate gordin hori ez dela behar bezala baloratzen, horixe uste dugu.
Zer da Arabarentzat Araba Euskaraz?
Ikastolen jaia izateaz gain, Araban beste konnotazio batzuk ere baditu Araba Euskarazek, euskara bultzatu eta areagotu beharra dagoelako. Nik 21 urte daramatzat hemen lanean, eta egia da egungo egoera etorri nintzenekoa baino hobea dela, ia populazioaren erdia da euskalduna edo ia euskalduna. Hala ere euskararen presentzia eguneroko bizitzan oso mugatua da Araban, eta nik uste dut lan handia dagoela oraindik egiteko. Ikuspegi horretatik, gure egoera Nafarroako zenbait lekutan baino txarragoa da zalantzarik gabe. Gainera, jendearen parte-hartzea, jendearen inplikazioa eta elkartasuna ez dugu beste leku batzuetan bezala sumatzen eta, hain zuzen ere, dei hori egin nahi dugu, jendeak ikus dezan egiazki Arabako euskararen egoera zein larria den, eta dauzkagun beharrak zein garrantzitsuak diren.