argia.eus
INPRIMATU
Makina bat kontu
Joxerra Aizpurua Sarasola 2007ko otsailaren 21a
Lurrikaren inguruko datu kezkagarriak
Japoniako hiriburua den Tokio lurrikaren eremuan kokatuta dagoela gauza jakina da, baina azken ikerketen arabera uste baino eremu konplexuagoan egon daiteke. Hauxe da Shinji Toda ikerlari japoniarrak esan berri duena. Bere ustez, Tokio Filipinetako plakaren gainean dago eta hau hainbat plaken eragina jasaten ari den plaka bakar bat da. Shinjik dioenez, bonba tektoniko baten gainean dago Tokio, zeren eta bere plakan beste lau plaka eragiten ari baitira.
Japonia eta Kuriles fosako plakaren ondoan, Pazifikoko plaka Eurasiako plaka bultza eta bultza ari da urteko 8 zentimetroko desplazamendua eraginez eta Filipinetako plaka beste plaken mugimenduen arabera murgiltzen da.
Hau dela eta, orain Tokion Richter eskalan 7,3 indarreko lurrikara gertatuko balitz 10.000tik gora izango lirateke hildakoak.
Shinji Todak 1979tik 2004 bitartera gertatutako 100.000 lurrikara aztertu ditu eta horiek gertatutako eremua ere bai, hots, 25 kilometroko hondoa eta 1.000 kilometro koadro dituen eremua. Bere ikerketak Kyodo deituriko prentsa-agentzian argitara eman ditu eta joan den astean Chiban ospatutako bileran aurkeztu ditu.

Alpeetan elur gutxi

Gai honi buruz dezente idazten ari gara, baina Alpeetan gertatzen ari dena beste eskala batean gure inguruko Pirinioetan gertatzea harrigarria izango ez denez, informazio eguneratua eta jarraitua izatea egokia dela uste dugu.
XX. mende hasieratik udako tenperaturen hazkundea eta glaziarrak urtzea batera doaz. Dena den, historiako beste garaietan aurkako fenomenoak ere gertatu dira, hots, udako tenperaturak beroak izanik glaziarrek bolumen handiagoa hartu izan dute.
Hauxe dio Christian Vincent eta CNRSko glaziologia institutuko ikerlari talde batek. Hauen arabera, glaziarrek bolumen handiena izan duten aroa 1760 eta 1830 urte bitartean izan zen.
XVI. mendean hasi eta XIX. mendera arte luzatu zen azken glaziazio txikian glaziarrek udan tenperatura handiagoa jasan behar izan zuten XX. mendean baino. Baina jausitako elur-maila %25 handiagoa izan zen. Hauxe izan daiteke glaziarren hazkundearen gakoa, Geophysical Research Letters aldizkarian argitara emandakoaren arabera.
Ikertzaileek hainbat datu erabili dituzte ikerketan, hala nola, arteko mapak eta lurraren orografia azaltzen dituzten airetiko argazkiak. Honela hainbat eboluzio iragarri dute hipotesi desberdinen arabera.
Oraingoz, hipotesi nagusia elur kantitateak udako tenperaturak baino eragin handiagoa duela, badirudi indartu egin dela, baina ikerketek aurrera egin behar dute hori baieztatu ahal izateko.
Hori horrela bada, prezipitazio-kantitatean zer eragiten duen da aztertu beharreko hurrengo galdera.