Luis Beroiz: «Andoni Beroiz ez du Garzonek espetxeratu, EAJk baizik»

  • Andoni Beroizek bi urte eta bost hilabete daramatza preso. Aranjuez, Topas eta Valdemoroko espetxeak ezagutu ditu. Beroizi -eta berarekin atxilotutako dozena bat gazteri- 60 kale eraso leporatu zizkioten. Ertzaintzak inputatutako 60 ekintzetako sei baino ez dira epaituak izan azkenik. Fiskalek guztira 91 urte eta erdiko espetxe zigorra eskatu zuten Andonirentzat: lehen bi epaiketetan û12 eta 15 urteko zigorra eskaerazû absolbitua izan zen. Hirugarren eta laugarren epaiketetan 10 eta 14 urteko zigorra jaso zituen. Helegiteak aurkeztuta daude eta Auzitegi Gorenaren erabakien zain dago. Bosgarren epaiketan 17 urte eta erdiko zigorra ezarri zioten, baina absolbitua izan zen, kontrako akusazioak torturapean jasoak izan zirelakoan. Seigarren epaiketan, fiskalak 22 urteko zigorra eskatu zuen. Epaiketa ordea, bertan behera geratu zen. Beroiztarrek Andoniri leporatu zioten ekintzaren errugabetasunaren koartada aurkitu baitzuten.


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Azaldu iezaguzu nola iritsi zareten semearen errugabetasuna frogatzera auzi horretan.

Auzi horretako koartada juizioaren diligentziak prestatu baino askoz lehenago genuen, baina Andoni epaitzera deitu arte ezin genuen ezer egin. Duela bi urte, Andoniri ekintza horren eguna ûorain lau urtekoaû jakinarazi ziotenean, egun hartan istripu larria izan zuela gogoratu zen. Eguna urtarrilaren 1a zen eta Agoitzeko lagun batekin etorri zen Bilbora. Zuia herrian ordea, autobidea uztean, istripua izan zuten. Ertzaintzak istripuaren argiketa egin zuen. Nik ez nion Ertzaintzari atestatua eskatu noski. Autoaren asegurantza-etxera jo nuen. Atestatua jaso nuen eta Kepa Landa abokatuari helarazi nion. Zerua ireki zitzaion, Ertzaintzak berak baitzeukan Andoniren errugabetasun froga. Ertzaintzak, hala ere, ordura arte Andoniri ekintzan parte-hartzearen akusazioari eutsi zion.

Kasua Garan agertu duzu bereziki.

 

Idaztea da nire arma bakarra. Koartada eta argipen asko aurkitu dugu egiaren bila. Beste ekintza baten inputazio garaian belauneko ebakuntza egin berria zioten semeari. Sendagile-agiria aurkeztu genuen Andoniren ezintasuna frogatzeko. Autoak edota eraikinak makuluekin erretzen ibiltzea ez da arrunta edo erraza, nik uste. Semeari inputatu dizkioten ekintzen "frogak" torturapean atera dizkiotela egiaztatu dugu, baina nik urrunago joan nahi dut. Egiaren bila ari naiz eta ez Andoniren kasuaren egi bila soilik.

Garan argitaratutako artikuluetan ikaskide eta lankide ohiak aipatzen dituzu, botere karguetan dauden «lagunak». Andoniren kasua tarteko, berriz ere beraiekin topo egin duzu nonbait.

 

Bai. PSOEko Joaquin Almunia Koki, eta Vocento taldeko Jose Mari Pito Bergarecherekin sei urtez ikasi nuen. Oso "lagun atseginak" izan dira orain gutxi arte. Berauekin, nolabait, desio ez nuen egoera batean topo egin dut. Nik ez dut ezer bilatu. Lagundu nazakete, horretarako boterea baitute, baina ez diet laguntza eskatu, ez erregu egin ere. Andoniren kasua aditzera eman nahi izan diet, besterik ez. Horrenbeste injustiziarekin buka dezaten iradoki diet. Almunia norbait da PSOEn, pertsona baliagarria. PSOEk agintzen du orain eta gatazka konpontzeko alderdi gakoa da. Almuniak Garan argitaratu ditudan artikulu guztiak jaso ditu, baina ez dit erantzun. Eta Andonirena gertatu baino lehenago mintzatu ohi ginen. Pito Bergarechek bazeukan nire artikuluak El Correon argitaratzea. Ez dit inolako kasurik egin. Azken artikuluan gure abizena kakaztu zuela esan diot. Eta arrazoirik gabe egin zuela frogatu dut. Nire abizena garbituko lukeen artikulua argitaratzea baino ez nuen nahi. Ez du argitaratu, ezin dio bere buruari harrika egin, jakina. EITB eta Deiaren jarrerak ere antzekoak dira. Isiltasuna erabatekoa da guztien aldetik.

Artikuluren batean Burukide izeneko bat aipatu duzu. Nor den jakiterik bai?

 

Hori da azken bi urteetan mantentzen dudan inkognita. Ez dizut izena emango, nire azken aurreko artikuluan esango dut izena. EAJn gehien agintzen duena da, itzaletik maneiatzen du EAJ, beso-ukaldiz agintzen du. Berak kanporatu zuen Xabier Arzalluz eta berak erraztu zuen Josu Jon Imaz EBBren lehendakaria izatea.
 

Javier Balza Herrizaingo sailburuarengana ere zuzendu zara.

 

Bai, baina bera ez da EAJko burukidea, morroia da. Menpekoa. Nik hemengo botere politikoarengana jo dut eta hor Burukide dago. Garzonek ez zuen Andoni Beroiz espetxeratu, EAJk baizik. Hor dago arazoa eta gakoa. Zazpi urtez, laneko aferak tarteko, Burukiderekin bildu naiz hilabete oro. Besoz beso lan egin dugu zazpi urtez. Berarekin harreman sakona izan dut. Baina, hara, ez naiz horregatik EAJkoa, ezta izango ere. Berak eraman dit Andoni Madrilera.

Sabin Etxean al dago?

 

Bertan bazkaltzen da. Lantokia ondoan dauka. Ontzi-kapitaina da.

EBBko kide al da?

 

Ez. Ez dizut izena esango. BBBren lehendakaria izan zen zenbait hilabetez, beste inor prest ez zelako. Ez da inoiz aurrean agertu, ezta nahi ere.

Andoni eraman dizula baieztatzeak gogorra dirudi. Zeinek eraman zuen Andoni: Ertzaintzak, EAJk, Burukidek?

 

Niretzat berak agintzen du EAJn, eta Ertzaintzan batez ere EAJk agintzen du. Ez dut Javier Madrazok Andoni eraman duela esango, ezta? Nahiz Madrazo Ertzaintzan agintzen duen Gobernuko kide izan.

Zer aurkitu duzu hedabideen munduan afera hau tarteko?

 

Izugarrikeriak. Gazteak atxilotzen dituztenean hedabide boteretsuek erakusten duten poztasun ankerra. Izen eta abizenak zabaltzen dituzte barra-barra. Gazteei leporaturako inputazioak guk baino lehenago dakizkite, den-dena dakite.

Zer iradokitzen dizu horrek?

 

Vocento taldeko egunkariek poliziarekin harreman zuzena dutela. Andoniren aferan atxilotu baten amak, El Correoren bitartez izan zuen semearen berri, goizean goizik. Ertzainek Andoni frontoian zegoela atxilotu zuten eta Tele 5 etxeko atarian genuen guk ezer jakin baino lehen. Hedabide boteretsuek «gatazka» saltzen dute. Gure kasuan, adibidez, publikatu dutena gezurtatu dugu baina ez dute ezeztatu nahi izan.

Esnatze moduko bat izan al da gertatua?

 

Ez. Baina, beste bati gertatzen zaionean zein urrun gauden erakutsi dit. Lehen ulertzen ez nuen gauza asko ulertzen dut orain. Eta ulertzen dut zergatik jende askok ez duen erreakzionatzen, nik ez bainuen ere lehen erreakzionatzen. Lozorrotu gaituzte. Baina ez dut horregatik esna ez dagoena madarikatzen. Boterean daudenek dena oso ondo planifikatzen dute bertan irauteko. Adibidez: EAEko hauteskundeak datoz, EAJk abertzaletasunaren lurrina zabalduko du: «Presoen sakabanaketarekin bukatu behar dela, Aukera Guztiak-en eskubideak bermatu behar direla...». Hitzak besterik ez. Nik semeari leporatu diotena ezeztatu dezaten eskatzen dut. Eta espetxean dauden presoen eskubideak bete ditzaten. Besterik ez.

Jeltzaleen mundua hurbiletik ezagutzen duzu, antza.

 

Bai. Nire aita EAJkoa izan zen. Gerra zibil ostean askotan atxilotu zuten.

18/98+ taldeak Bilbon deitu zuen manifestaziora, baina ez zinen joan.

 

Horregatik berarengatik. Manifestazioan pertsona inputatu batzuen egoera salatu zen. Ados. Baina pankarta atzean hirukoaren politikoak joan ziren. Joan nahi nuen, baina ezin dut horien ondoan ibili. Kale borrokan aritzeagatik erruduntzat jo duten gazte askoren lekukotasunak torturapean jasota daude. Semeari leporatutako ekintzaren «egiletasuna» torturapean atera ziotela frogatu dugu. Kasuaren errugabetasuna frogatu dugu, baita Ertzaintzak froga ezkutatu zuela ere. Tortura ezkutatzen ari dira. Nola nahi duzu manifestatzea Espainiako justizia salatzeko, justizia lohitzen dutenekin?

Zer sentsaziorekin geratu zara?

 

Sentsazio arraroak, nahasgarriak eta higuingarriak. Adibidez, Xabier Arzalluzek Aukera Guztiak plataformaren alde sinadura eman du. Horrek ez du piperrik balio. Areago, ezker abertzaleari gustatu zaiola dirudi eta mingarria da. Baina, tira, nahi dutena egiteko libre dira. Nik ikusi dudana egiaztatu besterik ez dut egin, gatazkaren kontura dagoen ustelkeria izugarria dela, alegia.

Zer eman dizu bizitakoak?

 

Gaztetu egin nau. Gatazkak jarrai dezan dagoen interesa ikusarazi dit. Politikoei gatazka oso errentagarria zaie krematistikoki. Botere politikoa baduzu ekonomia kudeatu dezakezu. Hemen ez dago ezer gabe joaten den politikaria, inor ez. Nire etxetik Arzalluzek eraiki duen bunkerra edota luxuzko etxea ikusten dut. Etxegintzan sartuta dago, semea tarteko. Txaletak egitea debekatuta zegoen lur eremua erosi zuten eta hara! Politikariek beti ateratzen dute zerbait azazkalen artean. Politikak nazka ematen dit, baita politikariek berebat.

Ezker abertzaleak ere ez dakit gogobetetzen zaituen?

 

Nire lagunak ezkerrean daude. Gara irakurtzen dut. Ezker alderako joera daukat. Ezker abertzaleko politikarien helburua ez da krematistikoa. Ez dut uste ezker abertzaleko politikariek azazkalen artean dirua eraman dutenik. Nahikotxo arriskatzen dira. Baina besterik ez. Beren esanek ez naute ere guztiz konbentzitzen. Politikari guztien berbak esamesak eta ele-meleak dira. Uneon, boterean daudenak bereizten ditut besteengandik. Haiek eraman digute Andoni.

 

Andoni Beroizek jasandako torturen pasarte batzuk, aitak kontatuak
Arkauten. Andoni hogei minutu oro itaundu zuten, lo egiten utzi gabe. Kokoriko ipini zuten zorua izerdiz bete arte. Orkatiletan kolpeak jaso zituen, oihu eta garrasien artean. Pareten aurka jarria, makila bat uzkitik sartzeko sasi-saiakerak egin zizkioten. Konortea galdu arte jo eta ke saiatu ziren berarekin. Hiru aldiz eraman zuten ospitalera itaunketa egin bitartean. Bosgarren egunean egia ez dena sinatu zuen, torturapean jakina.

Errepidean. Guardia zibilek Andoni lekuz aldatzera zeramaten batean, istripua izan zuten. Furgoneta itzulipurdika joan zen errepidetik at. Guardia zibil bat hila izan zen. Andoni eskuburdinez lotuta zeramaten eta kolpe izugarriak jasan zituen. Harrezkero lepokoa eraman behar izan zuen. Une hartan bertan, errepidean zeudela, gainerako guardia zibilek hil berriaren gorpuaren aurrean jarri zuten, mespretxu, irain eta mehatxu ikaragarriak jasan zituen. Gertatutakoaren errua leporatu zioten.

Ospitalean. Iazko martxoaren 11n pneumoniarekin zegoen eta ospitalera eraman zuten. Egun berean izan ziren Madrilgo atentatuak. Poliziek ospitaleko atarian bota zuten eta biktimen senideen aurrean laga. Andoni aurreko hilabetean Madrilera bidean 500 kilo lehergailurekin harrapatu zuten «etarra» zela esan zieten. Andoniren lintxamendua bilatu zuten. Geroago, hildako eta zaurituen arropa odolduak zeuden gela batean sartu zuten eta bertan akabatuko zutela esan zioten.


Azkenak
Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.


Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.


2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)

Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<


2024-11-29 | Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]


2024-11-29 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”

EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]


Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


2024-11-29 | Euskal Irratiak
Eguberriko merkatu solidario, etiko eta euskaltzale bat Baionan

Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.


Komunikazio libreago baterantz

Azaroaren 21ean Errenteriako Torrekuan eta Badalaben egon nintzen "Komunikazio libreago baterantz trantsizioan" izeneko jardunaldian.


Eguneraketa berriak daude